پلی اتیلن مشبک

پلی اتیلن مشبک، پلی اتیلن با اتصال عرضی یا پلی اتیلن پیوند متقابل که معمولاً به صورت خلاصه PE - X یا PEX یا XLPE خوانده می شود، یک نوع پلاستیک گرماسخت است که در آن مولکول ها با استفاده از یونش تابشی، پراکسید، یا ترکیبات سیلان با یکدیگر اتصال عرضی پیدا کرده اند. [ ۱] برای ساخت اکس ال پی ئی، بین زنجیره های مولکولی دراز و با چگالی کم پلی اتیلن اتصالات شیمیایی برقرار می کنند تا یک شبکهٔ سه بعدی ایجاد شود که مقاومت آن در برابر دما بیشتر است. [ ۲]
این محصول معمولاً به شکل لوله ای ساخته می شود و عمدتاً در خدمات ساختمانی برای سامانه های لوله کشی از جمله گرمایش تابشی به واسطهٔ آب، لوله کشی های آب داخلی و عایق الکتریکی در کابل های فشارقوی همچون کابل با روکش عایق XLPE استفاده می گردد. از دیگر کاربردهای آن می توان به ترابری پساب، گاز طبیعی، نفت خام، دوغاب و دیگر مواد شیمیایی اشاره کرد. اکس ال پی ئی یک جایگزین مطرح برای لوله های پی وی سی، سی پی وی سی و مسی در لوله کشی های خانگی است. [ ۳]
پلی اتیلن متقاطع به طور گسترده ای در تولید لوله های سیستم های تأمین آب سرد و گرم ساختمان ها، لوله های انتقال گاز طبیعی و ترکیبات شیمیایی صنعتی استفاده می شود. همچنین از این ماده به دلیل خواص عالی آن، برای عایق کاری کابل های برقی که در معرض تنش بالایی قرار دارند، استفاده می شود. در بیشتر موارد PE - X از پلی اتیلن چگالی بالا ( HDPE ) ساخته شده است و حاوی پیوندهایی در ساختار پلیمری است که به طور کامل ویژگی های آن را تغییر می دهد و گرمانرم را به یک گرماسخت تبدیل می کند. فرایند اتصال عرضی در حین یا پس از اکستروژن انجام می شود و درجه اتصال عرضی مورد نیاز طبق استانداردهای موجود اعمال می شود. اتصال عرضی، خواصِ دما - بالای ماده را بهبود بخشیده، مقاومت شیمیایی آن را افزایش داده و خواص مکانیکی دما - پایینِ ماده یعنی ضربه و استحکام کششی را بهبود می بخشد. [ ۴]
فرایند اتصال عرضی را می توان با استفاده از فناوری های مختلفی انجام داد که توسط استانداردهای بین المللی تعریف شده و با روش های A ( پراکسیدها ) ، B ( سیلان ها ) ، C ( تابش ) و D ( ترکیبات آزو ) شناخته می شوند. روش استفاده شده پس از مخفف مواد نشان داده می شود، بنابراین به دست می آید: PE - Xa, PE - Xb, PE - Xc, PE - Xd. [ ۴]
PE - Xa با روش پراکسید تولید می شود. در اصطلاح به این روش اتصال عرضی «گرم» گفته می شود، زیرا در دمایی بالاتر از دمای نقطه ذوب پلی اتیلن انجام می شود. این ماده اکسترود شده و بلافاصله پس از آن برای مدت معینی در دماها و فشارهای بالا در داخل محفظه های بلند نگهداری می شود. در طی این دوره، پراکسید به رادیکال های آزاد تجزیه می شود و با پلیمر واکنش می دهد و بین زنجیره های پلیمری مختلف از طریق اتم های کربن پیوند ایجاد می کند و متان را به عنوان یک محصول جانبی ایجاد می کند. به همین دلیل است که از محفظه های فشار بالا برای جلوگیری از نشت گاز متان به بیرون استفاده می شود که می تواند باعث ایجاد منافذ یا سوراخ در دیواره های محصول نهایی شود. ساختاری که با روش پراکسید ایجاد می شود دو بعدی و مسطح است. [ ۴]