وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان. وزارت امور خارجهٔ جمهوری آذربایجان ( به ترکی آذربایجانی: Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyi ) یکی از ۱۸ وزارتخانهٔ دولت آذربایجان است و وظیفهٔ رسیدگی به امور بین المللی کشور را به عهده دارد. در حال حاضر جیحون بایرام اف سکان دار این وزارتخانه می باشد. [ ۱]
وزارت امور خارجه از نخستین وزارتخانه های تأسیس شده در آذربایجان می باشد، که در دوران جمهوری دمکراتیک آذربایجان با هدف برقراری روابط سیاسی با سایر دولت ها در اوایل قرن ۲۰ ( سالهای ۱۹۲۸–۲۰ ) دایر گردید. در این محدوده زمانی «محمدحسن حاجینسکی»، علیمردان توپچوباشوف، فتحعلی خان خویسکی و ممدیوسف جعفراف یکدیگر را در تصدی این وزارتخانه عوض کردند. [ ۲]
نخستین فردی که برای ریاست این وزارتخانه، گماشته شد، محمدحسن حاجینسکی بود که پیشتر، زمامدار وزارت امور داخله ( ۲۸ می ۱۹۱۸ الی ۶ اکتبر ۱۹۱۸ ) و وزارت مالیه بودو بعد از آن، علیمردان توپچوباشوف سکان هدایت این وزارتخانه را در دست خود گرفت. بعد از وی فتحعلی خان خویسکی و ممدیوسف جعفراف به ترتیب برای مدت کوتاهی به زمامداری وزارت امور خارجه برگزیده شدند. پس از سقوط جمهوری دمکراتیک آذربایجان به دست بلشویک ها، این مملکت به اشغال شوروی درآمد. همزمان با تأسیس رژیم شوروی در قلمروی آذربایجان، وزارت امور خارجه برچیده و به ازای آن «کمیساریای مردمی امور خارجه آذربایجان شوروی» بنیان شد. این نهاد مابین سالهای ۱۹۲۰ الی ۱۹۲۲ سیاستگذاری های خارجه آذربایجان شوروی را انجام داد. در بدوی اشغال آذربایجان به توسط بلشویک ها، نریمان نریمانف و «میرزا داود حسینف» به ریاست کمیساریای مردمی امور خارجه رسیدند؛ ولی به زودی این ارگان دولتی منتفی گردید. [ ۳]
بعد از تشکیل شوروی، دستگاه دیپلماسی و سیاست گذاری خارجی آذربایجان از کار انداحته شد. در آستانه پایان جنگ جهانی دوم، در سال ۱۹۴۴، شوروی در چارچوب مناقع سیاسی خود قعالیت کمیساریای مردمی امور خارجه آذربایجان را بازیافت کزد. در سال ۱۹۴۶، این نهاد به صورت وزارت امور خارجه درآمد. از آن به بعد، «محمود علی اف»، «طاهره طاهراوا»، «ائلمیرا قفاراوا»، «حسین آقا صادقف» به ترتیب زمامدار این وزارتخانه گشتند. با وجود تمامی محدودیت های سیاسی و زوایای بغرنج و پیچیده، در دوران شوروی که، یکی از دوره های جالب تاریخ آذربایجان می باشد، وزارت خارجه آذربایجان می توانست به واسطه دولت مرکزی در برقراری و تنظیم روابط بین المللی دولت ایفا نقش نماید. بعد از فروپاشی شوروی و استقلال جمهوری آذربایجان، وزارت امور خارجهٔ جمهوری آذربایجان نیز به عنوان یک وزارتخانه های وابسته به دولت آذربایجان از سر گرفت. از آن تا به حال جمهوری آذربایجان دارد سیاست خارجی مستقلی را در پیش می گیرد. با به رسمیت شناسی جمهوری آذربایجان از سوی کشورهای جهان، این کشور با سایر کشورها روابط دیپلماتیک برقرار کرد. در سال های پسااستقلال «توفیق قاسمف»، «حسن حسنف»، «توفیق زلفقارف» و «ولایت قلی اف» به ترتیب به سکان داری وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان رسیدند. هم اکنون از سال ۲۰۰۴ تابه روز، المار محمدیارف ریاست وزارت امور خارجهٔ جمهوری آذربایجان را بر عهده دارد. [ ۴] [ ۵]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفوزارت امور خارجه از نخستین وزارتخانه های تأسیس شده در آذربایجان می باشد، که در دوران جمهوری دمکراتیک آذربایجان با هدف برقراری روابط سیاسی با سایر دولت ها در اوایل قرن ۲۰ ( سالهای ۱۹۲۸–۲۰ ) دایر گردید. در این محدوده زمانی «محمدحسن حاجینسکی»، علیمردان توپچوباشوف، فتحعلی خان خویسکی و ممدیوسف جعفراف یکدیگر را در تصدی این وزارتخانه عوض کردند. [ ۲]
نخستین فردی که برای ریاست این وزارتخانه، گماشته شد، محمدحسن حاجینسکی بود که پیشتر، زمامدار وزارت امور داخله ( ۲۸ می ۱۹۱۸ الی ۶ اکتبر ۱۹۱۸ ) و وزارت مالیه بودو بعد از آن، علیمردان توپچوباشوف سکان هدایت این وزارتخانه را در دست خود گرفت. بعد از وی فتحعلی خان خویسکی و ممدیوسف جعفراف به ترتیب برای مدت کوتاهی به زمامداری وزارت امور خارجه برگزیده شدند. پس از سقوط جمهوری دمکراتیک آذربایجان به دست بلشویک ها، این مملکت به اشغال شوروی درآمد. همزمان با تأسیس رژیم شوروی در قلمروی آذربایجان، وزارت امور خارجه برچیده و به ازای آن «کمیساریای مردمی امور خارجه آذربایجان شوروی» بنیان شد. این نهاد مابین سالهای ۱۹۲۰ الی ۱۹۲۲ سیاستگذاری های خارجه آذربایجان شوروی را انجام داد. در بدوی اشغال آذربایجان به توسط بلشویک ها، نریمان نریمانف و «میرزا داود حسینف» به ریاست کمیساریای مردمی امور خارجه رسیدند؛ ولی به زودی این ارگان دولتی منتفی گردید. [ ۳]
بعد از تشکیل شوروی، دستگاه دیپلماسی و سیاست گذاری خارجی آذربایجان از کار انداحته شد. در آستانه پایان جنگ جهانی دوم، در سال ۱۹۴۴، شوروی در چارچوب مناقع سیاسی خود قعالیت کمیساریای مردمی امور خارجه آذربایجان را بازیافت کزد. در سال ۱۹۴۶، این نهاد به صورت وزارت امور خارجه درآمد. از آن به بعد، «محمود علی اف»، «طاهره طاهراوا»، «ائلمیرا قفاراوا»، «حسین آقا صادقف» به ترتیب زمامدار این وزارتخانه گشتند. با وجود تمامی محدودیت های سیاسی و زوایای بغرنج و پیچیده، در دوران شوروی که، یکی از دوره های جالب تاریخ آذربایجان می باشد، وزارت خارجه آذربایجان می توانست به واسطه دولت مرکزی در برقراری و تنظیم روابط بین المللی دولت ایفا نقش نماید. بعد از فروپاشی شوروی و استقلال جمهوری آذربایجان، وزارت امور خارجهٔ جمهوری آذربایجان نیز به عنوان یک وزارتخانه های وابسته به دولت آذربایجان از سر گرفت. از آن تا به حال جمهوری آذربایجان دارد سیاست خارجی مستقلی را در پیش می گیرد. با به رسمیت شناسی جمهوری آذربایجان از سوی کشورهای جهان، این کشور با سایر کشورها روابط دیپلماتیک برقرار کرد. در سال های پسااستقلال «توفیق قاسمف»، «حسن حسنف»، «توفیق زلفقارف» و «ولایت قلی اف» به ترتیب به سکان داری وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان رسیدند. هم اکنون از سال ۲۰۰۴ تابه روز، المار محمدیارف ریاست وزارت امور خارجهٔ جمهوری آذربایجان را بر عهده دارد. [ ۴] [ ۵]
