وجوب مشروط

[ویکی فقه] وجوب مشروط به شرط خاص را وجوب مشروط گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
وجوب مشروط، مقابل وجوب مطلق، وجوبی است که به امری خارج از ماهیت واجب مشروط می باشد.
توضیح
اگر واجب با امور خارج از آن سنجیده شود، در صورتی که تحقق وجوب آن، به وجود امر خارجی مشروط گردد، به آن وجوب مشروط گویند، مانند: وجوب حج که به تحقق استطاعت مشروط است.
نکته
در این که قیود موجود در لسان ادله به عنوان شرط ، به هیئت بر می گردد یا به ماده، اختلاف وجود دارد؛ مشهور معتقدند این قیدها به هیئت بر می گردد. اما مرحوم «شیخ انصاری» معتقد است این قیود، قیود ماده می باشد.در صورتی که قید به هیئت برگردد، وجوب مشروط می شود، مانند: وجوب حج که به استطاعت مشروط است، و در صورتی که قید به ماده برگردد، وجوب، مطلق است، اما وجود واجب (متعلق امر) به آن مشروط است، مانند: «صل متطهرا»، که طهارت، قید نماز است نه وجوب آن؛ یعنی: «یجب الصلاة مع الطهارة».ثمره این بحث آن است که اگر قید، قید هیئت باشد، تحصیل آن واجب نیست؛ از این رو تحصیل استطاعت شرعی برای حج، واجب نیست، ولی اگر قید ماده باشد، تحصیل آن واجب است و هنگامی که مکلف یقین دارد وجوب نماز متوجه او است، باید طهارت را تحصیل نماید.