[ویکی فقه] وجوب مستفاد از دلالت غیر مطابقی خطاب شرعی را وجوب تبعی گویند.
وجوب تبعی، مقابل وجوب اصلی، وجوبی است که به طور مستقل مورد اراده مولا قرار نگرفته و خطاب جداگانه ای نیز برای آن صادر نشده، بلکه دستور او بر وجوب، به صورت دلالت غیر مطابقی صورت می گیرد. بنابراین، در صورتی که جمله ای برای بیان مقصود اصلی متکلم گفته شود، اما لازمه آن دلالت بر وجوب چیزی دیگر باشد، آن وجوب را تبعی گویند؛ برای مثال، وقتی مولا می گوید: «اشتر اللحم»، مقصود اصلی او این است که گوشت خریده شود، اما این کلام او به تبع، بر وجوب رفتن به بازار برای خریدن گوشت دلالت می کند.و یا وقتی دلیلی می گوید: سفر بیش از چهار فرسخ سبب قصر نماز می شود، به ملازمه فهمیده می شود که روزه نیز بر این شخص واجب نیست، زیرا بین قصر نماز و عدم وجوب روزه ملازمه است.
وجوب تبعی، مقابل وجوب اصلی، وجوبی است که به طور مستقل مورد اراده مولا قرار نگرفته و خطاب جداگانه ای نیز برای آن صادر نشده، بلکه دستور او بر وجوب، به صورت دلالت غیر مطابقی صورت می گیرد. بنابراین، در صورتی که جمله ای برای بیان مقصود اصلی متکلم گفته شود، اما لازمه آن دلالت بر وجوب چیزی دیگر باشد، آن وجوب را تبعی گویند؛ برای مثال، وقتی مولا می گوید: «اشتر اللحم»، مقصود اصلی او این است که گوشت خریده شود، اما این کلام او به تبع، بر وجوب رفتن به بازار برای خریدن گوشت دلالت می کند.و یا وقتی دلیلی می گوید: سفر بیش از چهار فرسخ سبب قصر نماز می شود، به ملازمه فهمیده می شود که روزه نیز بر این شخص واجب نیست، زیرا بین قصر نماز و عدم وجوب روزه ملازمه است.
wikifeqh: وجوب_عرضی