هیدروژن سولفید

هیدروژن سولفید ( به انگلیسی: Hydrogen sulfide ) گازی است بی رنگ، سمی و آتشگیر که بوی آن شبیه به بوی تخم مرغ فاسد است. این گاز به صورت گاز فاضلاب و متعفن همراه با ایجاد خفقان شناخته می شود. این مولکول قطبی است.
اسید سولفیدریک، هیدروژن سولفوره، هیدرو سولفوریک اسید، گاز فاضلاب، گاز ترش، گاز مرداب
گاز سولفید هیدروژن به طور طبیعی در نفت خام، مخازن گاز طبیعی، گازهای آتشفشانی و چشمه های آب گرم وجود دارد.
در آزمایشگاه گاز هیدروژن سولفید را از واکنش هیدروکلریک اسید با آهن ( ll ) سولفید به دست می آورند.
این گاز می تواند در نتیجه فرایندهای زیر تولید گردد:
• تجزیه بقایای انسانی و حیوانی در نتیجهٔ فعالیت های باکتریایی
• فعالیت های صنعتی نظیر فرآوری مواد غذایی
• کوره های زغال سنگی
• صنایع کاغذ سازی
• صنایع نساجی
• تأسیسات تصفیه فاضلاب
• صنایع تولید گوگرد
• طرح های تولید قیر و آسفالت
• صنایع دباغی
گاز سولفید هیدروژن بسیار سمی است. این گاز از طریق ممانعت در عملکرد آنزیم سیتوکروم اکسیداز مانع جذب اکسیژن می گردد. تماس کوتاه مدت ( حاد ) با سولفید هیدروژن باعث ایجاد سوزش و حساسیت در حلق، بینی، چشم و ریه ها می گردد. تماس با غلظت های بالاتر آثار جدی بر سلامت به جا گذاشته و منجر به مرگ می گردد.
پژوهشگران در آمریکا و کانادا نشان دادند که سولفید هیدروژن توسط آنزیم خاصی موسوم به CSE تولید می شود و متوقف کردن فعالیت این آنزیم می تواند باعث بالا رفتن فشار خون شود. به علاوه با این اقدام به رگ های خونی در موش های آزمایشگاهی نیز آسیب وارد می شود.
محققان با استفاده از دانش ژنتیک و دستکاری ژن ها، موش هایی را متولد کردند که میزان اندکی آنزیم CSE تولید می کردند و در نتیجه سطح سولفید هیدروژن در سرم آن ها کاهش می یافت. پس از حدود هفت هفته پس از تولد معلوم شد این موش ها که گرفتار جهش ژنتیکی شده اند و علایم فشار خون بالا را از خود بروز می دهند. هم چنین کمبود سولفید هیدروژن باعث شد که این موش ها نسبت به روش های آرام کنندهٔ رگ های خونی واکنش ناقص و معیوب نشان دهند.
نتایج این تحقیق تأیید می کند که سولفید هیدروژن با اکسید نیتریک ترکیب شده و گازی را تشکیل می دهد که می تواند فشار خون را تنظیم کند. این کشف راه را برای پیدا کردن روش های جدید درمان فشار خون بالا هموار خواهد کرد.