هیدروفلوئوریک اسید

هیدروفلوئوریک اسید، یک اسید ضعیف و خورنده بوده و برای سلامتی انسان مضر است. این اسید در اثر ترکیب شدن عنصرهای فلوئور و هیدروژن ساخته می شود و از هیدروکلریک اسید بسیار ضعیف تر است. هیدروژن و فلوئور ترکیب می شوند و مایعی فرار و بی رنگ و بسیار سمّی به نام هیدروژن فلوراید را ایجاد می کند که با انحلال در آب اسیدی به نام هیدروفلوئوریک اسید ( HF ) ایجاد می کند. خورندگی زیاد هیدروژن فلوئورید یا محلول آن در آب یعنی هیدروفلوئوریک اسید به دلیل قدرت اسیدی آن نیست چون اکترونگاتیوی زیاد فلوئور و شعاع یونی کوچک آن باعث می شود که پروتون یا یون +H برای جدا شدن نیاز به پتانسیل بالایی داشته باشد و تفکیک آن بسیار جزئی باشد دلیل خورندگی این اسید یا هیدروژن فلوراید مایع پتانسیل و فعالیت شیمیایی بالای یون - F برای واکنش شیمیایی با ترکیبات آلی و معدنی و فلزات است که در صورت تماس با پوست بدن که حاوی ترکیبات آلی مانند فسفولیپیدهای موجود در دیوارهٔ سلولی است تمایل شدیدی برای ترکیب شدن با ترکیبات آلی بدن جانداران را دارد و همین دلیل سبب حملهٔ شیمیایی به سلول و مرگ سلول و ایجاد تورم در اثر شکسته شدن پیوندهای شیمیایی دیوارهٔ فسفولیپیدی سلول یا ترکیب با سلولز در دیوارهٔ سلول گیاهان می شود بنابراین تماس با پوست یا استنشاق گازهای HF ریه انسان را از بین می برد و مشکلات تنفسی شدید و مرگبار ایجاد می کند و در مقادیر زیاد باعث ادم ریوی و خفگی و مرگ می گردد. این اسید به قدری خورنده است که شیشه را در خود حل می کند و برای انجام آزمایش از بشرهایی از جنس پلاستیک خاص استفاده می کنند. این اسید در ظرف های مخصوصی از جنس پلی اتیلن نگهداری می شد. این اسید در واکنش می تواند نک های فلوئورید بسازد. گازهای حاصل از واکنش این اسید در صورتی که با چشم برخورد کند می تواند قرنیه چشم را از بین ببرد. برای کار با این اسید باید از لوازم ایمنی مناسب مانند دستکش های ضد اسیدی، ماسک و عینک های مخصوص استفاده کرد.
هیدروفلوئوریک اسید از لحاظ انحلال در آب و یونیزاسیون، یک اسید ضعیف محسوب می شود و به صورت زیر حل می شود:[ ۲]
ثابت تعادل این انحلال بسیار کوچک می باشد. به همین دلیل اکثر هیدروژن فلوئوریدها به صورت مولکولی حل می شوند و چون بین یون الکترونگاتیو فلوئورید دارای قوی ترین پیوند هیدروژنی در بین سه عنصر واجد شرایط تشکیل پیوند هیدروژنی ( N/O/F ) است انحلال آن با تشکیل پیوند هیدروژنی قوی است بنابراین به هر نسبتی در آب قابل امتزاج و انحلال است. این اسید جزو هیدروهالیک اسیدها به شمار می رود و اسیدهای هیدروهالیک همگی به جز HF اسید قوی هستند و این قدرت اسیدی با افزایش شعاع یونی هالوژن رو به افزایش می گذارد بنابراین هیدرویدیک اسید قوی ترین هیدروهالیک اسید و یکی از قوی ترین اسیدهای بسیار قوی معدنی محسوب می شود تا جائیکه تمامی ترکیبات آلی حتی ترکیبات غیر قطبی درشت ملکول توسط این اسید پروتون دار می شوند. هیدروفلوئوریک اسید می تواند شیشه را در خود حل کند به همین دلیل از ظروف پلاستیکی جهت نگهداری از آن مورد استفاده قرار می گیرد.