[ویکی فقه] هشدار به اولیای بیوه (قرآن). خداوند به اولیای بیوگان، برای مراعات احکام الهی درباره ازدواجشان هشدار داده است.
والذین یتوفون منکم ویذرون ازوجا یتربصن بانفسهن اربعة اشهر وعشرا فاذا بلغن اجلهن فلا جناح علیکم فیما فعلن فی انفسهن بالمعروف والله بماتعملون خبیر.(و کسانی که از شما می میرند و همسرانی باقی می گذارند، باید چهار ماه و ده روز، انتظار بکشند (و عدّه نگه دارند)! و هنگامی که به آخر مدتشان رسیدند، گناهی بر شما نیست که هر چه می خواهند، در باره خودشان به طور شایسته انجام دهند (و با مرد دلخواه خود، ازدواج کنند). و خدا به آنچه عمل می کنید، آگاه است.)( )(مخاطب و مرجع در «علیکم» ممکن است اولیای بیوه باشد. )
تفسیر مرتبط
جمله" فلا جناح علیکم فیما فعلن فی انفسهن بالمعروف" با توجه به اینکه مخاطب، مردان فامیل هستند، نشان می دهد که گویی آزاد گذاشتن زن را بعد از مرگ شوهر، برای خود گناه می دانستند و به عکس تضییق و سختگیری را وظیفه می شمردند، این آیه به وضوح می گوید آنها را آزاد بگذارید و هیچ گناهی بر شما نیست (در ضمن از این تعبیر استفاده می شود که ولایت پدر و جد نیز در اینجا ساقط است) ولی به زنان نیز یادآوری می کند که آنها از آزادی خود سوء استفاده نکنند و به طور شایسته (بالمعروف) برای انتخاب شوهر جدید، اقدام نمایند.طبق روایاتی که از پیشوایان اسلام به ما رسیده است زنان موظفند در این مدت شکل سوگواری خود را حفظ کنند، یعنی مطلقا آرایش نکنند، ساده باشند و البته فلسفه نگاهداری این چنین عده ای نیز همین را ایجاب می کند. اسلام زنان را بحدی از آداب و رسوم خرافی دوران جاهلی نجات داد که برخی پنداشتند حتی در همین مدت کوتاه عده هم می توانند ازدواج کنند، یکی از همین زنان که چنین می پنداشت، روزی خدمت پیغمبر اکرم ص آمد و می خواست اجازه برای ازدواج مجدد بگیرد، از پیغمبر اکرم ص سؤال کرد آیا اجازه می دهید سرمه کشیده و خود را آرایش دهم؟ حضرت فرمود: شما زنان موجودات عجیبی هستید! تا قبل از اسلام عده وفات را در سخت ترین شرایط و گاه تا آخر عمر می گذراندید در حالی که به خود حتی حق شستشو هم نمی دادید اینک که اسلام برای حرمت خانواده و رعایت حق زوجیت به شما دستور داده مدت کوتاهی ساده بسر برید طاقت نمی آورید. جالب توجه این که در احکام اسلامی در مورد عده به این معنی تصریح شده که اگر هیچ گونه احتمالی در مورد بارداری زن در میان نباشد باز باید زنانی که همسرانشان وفات یافته اند عده نگاهدارند. و نیز به همین دلیل آغاز عده مرگ شوهر نیست بلکه موقعی است که خبر مرگ شوهر به زن می رسد هر چند بعد از ماهها باشد، و این خود می رساند که تشریع این حکم قبل از هر چیز به خاطر حفظ احترام و حریم زوجیت است، اگر چه مساله بارداری احتمالی زن در این قانون مسلما مورد توجه بوده است.
والذین یتوفون منکم ویذرون ازوجا یتربصن بانفسهن اربعة اشهر وعشرا فاذا بلغن اجلهن فلا جناح علیکم فیما فعلن فی انفسهن بالمعروف والله بماتعملون خبیر.(و کسانی که از شما می میرند و همسرانی باقی می گذارند، باید چهار ماه و ده روز، انتظار بکشند (و عدّه نگه دارند)! و هنگامی که به آخر مدتشان رسیدند، گناهی بر شما نیست که هر چه می خواهند، در باره خودشان به طور شایسته انجام دهند (و با مرد دلخواه خود، ازدواج کنند). و خدا به آنچه عمل می کنید، آگاه است.)( )(مخاطب و مرجع در «علیکم» ممکن است اولیای بیوه باشد. )
تفسیر مرتبط
جمله" فلا جناح علیکم فیما فعلن فی انفسهن بالمعروف" با توجه به اینکه مخاطب، مردان فامیل هستند، نشان می دهد که گویی آزاد گذاشتن زن را بعد از مرگ شوهر، برای خود گناه می دانستند و به عکس تضییق و سختگیری را وظیفه می شمردند، این آیه به وضوح می گوید آنها را آزاد بگذارید و هیچ گناهی بر شما نیست (در ضمن از این تعبیر استفاده می شود که ولایت پدر و جد نیز در اینجا ساقط است) ولی به زنان نیز یادآوری می کند که آنها از آزادی خود سوء استفاده نکنند و به طور شایسته (بالمعروف) برای انتخاب شوهر جدید، اقدام نمایند.طبق روایاتی که از پیشوایان اسلام به ما رسیده است زنان موظفند در این مدت شکل سوگواری خود را حفظ کنند، یعنی مطلقا آرایش نکنند، ساده باشند و البته فلسفه نگاهداری این چنین عده ای نیز همین را ایجاب می کند. اسلام زنان را بحدی از آداب و رسوم خرافی دوران جاهلی نجات داد که برخی پنداشتند حتی در همین مدت کوتاه عده هم می توانند ازدواج کنند، یکی از همین زنان که چنین می پنداشت، روزی خدمت پیغمبر اکرم ص آمد و می خواست اجازه برای ازدواج مجدد بگیرد، از پیغمبر اکرم ص سؤال کرد آیا اجازه می دهید سرمه کشیده و خود را آرایش دهم؟ حضرت فرمود: شما زنان موجودات عجیبی هستید! تا قبل از اسلام عده وفات را در سخت ترین شرایط و گاه تا آخر عمر می گذراندید در حالی که به خود حتی حق شستشو هم نمی دادید اینک که اسلام برای حرمت خانواده و رعایت حق زوجیت به شما دستور داده مدت کوتاهی ساده بسر برید طاقت نمی آورید. جالب توجه این که در احکام اسلامی در مورد عده به این معنی تصریح شده که اگر هیچ گونه احتمالی در مورد بارداری زن در میان نباشد باز باید زنانی که همسرانشان وفات یافته اند عده نگاهدارند. و نیز به همین دلیل آغاز عده مرگ شوهر نیست بلکه موقعی است که خبر مرگ شوهر به زن می رسد هر چند بعد از ماهها باشد، و این خود می رساند که تشریع این حکم قبل از هر چیز به خاطر حفظ احترام و حریم زوجیت است، اگر چه مساله بارداری احتمالی زن در این قانون مسلما مورد توجه بوده است.
wikifeqh: هشدار_به_اولیای_بیوه_(قرآن)