هداوند

در عموم منابع این ایل جزو مردم لر دسته بندی شده اند، منابع شفاهی مردمِ این ایل، خود را زیر شاخه ای از لرها می دانند. پرویز تناولی در کتاب دستبافت های روستایی و عشایری ورامین به نقل از تاریخ شفاهی مردم، هداوندها را جزو لرها دسته بندی کرده است و دست بافت های آن ها را شبیه به دست بافت های لری ذکر کرده است. در کتاب Contemporary Society: Tribal Studies از هداوند به عنوان یکی از طایفه های لر کوچک ساکن ورامین نام برده است، آن لمبتون در کتاب مالک و زارع در ایران آن ها را از عشایر خرم آباد دانسته است. ایرج افشار سیستانی در کتاب مقدمه ای بر شناخت ایل ها، این ایل را اصلاً از لران خرم آباد می داند که به تهران کوچانده شده اند. برنارد هورکد هداوندها را از لران خرم آباد و نیمه کوچ نشین ساکن جنوب کوهستان البرز معرّفی می کند. ایرانیکا، هداوندها را از طوایف لر دسته بندی کرده است به جز تبار لر، تبار کرد و لک هم ذکر شده است.
در فرهنگ دهخدا هم در تعریف آن ها این گونه نوشته شده است و موضوع تبار ایشان مسکوت مانده است:
هداوند. ( اِخ ) از ایلات اطراف تهران، ساوه، زرند و قزوین که مرکب از ۲۵۰۰ خانوار است. ییلاقشان کوه های شمالی البرز و قشلاق آنها چهار بلوک می باشد. افراد ایل چادرنشین هستند. ( از جغرافیای سیاسی کیهان ص ۱۱۱ ) .

در قرن هشتم رشیدالدین فضل الله همدانی اشارهٔ کوتاهی به لرها در ورامین کرده است، امّا نخستین دستهٔ لرها را شاه عباس در سال ۱۰۰۱ هجری به ورامین تبعید کرد. اینان شاخه ای از هداوندها بودند و مطابق اسناد، کریم خان زند گروهی از هداوندها را از لرستان به فارس آورد و آغا محمد خان قاجار آنان را به تهران آورد و مانند گروگان زیر نظر داشت.

ای رو بچسبی هم زندهایی که اصلا دشمنان اصلیشون فیلی ها بوده اند . چند چند هستین با خودتون. طوایف همراه والی های عرب نژاد که بالاگریوه و عمله ها و نوکرها بوده اند

که بەدلیل مخالفت با کریم خان زند از دورود لرستان به ورامین تبعید می شوند. برخلاف تصور عامه، کریم خان کوچکترین خدمتی به لرستان نکرد و ایلات لُر را همراه خود به صورت گروگان به فارس بُرد مثل چگنی و عمله و فیلی و هداوند و بهاروند که اکنون جزء قشقایی شدند یا تبعید هداوندها به ورامین. زمانیکه کریم خان زند در تلاش است به شاهی برسد اسماعیل خان فیلی والی لُرستان که در زمانی نه چندان دور طایفه زند جزء رعایای او بوده، نمی توانست گردن به ربقه اطاعت رعیت دیروز خود بنهد لذا توسط کریم خان برکنار می شود و ایلات لُرستان از جمله هداوند به حمایت از اسماعیل خان فیلی می پردازند و با خواهرزاده کریم خان به عنوان حاکم جدید مخالفت می کنند و اینگونه زمینه تبعید هداوند به ورامین و خوار فراهم می شود. نکته دیگر اینکه پان لک ها تمامی طوایفی که پسوند وند دارند یا با کریمخان زند همکاری داشتند را لک می دانند درصورتیکه طوایف اولیه لک مثل صله صله و دلفان اصلاً وند ندارند و پس از استقرار در لرستان متصف به صفت وند می شوند. اکثر طوایف لُر و بختیاری، وند دارند و شجره نامه پانصدساله ای که اصالت لُری آنها را اثبات می کند. وند یک پسوند کهن فارسی است مانند ورجاوند به معنی مقدس و کی_بهرام_ورجاوند سیستانی بود یا سکاوند نام دهی در غزنین است یا غوروند در کابل است. روستای روشناوند در طوس است یا ریوند در سبزوار است یا دماوند یا الوند یا نهاوند. حتی سالاروند، فولادوند و باوند به عنوان طوایف دیلمی در تواریخ قرن سوم هجری ثبت شده اند.

از اسماعیل خان فیلی حاکم لرستان که کریم خان زند اونو برکنار میکنه و خواهرزاده خودش را حاکم لرستان میکنه مردم لرستان قیام می کنند از جمله ایل هداوند به دفاع از اسماعیل خان فیلی حاکم لرستان می پردازند و کریم خان زند برای اینکه دردسری برایش درست نکنند همراه با چگنی، بهاروند، عمله، فیلی و هداوندها را هم به شیراز می برد و زمان قاجاریه به ورامین تبعید می شوند. حکومت زندیه نه تنها سودی برای لرها نداشت بلکه ایلات بومی و اصلی لر را به شیراز و تهران برد و پراکنده کرد . کتاب آیت محمدی کلهر ذره ای موثق نیست چون اون برای کردسازی این ایل لُرزبان را به دروغ لک و در آخر لک را هم کُرد معرفی کرده و اهداف قومی داشته شما فقط کافیه به زبان هداوندها گوش کنید تا بفهمید لُریه نه لکی کُردی. در ضمن هیچ هداوندی در کوهدشت زندگی نکرده و نمی کند و اکثرا در دورود هستند و اتفاقا به دلیل مخالفت با کریمخان زند به شیراز تبعید می شوند

آن ها را شبیه به دست بافت های لُری ذکر کرده است. درکتاب�Contemporary Society: Tribal Studies�از هداوند به عنوان یکی از طایفه های�لُرکوچک�ساکن ورامین نام برده است. �خانم آن لمبتون�درکتاب�مالک و زارع در ایران�آن ها را از عشایر�خرم آباد�دانسته است. دکترایرج افشار�درکتاب�مقدمه ای بر شناخت ایل ها، این ایل را اصلاً از لُران�خرم آباد�می داند که به تهران کوچانده شده اند. �برنارد هورکد�هداوندها را از لُران�خرم آباد�و نیمه کوچ نشین ساکن جنوب�کوهستان البرز�معرّفی می کند. �ایرانیکا، هداوندها را از طوایف لُر دسته بندی کرده است. در�فرهنگ دهخدا�هم در تعریف آن ها این گونه نوشته شده و موضوع تبار ایشان مسکوت مانده : هداوند از ایلات اطراف�تهران، �ساوه، �زرند�و�قزوین�که مرکب از ۲۵۰۰خانوار است. ییلاقشان کوه های شمالی�البرز�و قشلاق آنها چهار بلوک می باشد. افراد ایل چادرنشین هستند. ( از جغرافیای سیاسی کیهان ص ۱۱۱ ) . در قرن هشتم�رشیدالدین فضل الله همدانی�اشارهٔ کوتاهی به لُرها در�ورامین�کرده است، امّا نخستین دستهٔ لُرها را�شاه عباس در سال ۱۰۰۱ هجری به ورامین تبعید کرد. اینان شاخه ای از هداوندها بودند و مطابق اسناد، �کریمخان زند�گروهی از هداوندها را از�لُرستان�به�فارس�آورد و�آغامحمدخان قاجار�آنان را به�تهران�آورد و مانند گروگان زیر نظر داشت. فرهنگ مردم این ایل شبیه به مردم�لُرستان�است. مذهب این ایل�شیعه است. از صنایع دستی آنان می توان به خورجین، سیاه چادر، جوال و گلیم اشاره کرد. مردم این ایل به گله داری و دام پروری اشتغال دارند. ییلاق آن ها دامنه های�البرز�و قشلاقشان حاشیهٔ کویر مرکزی ایران است و مرکزیت آنان روستای توچال است. �هداوندها به زبان لُری�با�گویش بالاگریوه ای�صحبت می کنند. ویلیام او داگلاس�درکتاب، �سرزمین های غریب و مردم دوستانه�برخوردش با قبیلهٔ هداوند را روایت می کند. قبیله متشّکل از ۷۵ خانواده است که در�سیاه چادر�زندگی می کنند. درحالی که خان یا سرکرده ای رهبری قبیله را بر عهده دارد. وی مراسم استقبال هداوندها را توصیف کرده که شامل یک سینی مسی با زغال داغ است که برای مهمان مهیُا شده و به سمت او بالا گرفته می شود. او زنان قبیله را بی حجاب، گرچه خجالتی و کناره گیر امُا دوستانه توصیف می کند. داگلاس هداوندها را از نظر اقتصادی به بزها، گوسفندان، محصولات لبنی و تبادل آن ها با روستاها و شهرهای اطراف وابسته می داند. کوچک ترین واحد اجتماعی ایل را �تخمه�می نامند که از تجمیع چند تخمه یک تیره به وجود می آید و از چند خانوار یک�بیله�شکل می گیرد. اصطلاح دیگری به نام �تَلَک�دارند که ارتباطی با نظام خانوادگی ندارد و یک تقسیم بندی سیاسی است. در برخی ردیف های�موسیقی دستگاهی ایرانی�گوشه ای به نام هداوندی وجود دارد که نوعی چهارپاره خوانی در درآمد�اصفهان�است. حسن کسائی�در ردیف خود این گوشه را به آواز اصفهان افزود و آنرا به�محلّ تولّد خود�منسوب کرد. هداوند در اصل سه طایفه به نام های�خانی، �میرزایی�و�سیری�داشته است که بعدها هر تیره انشعابات جدیدی پیدا کرده است.

اول همه رو لک میدونه و بعد هم همه لکاا رو حسنوند میدونه و بعد هم همه لک ها وحسنوندها رو جزوی از کردها میدونه
یک آدم آلوده و فتنه گر مجازی هست
آگاه باشید