نیروی جاذبه

[ویکی فقه] نیروی جاذبه بدین معناست که کلیه اجسام بزرگ و کوچک در یکدیگر تأثیر متقابل دارند و همدیگر را جذب می کنند.
نیروی جاذبه یا قانون جاذبه عمومی بدین معناست که کلیه اجسام بزرگ و کوچک در یکدیگر تأثیر متقابل دارند و همدیگر را جذب می کنند.
برخی صاحب نظران و مفسران برآنند که قرآن کریم در چند مورد به نیروهای جاذبه اشاره کرده است که عبارتنداز: «الله الذی رفع السموات بغیر عمد ترونها»
«خدا (همان) کسی است که آسمانها را بدون ستونهایی که آن ها را ببینید برافراشت.»
«خلق السموات بغیر عمد ترونها»
«آسمانها را بی هیچ ستونی که آن را ببینید خلق کرد.»
«الم نجعل الارض کفاتا»
«آیا زمین را جایگاه گرفتن و جذب قرار ندادیم؟» (برخی از مترجمان قرآن(ترجمه قران استاد فولادوند)، آیه را اینگونه ترجمه کرده اند: مگر زمین را محل اجتماع نگردانیدیم.)
«ان الله یمسک السموات و الارض ان تزولا و لئن زالتا ان امسکهما من احد من بعده انه کان حلیما غفورا»
«همانا خدا آسمانها و زمین را نگاه می دارد تا نیفتند و اگر بیفتند بعد از او هیچ کس آن ها را نگاه نمی دارد؛ اوست بردبار آمرزنده.
و نیز همین مضمون در آیه ۶۵ سوره حج آمده است.

نکات تفسیری
۱ـ آیات فوق در بستر شمارش نشانه ها و نعمت های خداست. تا مردم به القای خدا ایمان آورند (رعد) و این که ببینند دیگران نمی توانند مثل خدا چنین مخلوقاتی داشته باشند (لقمان) و هنگامی که این آیات برای انسانها گفته شد اگر کسی باز هم تکذیب آیات الهی کند بد عاقبتی دارد و وای به حال او (سوره مرسلات).
۲ـ کلمه «عمد» (بر وزن قمر) جمع عمود به معنی «ستون» است.
برای جمله «ترونها» دو تفسیر گفته اند یکی این که صفت برای «عمد» باشد یعنی: «آسمان ها را بدون ستونی که دینی باشد برافراشتیم» که لازمه آن وجود ستون های نامرئی برای آسمان است.
دیگر آنکه «بغیر عمد» متعلق به جمله «ترونها» باشد (ترونها بغیر عمد) یعنی: «همانگونه که می بینید آسمان بدون ستون است». البته برخی نیز جمله ترونها را معترضه گرفته اند. و همین معنای دوم را پذیرفته اند(استاد مصباح یزدی (تذکر: شاید نظر ایشان جمله استینافیه باشد و گر نه جمله معترضه در اینجا معنای محصلی نداردو از نظر ادبی صحیح نیست و اصولاً با همان معنای دوم (بغیر عمد متعلق به ترونها باشد) یک معنا کرده اند پس تفاوتی از نظر معنی ندارد)).
تفسیر دوم خلاف ظاهر آیه است چرا که لازمه آن تقدیم و تأخیر است.

تاریخچه نیروی جاذبه
برخی معتقدند که (بعد از اشارات علمی قرآن و روایات اهل بیت (ع)) ابوریحان بیرونی (۴۴۰ ق) اولین کسی بود که به نیروی جاذبه پی برد. اما مشهور آن است که نیروی جاذبه عمومی اولین بار توسط نیوتن (اسحاق نیوتن (۱۶۴۳ـ۱۷۲۷ م) منجم و ریاضی دان معروف انگلیسی، کاشف نیروی جاذبه و بنیانگذار حساب عنصرهای بی نهایت کوچک و تئوری نور است، معروف ترین اثر او «اصول ریاضی فلسفه طبیعت» نام دارد) (در قرن هفدهم میلادی) کشف شد. (برخی معتقدند که نیوتن در کشف قانون جاذبه ، مبتکر نبود زیرا «کوپرنیک» و «کپلر» هر دو قبل از او به این مطلب توجه کرده بودند . لکن نیوتن نخستین کسی است که این موضوع را تحت فرمول و حساب درآورد
داستان افتادن سیب از درخت و انتقال ذهنی نیوتن به نیروی جاذبه معروف است. (برخی کتاب ها مثل جهان های دور، ص ۴۲ و ۲۰۱ و دنیای ستارگان، ص ۱۵۰ و قهرمانان تمدن، ص ۱۸۲ داستان سیب را نقل می کنند و حتی می گویند هر چند که این درخت در سال ۱۸۱۴ از بین رفت ولی پیوندی از آن درخت را در باغ نیوتن کالج کامبریج داشتند اما کتاب تاریخ علوم، ص ۲۶۲ در صحت این داستان شک می کند.)

← نیوتن تبیین قوانین کلی حرکت سیارات
...