نیدوویرالس

نیدوویروس سانان یا نیدوویرال ها ( به لاتین: Nidovirales ) ، یک راسته از آران ای ویروس های دارای پوشش است که مهره داران و بی مهرگان را آلوده می کند. موجودات زندهٔ میزبان ویروس های این راسته شامل پستانداران، پرندگان، خزندگان، دوزیستان، ماهی ها، بندپایان، نرم تنان و کرم های انگل هستند. [ ۱] راستهٔ نیدوویرال ها شامل خانواده های ویروسی کروناویریده، آرتری ویریده، رونی ویریده و مزونی ویریده است. [ ۲]
ویروس های عضو این راسته، دارای یک پوشش ویروسی و یک آران ای با سوی مثبت و تک رشته ای هستند که کلاهک گذاری '۵ و پلی آدنیله شده اند. [ ۳] نیدوویروس ها از واژهٔ لاتین nidus به معنی لانه نام گذاری شده اند. [ ۴]
این ویروس ها دارای یک پوشش ویروسی و یک ژنوم آران ای تک رشته با سوی مثبت هستند که پلی آدنیله شده است. [ ۳] این ویروس ها، پروتئین های ساختاری را به طور جدا از پروتئین های غیرساختاری بیان می کنند.
ویروس های این راسته، یک پروتئیناز اصلی و بین یک تا سه پروتئیناز اضافی را که عمدتاً در بیان ژن رپلیکاز دخیل هستند رمزگذاری می کنند. این پروتئینازها همچنین مسئول فعال یا غیرفعال کردن پروتئین های خاص در زمان مناسب در چرخه حیات ویروس هستند و از این طریق، اطمینان حاصل می شود که تکثیر ویروسی در زمان مناسب رخ می دهد.
خانواده های ویروسی زیرمجموعهٔ نیدوویرال ها را می توان بر اساس اندازهٔ ژنوم در دو کلاد قرار داد. خانواده های با ژنوم بزرگ ( ۲۶٫۳–۳۱٫۷ کیلو باز ) که شامل کروناویریده و رونی ویریده هستند، نیدوویرال های بزرگ و خانواده های با ژنوم کوچک، نیدوویرال های کوچک هستند.
نیدوویرال ها به طور کلی و به عنوان یک گروه، دارای بزرگ ترین ژنوم در میان آران ای ویروس ها هستند. نیدوویروس سلول های ترشحی پلاناریا ( PSCNV ) دارای بزرگ ترین ژنوم آران ای قطعه قطعه نشدهٔ شناخته شده با اندازه ۴۱٫۱ کیلوباز است. [ ۵] میزبان این ویروس، کرم پهن پلاناریا است. [ ۶]
زیرراسته ها و خانواده های نیدویروس ها شامل موارد زیر هستند. ( پسوند virineae نشان دهندهٔ زیرراسته ها و پسوند viridae خانواده های ویروسی را نشان می دهد ) :[ ۷]
• Abnidovirineae
• Abyssoviridae
• Arteriviridae
• Cremegaviridae
• Gresnaviridae
• Olifoviridae
• کروناویریده