[ویکی فقه] اِبْن ِ صِیْرَفی ، نورالدین علی بن داوود بن ابراهیم ، نیز معروف به ابن داوود و جوهری (۱۴ جمادی الا¸خر ۸۱۹ -۹۰۰ق /۱۰ اوت ۱۴۱۶- ۱۴۹۵م )، فقیه حنفی و مورخ معاصر ممالیک بُرجیّه مصر است.
چون پدرش به کار صرافی می پرداخت ، به ابن صیرفی یا جوهری معروف گردید. از بین مآخذ تنها ابن ایاس او را اسرائیلی خوانده است که علت آن روشن نیست . ابن صیرفی در قاهره چشم به جهان گشود و در همان جا به تحصیل پرداخت .
اساتید
مقدمات علوم را نزد زراتیتی و ابن دیری آموخت و سپس شرح نقایه و شرح نخبه را نزد مؤلف آنها، شیخ تقی الدین شمنی ، و دیوان خطب ابن حجر را نزد خود وی فراگرفت . علاوه بر شرکت در مجالس درس و املای ابن حجر، مدت زیادی نیز در ملازمت و مصاحبت او بود و ابن حجر به وی توجه و عنایت خاصی داشت ، تا آن جا که پشت سر او نماز می گزارد. از دیگر استادان او می توان شیخ بدرالدین عینی ، قاضی القضاه محب الدین ابن شحنه ، شهاب الدین احمد آمدی نحوی ، محیی الدین کافیجی و امین الدین آق سرایی را نام برد. ابن صیرفی مدتی نیز در محضر محمد بن ابراهیم شروانی شافعی بود و شرح العمده را نزد او خواند و دانش خود را در زمینه فقه و تاریخ تکمیل کرد. علاوه بر فقه ، نحو و اصول و عروض را نیز نزد استادان عصر خود فراگرفت و قرآن و همچنین برخی از کتب مشهور آن عصر مانند العمده، الفقیه ابن مالک و خزرجیه را از حفظ کرد.
فعالیت ها
ابن صیرفی ، یک بار حج گزارد و از آن جا به بیت المقدس و سپس به دمیاط رفت و در مدرسه صوفیه بیبرسیه و برقوقیه رحل اقامت افکند و احتمالاً به تدریس پرداخت و نیابت خطابت را در آن جا برعهده گرفت . ابن صیرفی پس از مرگ پدرش در ۸۵۳ق /۱۴۴۹م به کار جواهر فروشی پرداخت ، ولی از آن جا که در انباء الهصر نام خود را در کنار مساکین و فقرا آورده ، چنین برمی آید که زندگیش با فقر و تنگدستی توام بوده است و شاید جهت امرار معاش و گریز از فقر بوده که استنساخ کتب ارزشمند را از قبیل آثار ابن حجر ، ابن تغری بردی ، سخاوی و ابن کثیر پیشه ساخته بوده است ، کاری که بعداً باعث ارتباط و آشناییش با بزرگانی چون ابن مرهر شد. وی برای مدتی نیز خطابت جامع الظاهر را بر عهده داشت تا اینکه در ۸۷۱ق /۱۴۶۷م نیابت قضا را از طرف ابن شحنه بر عهده گرفت. ابن شحنه همواره او را در رسیدن به پاره ای مناصب یاری می رساند، تا آن جا که در اعیاد و ایام خجسته همراه بزرگان و اعیان حکومتی برای عرض تهنیت به حضور سلطان اشرف قایتبای می رسید و در بعضی سفرها نیز از همراهان سلطان بود.
رقابت
...
چون پدرش به کار صرافی می پرداخت ، به ابن صیرفی یا جوهری معروف گردید. از بین مآخذ تنها ابن ایاس او را اسرائیلی خوانده است که علت آن روشن نیست . ابن صیرفی در قاهره چشم به جهان گشود و در همان جا به تحصیل پرداخت .
اساتید
مقدمات علوم را نزد زراتیتی و ابن دیری آموخت و سپس شرح نقایه و شرح نخبه را نزد مؤلف آنها، شیخ تقی الدین شمنی ، و دیوان خطب ابن حجر را نزد خود وی فراگرفت . علاوه بر شرکت در مجالس درس و املای ابن حجر، مدت زیادی نیز در ملازمت و مصاحبت او بود و ابن حجر به وی توجه و عنایت خاصی داشت ، تا آن جا که پشت سر او نماز می گزارد. از دیگر استادان او می توان شیخ بدرالدین عینی ، قاضی القضاه محب الدین ابن شحنه ، شهاب الدین احمد آمدی نحوی ، محیی الدین کافیجی و امین الدین آق سرایی را نام برد. ابن صیرفی مدتی نیز در محضر محمد بن ابراهیم شروانی شافعی بود و شرح العمده را نزد او خواند و دانش خود را در زمینه فقه و تاریخ تکمیل کرد. علاوه بر فقه ، نحو و اصول و عروض را نیز نزد استادان عصر خود فراگرفت و قرآن و همچنین برخی از کتب مشهور آن عصر مانند العمده، الفقیه ابن مالک و خزرجیه را از حفظ کرد.
فعالیت ها
ابن صیرفی ، یک بار حج گزارد و از آن جا به بیت المقدس و سپس به دمیاط رفت و در مدرسه صوفیه بیبرسیه و برقوقیه رحل اقامت افکند و احتمالاً به تدریس پرداخت و نیابت خطابت را در آن جا برعهده گرفت . ابن صیرفی پس از مرگ پدرش در ۸۵۳ق /۱۴۴۹م به کار جواهر فروشی پرداخت ، ولی از آن جا که در انباء الهصر نام خود را در کنار مساکین و فقرا آورده ، چنین برمی آید که زندگیش با فقر و تنگدستی توام بوده است و شاید جهت امرار معاش و گریز از فقر بوده که استنساخ کتب ارزشمند را از قبیل آثار ابن حجر ، ابن تغری بردی ، سخاوی و ابن کثیر پیشه ساخته بوده است ، کاری که بعداً باعث ارتباط و آشناییش با بزرگانی چون ابن مرهر شد. وی برای مدتی نیز خطابت جامع الظاهر را بر عهده داشت تا اینکه در ۸۷۱ق /۱۴۶۷م نیابت قضا را از طرف ابن شحنه بر عهده گرفت. ابن شحنه همواره او را در رسیدن به پاره ای مناصب یاری می رساند، تا آن جا که در اعیاد و ایام خجسته همراه بزرگان و اعیان حکومتی برای عرض تهنیت به حضور سلطان اشرف قایتبای می رسید و در بعضی سفرها نیز از همراهان سلطان بود.
رقابت
...
wikifeqh: نورالدین_ابن_صیرفی