نودشه

نودشه شهریست در منطقه هورامان، یا اورامانات و از توابع شهرستان پاوه است که در ۳۵ کیلومتری شهر پاوه قرار دارد. این شهر در دامنه کوه تخت واقع در دره ای که به دره رود سیروان منتهی می شود قرار دارد، نزدیک به نقطه صفر مرزی ایران و عراق، در ۱۵۰ کیلومتری شهر کرمانشاه و از توابع شهرستان پاوه است. «نودشه» در میانه کوه هایی بلند، دره هایی عمیق و تنگ واقع شده و اطرافش را جنگل های بلوط، ون ( گیاه ) و درختان میوه و چشمه های زلال فراگرفته است. خانه هایش پله پله و به سمت کوه ها قرار دارند. این شهر و بعضی از آبادی های اطرافش در جنگ ایران و عراق توسط هواپیماهای عراق بمباران شیمیایی شد. [ ۲]
این شهر از شمال با مریوان و از سوی غرب با شهرهای شرقی کردستان عراق از جمله روستای طویله ، حلبچه و بیاره هم مرز است. مردم نودشه به زبان کردی هورامی سخن میگویند. در منطقه نودشه، همچنین تکیه ها و خانقاه های درویشی زیادی وجود دارد که در آن ها آیین های سماع و تهلیله اجرا می گردد. واژه «نودشه» به معنی «نودژ» یا «دژنو» است.
در اردیبهشت ماه سال 1396 نودشه به صورت رسمی شهر ملی کلاش نام گذاری شد.
در سال ۱۱۵۱ ( هجری قمری ) نادر شاه افشار پس از غلبه بر سردار مشهور عثمانی توپال عثمان پاشا و فتح بغداد، به هنگام عبور از اورامانات تمامی مردم این منطقه که آن زمان نودژ نام داشت را که منطقه ای پرجمعیت بود به سمت استرآباد ( نام قدیم گرگان در استان گلستان ) کوچ داد، که مردان دلیر و جنگجویی بودند و در عین حال هم تیر اندازان ماهر و هم باروت سازان قابلی بودند تا هم عاملین تجهیز سپاه او باشند و هم سدی عظیم در برابر ترکمن ها، که هرازگاه به استرآباد و اطرافش شبیخون می زدند و غارت و… می کردند؛ نادرشاه مسئولیت مردم نودیجه را برعهده شخصی به نام «محمد بیگ نودیجه ای» گذاشت که با انسجام و اتحاد این مردم با طوایفی دیگر از اورامانات، ترکمن ها میخکوب شدند؛ پس از سرکوب ترکمن ها توسط طوایف مردم اورامانات و نودیجه ( نودشه ) نادر شاه اجازه برگشت به آن ها را نداد ( البته به احتمال بسیار زیاد خود بزرگان مردم اورامانات و نودشه نیز خود تمایلی به برگشت نداشتند؛ چون زمین هایی که در کردکوی و نودیجه به پاس خدماتشان در اختیار آن ها گذاشته شده بود بسیار حاصلخیزتر و مرغوب تر بودند ) . آن ها را در مناطق مختلف گلستان اسکان داد و همچنین اجازه بازگشت مردم نودژه ( نودیجه؛ نودشه ) را به آن ها نداد و آن ها را در منطقه ای اطراف کردکوی که امروزه این منطقه نودیجه نام دارد اسکان داد؛ این اسارت و تبعید مردم نودیجه ( همان نودشه ) که حدود سیصد سال قبل رخ داد به تبعید تمامی مردم نودیجه ( همان نودشه ) منجر گردید؛ به حدی که این منطقه خالی از سکنه شدند. بعدها عشایر و ایل های هورام و جاف ( مثلاً ایل جاف ولدبیگی ) که در حال ییلاق و قشلاق در اورامانات بودند با مشاهده خالی از سکنه شدن این مناطق آباد اورامانات، من جمله نودشه در این مناطق خوش آب و هوا و حاصلخیز سکونت یافتند که یکی از این سکونت گاه ها نودشه بود که قدمت این شهر جدید بیشتر از سیصد سال نمی رسد؛ اما نودشه ای هایی که اجداد آن ها از زمان های باستان در نودیجه ( همان نودشه ) ساکن بوده اند نوادگان همین مردم ساکن در آبادی های منطقه نودیجه در استان گلستان می باشند. [ ۳] [ ۴] [ ۵] [ ۶] [ ۷] [ ۸] [ ۹]

نودْشِه
دورنمایی از شهر شهری در استان کرمانشاه، شهرستان پاوه، بخش نوسود. با ارتفاع ۱,۵۰۰ متر، در منطقه ای کوهستانی و نیمه جنگلی، در ۱۲۳کیلومتری شمال غربی کرمانشاه و ۱۸ کیلومتری شمال غربی پاوه، در درۀ غربی کوه دربند، ۵ کیلومتری شرق شمالی نوسود، قرار دارد. اقلیم آن نیز معتدل و نیمه خشکو جمعیت آن ۳,۶۰۵ نفر است (۱۳۸۵).