نبرد سوم پانی پت ( به انگلیسی: Third Battle of Panipat ) ، در ۱۴ ژانویهٔ ۱۷۶۱ میلادی در شهر پانی پت، که تقریباً در ۹۷ کیلومتری شمال دهلی واقع شده است، میان امپراتوری مراتا و ارتش مهاجم افغان به فرماندهی احمدشاه درانی به وقوع پیوست. در این جنگ ارتش احمدشاه از جانب چهار متحد هندی شامل روهیله های تحت فرمان نجیب الدوله، افغان های منطقهٔ دوآب و نواب اوده به نام شجاع الدوله حمایت می گردید. ارتش مراتا توسط «سداشوراهو بهاو»[ الف] هدایت می گردید، کسی که از نظر قدرت بعد از «چترپتی»[ ب] ( شاه مراتا ) و پیشوا ( نخست وزیر مراتا ) در ردهٔ سوم قرار داشت. ارتش اصلی مراتا به رهبری پیشوا در دکن مستقر شده بود.
از نظر نظامی، این جنگ رقابت میان توپخانه و سواره نظام مردم مراتی در مقابل سواره نظام سنگین و توپخانهٔ سوارهٔ ( زنبورک و جزائل ) افغان ها و روهیله ها به رهبری ابدالی و نجیب الدوله که هر دو از قوم افغان بودند، را به نمایش می گذاشت. این جنگ یکی از بزرگ ترین و پرحادثه ترین جنگ های قرن هجدهم میلادی پنداشته می شود[ ۱۳] و همچنین شاید از نظر آرایش جنگی کلاسیک میان دو ارتش، بزرگ ترین تلفات را داشته باشد.
تاریخ نگاران در مورد مکان دقیق جنگ اختلاف نظر دارند، اما از نظر اکثریت مورخان این جنگ در نزدیکی منطقه کالا آمب و جادهٔ سانولی امروزی رخ داده است. این جنگ برای چندین روز ادامه یافت و بیش از ۱۲۵٬۰۰۰ نیروی جنگی در آن شرکت داشتند. درگیری ها میان دو ارتش به درازا کشید و هر دو جناح، ضررها و منافعی داشتند. نیروهای تحت رهبری احمدشاه درانی پس از تخریب چندین جناح مراتی ها در نهایت فاتح میدان نبرد شدند. مورخان اختلاف نظرهای سنگینی در میزان ضررهای هر دو جناح دارند، اما باور براین است که حدود ۶۰٬۰۰۰ تا ۷۰٬۰۰۰ نفر در این جنگ کشته شده و تعداد زخمی ها و اسیران به طور قابل توجه مورد مناقشه است. طبق یک رویدادنامه که بر اساس شاهد عینی نگاشته شده، باخار توسط دیوان شجاع الدوله کاشی راج–در حدود ۴۰٬۰۰۰ زندانی مراتی یک روز پس از جنگ با خونسردی سلاخی شدند. [ ۱۱] «گرنت دوف»[ پ] مصاحبه ای از نجات یافتگان این قتل عام ها را در «تاریخ مراتی ها»[ ت] آورده که این رقم را تأیید می کند. شیج واکر[ ث] که رسالهٔ وی تحت عنوان «پانی پت ۱۷۶۱»، [ ج] یکی از بهترین منابع ثانویه در مورد جنگ پنداشته می شود، می گوید که «تعداد کشته های مراتی ها ( سربازان و نیروهای غیرجنگی ) در جریان جنگ و پس از آن کمتر از ۱۰۰٬۰۰۰ نیست». [ ۱۰]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاز نظر نظامی، این جنگ رقابت میان توپخانه و سواره نظام مردم مراتی در مقابل سواره نظام سنگین و توپخانهٔ سوارهٔ ( زنبورک و جزائل ) افغان ها و روهیله ها به رهبری ابدالی و نجیب الدوله که هر دو از قوم افغان بودند، را به نمایش می گذاشت. این جنگ یکی از بزرگ ترین و پرحادثه ترین جنگ های قرن هجدهم میلادی پنداشته می شود[ ۱۳] و همچنین شاید از نظر آرایش جنگی کلاسیک میان دو ارتش، بزرگ ترین تلفات را داشته باشد.
تاریخ نگاران در مورد مکان دقیق جنگ اختلاف نظر دارند، اما از نظر اکثریت مورخان این جنگ در نزدیکی منطقه کالا آمب و جادهٔ سانولی امروزی رخ داده است. این جنگ برای چندین روز ادامه یافت و بیش از ۱۲۵٬۰۰۰ نیروی جنگی در آن شرکت داشتند. درگیری ها میان دو ارتش به درازا کشید و هر دو جناح، ضررها و منافعی داشتند. نیروهای تحت رهبری احمدشاه درانی پس از تخریب چندین جناح مراتی ها در نهایت فاتح میدان نبرد شدند. مورخان اختلاف نظرهای سنگینی در میزان ضررهای هر دو جناح دارند، اما باور براین است که حدود ۶۰٬۰۰۰ تا ۷۰٬۰۰۰ نفر در این جنگ کشته شده و تعداد زخمی ها و اسیران به طور قابل توجه مورد مناقشه است. طبق یک رویدادنامه که بر اساس شاهد عینی نگاشته شده، باخار توسط دیوان شجاع الدوله کاشی راج–در حدود ۴۰٬۰۰۰ زندانی مراتی یک روز پس از جنگ با خونسردی سلاخی شدند. [ ۱۱] «گرنت دوف»[ پ] مصاحبه ای از نجات یافتگان این قتل عام ها را در «تاریخ مراتی ها»[ ت] آورده که این رقم را تأیید می کند. شیج واکر[ ث] که رسالهٔ وی تحت عنوان «پانی پت ۱۷۶۱»، [ ج] یکی از بهترین منابع ثانویه در مورد جنگ پنداشته می شود، می گوید که «تعداد کشته های مراتی ها ( سربازان و نیروهای غیرجنگی ) در جریان جنگ و پس از آن کمتر از ۱۰۰٬۰۰۰ نیست». [ ۱۰]
wiki: نبرد سوم پانی پت