نایژه

نایژه یا برونش ( از لاتین: Bronchus ) قسمتی از دستگاه تنفسی است که بین نای و نایژک ها قرار گرفته است. نایژه گذرگاه هوایی ششها، پس از نای است و دیوارهٔ آن دارای ۵ تا ۷ نیم غضروف[ ۱] و غده های مخاطی است. برونکوس اصلی سمت راست کوتاهتر و قطور تر است و در امتداد نای قرار دارد.
• نایژکها ( یا برونشیول ها ) با تقسیمات متوالی باریک تر شده و در نهایت به کیسه های هوایی ( یا آلوئول های ) ریه ختم می شوند.
پسوند ژه پسوند تصغیر است و نایژه به معنی نای کوچک می باشد. این پسوند در مژه و برخی واژگان دیگر به جا مانده و دیس دیگر پسوند چه می باشد. در فارسی میانه نیز ناییزگ ( nayizag ) گفته میشده است. [ ۲]

نایْژِه (bronchus)
نایْژِه
هر یک از دو لولۀ بزرگ که از نای منشعب می شوند و به شش مهره داران می رسند. نایژه ها به غیر از اندازه، به سبب داشتن حلقه های غضروفی ای که موجب سختی آن ها شده و مانع به هم چسبیدن آن ها ضمن حرکات تنفسی می شود، با نایژک ها تفاوت د ارند. غدد متعدد دیوارۀ نایژه مادۀ مخاطی چسبناکی ترشح می کنند که گرد و خاک و ذرات دیگر را به دام می اندازد. این مواد مخاطی با هزاران موی ریز یا مژه دایماً به طرف بالا و دهان رانده می شوند. نایژه بر اثر بیماری های تنفسی گوناگون و سیگار کشیدن تحت تأثیر آلودگی قرار می گیرند. در نهایت، بیماری های تنفسی به مژه ها و مکانیسم تمیز کردن شش ها آسیب می رسانند.