نارام سین

نارام سین 𒀭𒈾𒊏𒄠𒀭𒂗𒍪، همچنین «نرم سین» یا «نارام سوئن» فرمانروای امپراتوری اکدی بود که در سال ۲۲۵۴–۲۲۱۸ پیش از میلاد سلطنت کرد، و سومین جانشین و نوه پادشاه سارگون اکدی بود. در زمان نارام سین، امپراتوری به حداکثر قدرت خود رسید. او اولین پادشاه میانرودانی بود که برای خود ادعای الوهیت کرد و عنوان «خدای اکد» را گرفت و اولین کسی بود که عنوان «شاه چهارگوشه جهان، پادشاه کائنات» را به خود اختصاص داد. به عنوان بخشی از آن، او به خدای شهر اکد تبدیل شد، همان طور که انلیل خدای شهر نیپور بود. [ ۱]
نارام سین به عنوان پسر منیشتوشو به دنیا آمد؛ بنابراین او برادرزاده شاه ریموش و نوه سارگون بزرگ و تاشلولتوم بود. عمه نارام سین کاهن اعظم انهدوآنا بود. به طور کامل، به جای نارام سین یا نارام سوئن، در زبان اکدی قدیم، نام مورد نظر بهتر است به صورت نارام سوئین ( به طور دقیق تر، /نارم - تسویین/ ) یا نارام سوئین ( /نارم - تسوئین ) بازسازی شود. [ ۲]
نارام - سین قبایل مختلف تپه های شمالی را در زاگرس، توروس و کوه های آمانوس شکست داد و امپراتوری خود را تا حد دریای مدیترانه و ارمنستان وسعت بخشید. «استوانه پیروزی» او، پیروزی او بر ساتونی، حاکم لولوبی در رشته کوه زاگرس را به تصویر می کشد. سالنامه های پادشاه طول سلطنت او را ۵۶ سال ذکر می کند و حداقل ۲۰ سال از نام های او مشخص است که به اقدامات نظامی علیه مکان های مختلفی مانند اوروک و شوبارتو اشاره دارد. یک سال ناشناخته به عنوان «سالی که نارام - سین بر سیموروم در کیراشنیوه پیروز شد و کشیش - فرماندار سیموروم و دو «انسی» آرامی را به اسارت گرفت»، ثبت شد. [ ۴] [ ۵] نام های سال دیگر به کار ساخت و ساز او در معابد در اکد، نیپور و زابالا اشاره دارد. او همچنین مراکز اداری را در ناگار و نینوا ساخت. در یک نقطه از سلطنت او، بسیاری از امپراتوری، به رهبری ایفور - کیس از شهر کیش به شورش برخاست که به شدت سرکوب شد. [ ۶]
تسلیم برخی از فرمانروایان سومری به نارام - سین و به طور کلی به امپراتوری اکدی در حدود ۲۲۳۰–۲۲۱۰ پ. م، در مهر و کتیبه های فرمانروایان سومری مانند لوگال - وشومگال فرماندار ( انسی ) از لاگاش ( "شیرپولا" ) . کتیبه های متعددی از لوگال - وشومگال شناخته شده است، به ویژه آثار مهرهایی که از او به عنوان فرماندار لاگاش و در آن زمان یک دست نشانده ( 𒀵، «آراد»، «بنده» یا «غلام» ) نارام - سین، و نیز جانشین او شار - کالی - شاری یاد می کند. [ ۷] [ ۸] [ ۹] [ ۱۰] [ ۱۱] یکی از این مهرها اعلام می کند:

نارامْ سین (Naramsin)
نارامْ سین
(یا: نَرام سین/نارام سوئِن) دومین پادشاه مقتدر اکد (۲۲۵۴ـ۲۲۱۸پ م). او همانند سارگون اکدی (۲۳۳۴ـ۲۲۷۹پ م) بر سراسر بِینُ النَّهرِین و زاگرس در غرب فلات ایران استیلا یافت و عیلام را خراج گزار اَکَد کرد. نارام سین در سال ۲۲۲۳پ م با هیتا، شاه سلسلۀ عیلامی اَوان، مصالحه کرد و از او تعهد گرفت که اجازه ندهد اقوام گوتی به اکد حمله کنند. استل معروف نارام سین صحنۀ پیروزی سپاه اکد را بر لولوبیان نشان می دهد؛ این استل در معبد شهر سیپار نگهداری می شد. در سال ۱۱۶۰م شوتروک ناهونته سیپار را تصرف کرد و استل نارام سین را به معبد شوش برد. باستان شناسان فرانسوی در آغاز قرن ۲۰ استل نارام سین را در کاوش های شوش یافتند و به موزۀ لوور در پاریس بردند.