[ویکی فقه] میلتون فریدمن اقتصاددان معروف آمریکایی، از بانفوذترین و در عین حال قوی ترین چهره های تفکر اقتصاد لیبرالیستی و از سران مکتب پول گرایان در اقتصاد کلان است. او به مدت ۳۰ سال استاد دانشگاه شیکاگو بود؛ که در سال ۱۹۷۶ موفق به دریافت جایزه نوبل در اقتصاد گردید. زمینه های اصلی فعالیت های علمی فریدمن موضوع پول و آزادی بود.
میلتون فریدمن در سال ۱۹۱۲ در نیویورک در خانواده ای مهاجر (اتریشی-مجار) و فقیر متولد شد. وی در دوران دبیرستان به ریاضیات علاقه مند بود؛ اما با راهیابی به دانشگاه راتجرز در نیوجرسی، علاقه وی به رشته اقتصاد زیاد شد و تصمیم گرفت تا مطالعات خود را در ریاضیات و اقتصاد به طور همزمان دنبال کند. وی در سال ۱۹۳۳ لیسانس خود را دریافت کرد؛ سپس به دانشگاه شیکاگو رفت و توانست مدرک فوق لیسانس خود را از آن دانشگاه دریافت کند. فریدمن توانست با یک کمک هزینه تحصیلی به دانشگاه کلمبیا برود. زمانی که تحصیل وی در دانشگاه کلمبیا به پایان رسید، او به دانشگاه شیکاگو بازگشت و به عنوان دستیار پژوهشی در کنار هنری شوارتز (Henry Schultz: ۱۸۹۳-۱۹۳۸) به فعالیت پرداخت. او سپس به واشنگتن رفت و با دولت روزولت، به همکاری مشغول شد. همچنین او در واشنگتن در اداره ملّی تحقیقات اقتصادی با سیمون کوزنتس به مطالعه بازارها برای متخصصان مستقل نظیر پزشکان و وکلا پرداخت و سرانجام این مطالعه موضوع رساله دکترای فریدمن شد.وی در سال ۱۹۴۶ موفق به اخذ مدرک دکترا از دانشگاه کلمبیا شد. او بعد از مدت کوتاهی تدریس در دانشگاه های واشنگتن و مینسوتا، به دانشگاه شیکاگو، یعنی همان جایی که با جورج استیگلر توانست به توسعه مکتب شیکاگو مبادرت ورزد، بازگشت. فریدمن با داشتن یک ستون همیشگی در مجله نیوزویک (۱۹۶۶-۱۹۸۴)، پرفروش ترین کتاب اقتصادی (آزادی و سرمایه داری) در سال ۱۹۶۲ و ساخت یک سریال ده قسمتی، به عنوان یک چهره مشهور در آمریکا شناخته شد. وی در سال ۱۹۶۷ به سمت ریاست انجمن اقتصادی آمریکا رسید و در سال ۱۹۷۶ جایزه نوبل اقتصاد را دریافت کرد.
دادگر، یدالله، نقدگونه ای بر تحلیل و تجلیل های متدلوژی اقتصاد اثباتی فریدمن، مجله ذهن، ۱۳۷۹، ش۳، ص۱۵۰.
فریدمن را می توان یکی از طرفداران جامعه آزاد و آزادی فردی به حساب آورد. وی برای آزادی های فردی اهمیت زیادی قائل است و برای حفظ آن معتقد به محدود کردن دخالت دولت است. طبق نظر فریدمن برای تغییر و اجرای قوانین در جامعه، نمی توان صرفا به عرف و عادت متکی باشیم و نتیجتا به یک میانجی یا داور احتیاج داریم. بنابراین نقش اساسی دولت در یک جامعه آزاد، تجهیز وسایل لازم برای تغییر شکل قوانین و ایفای نقش میانجی است. از نظر وی، دولت باید وظایفی را برعهده گیرد که از عهده بازار ساخته نیست. این وظایف، عمدتا اعمال قوانین مختلف و ایفای نقش میانجی گری است. قوانین (مانند قوانین انعقاد قرارداد، چاپ اسکناس و غیره)، ضوابطی است که نظام سرمایه داری، صریحا به آن نیاز دارد. وظایف میانجی گری، توسط دستگاه امنیتی، دیوان عالی و بانک مرکزی کشور اعمال می شود.
Steven Pressman، Fifty Major Economists، USA، Routledge، ۲۰۰۶، ص۲۳۵.
نظریات پولی میلتون فریدمن بدین شرح هست:
← تقاضای پول
...
میلتون فریدمن در سال ۱۹۱۲ در نیویورک در خانواده ای مهاجر (اتریشی-مجار) و فقیر متولد شد. وی در دوران دبیرستان به ریاضیات علاقه مند بود؛ اما با راهیابی به دانشگاه راتجرز در نیوجرسی، علاقه وی به رشته اقتصاد زیاد شد و تصمیم گرفت تا مطالعات خود را در ریاضیات و اقتصاد به طور همزمان دنبال کند. وی در سال ۱۹۳۳ لیسانس خود را دریافت کرد؛ سپس به دانشگاه شیکاگو رفت و توانست مدرک فوق لیسانس خود را از آن دانشگاه دریافت کند. فریدمن توانست با یک کمک هزینه تحصیلی به دانشگاه کلمبیا برود. زمانی که تحصیل وی در دانشگاه کلمبیا به پایان رسید، او به دانشگاه شیکاگو بازگشت و به عنوان دستیار پژوهشی در کنار هنری شوارتز (Henry Schultz: ۱۸۹۳-۱۹۳۸) به فعالیت پرداخت. او سپس به واشنگتن رفت و با دولت روزولت، به همکاری مشغول شد. همچنین او در واشنگتن در اداره ملّی تحقیقات اقتصادی با سیمون کوزنتس به مطالعه بازارها برای متخصصان مستقل نظیر پزشکان و وکلا پرداخت و سرانجام این مطالعه موضوع رساله دکترای فریدمن شد.وی در سال ۱۹۴۶ موفق به اخذ مدرک دکترا از دانشگاه کلمبیا شد. او بعد از مدت کوتاهی تدریس در دانشگاه های واشنگتن و مینسوتا، به دانشگاه شیکاگو، یعنی همان جایی که با جورج استیگلر توانست به توسعه مکتب شیکاگو مبادرت ورزد، بازگشت. فریدمن با داشتن یک ستون همیشگی در مجله نیوزویک (۱۹۶۶-۱۹۸۴)، پرفروش ترین کتاب اقتصادی (آزادی و سرمایه داری) در سال ۱۹۶۲ و ساخت یک سریال ده قسمتی، به عنوان یک چهره مشهور در آمریکا شناخته شد. وی در سال ۱۹۶۷ به سمت ریاست انجمن اقتصادی آمریکا رسید و در سال ۱۹۷۶ جایزه نوبل اقتصاد را دریافت کرد.
دادگر، یدالله، نقدگونه ای بر تحلیل و تجلیل های متدلوژی اقتصاد اثباتی فریدمن، مجله ذهن، ۱۳۷۹، ش۳، ص۱۵۰.
فریدمن را می توان یکی از طرفداران جامعه آزاد و آزادی فردی به حساب آورد. وی برای آزادی های فردی اهمیت زیادی قائل است و برای حفظ آن معتقد به محدود کردن دخالت دولت است. طبق نظر فریدمن برای تغییر و اجرای قوانین در جامعه، نمی توان صرفا به عرف و عادت متکی باشیم و نتیجتا به یک میانجی یا داور احتیاج داریم. بنابراین نقش اساسی دولت در یک جامعه آزاد، تجهیز وسایل لازم برای تغییر شکل قوانین و ایفای نقش میانجی است. از نظر وی، دولت باید وظایفی را برعهده گیرد که از عهده بازار ساخته نیست. این وظایف، عمدتا اعمال قوانین مختلف و ایفای نقش میانجی گری است. قوانین (مانند قوانین انعقاد قرارداد، چاپ اسکناس و غیره)، ضوابطی است که نظام سرمایه داری، صریحا به آن نیاز دارد. وظایف میانجی گری، توسط دستگاه امنیتی، دیوان عالی و بانک مرکزی کشور اعمال می شود.
Steven Pressman، Fifty Major Economists، USA، Routledge، ۲۰۰۶، ص۲۳۵.
نظریات پولی میلتون فریدمن بدین شرح هست:
← تقاضای پول
...
wikifeqh: فریدمن