میرمحمدعلی تجرید لاهوری

[ویکی فقه] میرمحمد علی بن عبدالله تجرید لاهوری، (سده ۱۲ق/ ۱۸م)، شاعر و ادیب پارسی گوی می باشد.
پدرِ میرمحمدعلی از سادات لاهور بود که پیش از آمدن نادرشاه به هند، از یزد به برهانپور آمد و در آن جا اقامت گزید و به تحصیل علوم مشغول شد. میرمحمدعلی در ۱۷ سالگی (۱۱۳۲ق) به قصد تحصیل به ایران آمد. ورود او به اصفهان با حمله محمود و اشرف افغان به اصفهان و محاصره آن شهر هم زمان بود. وی مدت ۲۰ سال در آن جا به سر برد و به بیش تر شهرهای فارس و عراق سفر کرد. او در ایران نزد علمایی چون ملامحمدصادق اردستانی، حاجی اسماعیل خاتون آبادی، حاجی عبدالله هندی، و میرمحمدتقی مشهدی رضوی تحصیل کرده، و از آن ها بهره مند بوده است. کتب حکمت و کلام را نزد ملامحمدصادق اردستانی خوانده بود و اجازه اصول و فروع احادیث را از میرمحمدتقی مشهدی، میرمحمدحسین، و میر زین العابدین گرفته بود. وی در تحصیلِ نحو، صاحب کمال بود و در جوانی، مقدمات علوم را به طالبان تدریس می کرد. او پس از چند سال، به قصد حجاز از ایران رخت سفر بر بست، ولی به سبب خرابی کشتی به ساحل سند رسید؛ سپس مدتی در شهرهای مختلف هند ماند و سرانجام، در ۱۱۶۵ق از راه دریا به حج رهسپار شد و پس از ۴ سال در ۱۱۶۸ق به مرشد آباد مراجعت نمود.
آثـار
تجرید چنان به مطالعه کتاب های مذاهب مختلف مشغول بود که کمتر مجال تصنیف و تألیف می یافت. با این همه، آثاری چند از او باقی است:۱. مجالیِ الٰهیه، منظومه ای در بیان «حضرات خمس»، به زبان عربی؛۲. حواشی شرح مفاتیح ملامحسن کاشی در فقه، به عربی؛۳. کتاب اخوان الصفا و خلان الوفا، در حکمت که چندین نسخه از آن فراهم آورده، و اکثر عبارات دشوار و نامفهوم آن ها را تغییر داده، و تصحیح کـرده و چند رسالـه سودمند نیز بر آن ها افـزوده است؛۴. شرح کافیه در نحو، به فارسی که ناتمام مانده است؛۵. شرح نخبه ملامحسن کاشی در فقه، به زبان فارسی که آن نیز ناتمام مانده است؛۶. رسایلی به اختصار به عربی و فارسی؛ ۷. دیوان اشعار.
تخلص
اغلب تذکره نویسان تخلص او را با تخلص پدرش ــ تجرد ــ اشتباه کرده اند، اما ابراهیم خان خلیل که از معاصران او ست، تخلص او را تجرید ضبط کرده است.