[ویکی فقه] آیة اللّه العظمی حاج آقا میرزا محمد فیض، فرزند ادیب نامی میرزا علی اکبر فیض (قدس سره) یکی از اعاظم فقها و از اکابر علمای طراز اول در قرن چهاردهم هجری می باشد.
مرحوم حاج ملا علی واعظ خیابانی در کتاب علمای معاصرین در شأن ایشان می نویسد:.«حضرت آیة اللّه آقا میرزا محمد فیض قمی یکی از اعاظم علمای طراز اول ودارای شخصیت تامه و مقبولیت عامه و مرجعیت کامله اند.ولادت ایـشـان در سال ۱۲۹۳ ه ق در قم رخ داده است آنگاه مقدمات و سطوح رادر قم تحصیل، و سـپـس بـرای تکمیل تحصیلات عالیه به تهران مهاجرت نموده و ازمحضر آیة اللّه آقای حاج میرزا حسن آشتیانی صاحب حاشیه بر رسائل تحصیل فقه و اصول و نزد آیة اللّه میرزا محمود قمی و آقای آقا شیخ علی رشتی تحصیل حکمت و عرفان نموده است، و در سال ۱۳۱۷ ه ق به نجف اشرف عـزیـمـت و از محاضر درس آیات عظام: آیة اللّه آخوند خراسانی، و آیة اللّه سید محمد کاظم یزدی اسـتفاده ها نموده است پس از بهره گیری کافی از دروس فوق، جهت سیر دقایق افکار حضرت آیة اللّه میرزا محمد تقی شیرازی (میرزای دوم) به سامرا هجرت نموده اند ضمن تحصیل ازمحضر مـبـارک ایـشان، در شمار اعاظم تلامذه آن بزرگوار درآمده اند، و یکی ازمدرسین نامی آن حوزه قـرار گـرفـتـه اند به همین جهت فوق العاده مورد توجه و عنایت خاص استاد بزرگوار خود واقع شـده انـد در هـمـان زمان در احـتیاطات مطلق، خودبرخی از مقلدین خویش را به ایشان ارجاع فـرمـوده انـد پـس از مـراجعت به قم هم هرکس ازاهالی قم و ساوه واطراف آن، که از حضرت آیة اللّه شیرازی سـؤال مـی نـمـودنـد، کـه احـتـیـاطـات مـطلق شما را به کدام یک از علما مراجعه نمائیم؟معظم له ایشان رامعرفی می فرمودند.آیـة اللّه فـیض پس از تکمیل معلومات و فوز به مقام عالی اجتهاد، درسال ۱۳۳۳ ه ق به قم مراجعت فـرمـوده و از مـسـئولین و بزرگان آن بلده طیبه به شمار آمدند ایشان جهت تربیت طلاب علوم دینی کمر همت بست و مدرسه فیضیه را که بسیاری از حجرات آن انبار علاف، بقال و کسبه شده بـود، از یـد غـاصـبـین و متصرفین انتزاع، و مسکن طلا ب علوم دینی نمود و خود در آن مدرسه بـه تـدریـس اشـتغال ورزید و برای توسعه اداره علمیه آن، خود را نیازمند معاونت و کمک دید، تا بالاخره در سال ۱۳۴۰ ه ق از آیة اللّه العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی (ره) که تا آن وقت در شهر اراک متوقف بودند، درخواست مهاجرت فرمود، و ایشان نیز با تمهیدات فراوان وارد قم شد و بـرای مـزید تجلیل ایشان، مسجد بالاسر راکه محل نماز ایشان بود، به آیة اللّه حائری واگذار، و خـود هـم چـنـد ایـامی به ایشان اقتدا ورزیدند، و روز به روز در تقویت و رونق بخشیدن به حوزه علمیه قم کوشید، به حدی که آن را تا حد همسویی و رقابت با حوزه علمیه نجف رساندند، و از سال ۱۳۵۵ه ق که آیة اللّه حائری رحلت نمود، با عزمی راسخ و با اعانت سایر اعاظم دانشمندان قم، حوزه علمیه قم را حفظ نمودند»
. علمای معاصرین، ص ۱۸۷ و ۱۸۸، تالیف ملا علی واعظ خیابانی (ره).
گویند این مرد بزرگ به آیة اللّه حائری که جهت زیارت قبر شریف حضرت معصومه (ع) آمده بود، و تـصـمیمی بر اقامت نداشتند، عرض کردند: مگر این قمی ها نباشند که وقتی دعبل خزاعی، جبه اعطایی امام رضا (ع) را که به قم آورد، و به هر قیمت بالایی که گفتند حاضر به فروش نبود، ولی در خارج شهر عده ای از جوانان از چنگش درآوردند؟.مـرحـوم آیة اللّه حائری فرمودند بودند: او جبه امام را داشت، به من چه ارتباط پیدا می کند؟ایشان گفته بودند: شما هم علم امام (ع) را دارید.
شاگردان
حـوزه پـربرکت و پرفیض ایشان فارغ التحصیلان متعددی را تحویل جامعه داد، تنی چند از این علما عبارتند از:۱ ـ مرحوم آیة الله میرزا مصطفی صادقی (متوفی ۱۳۵۸ ه ق)۲ ـ آیة اللّه حاج سید مرتضی فقیه.۳ ـ آیة اللّه حاج شیخ احمد فقیهی.۴ ـ آیة اللّه حاج شیخ عباس مستقیم.۵ ـ آیة اللّه حاج شیخ عباس حائری اصفهانی.۶ ـ مرحوم شیخ ابوالقاسم نحوی.۷ ـ مرحوم حاج شیخ علی پائین شهری.۸ ـ مرحوم حاج محمد باقر قمی فرزند حاج شیخ ابوالقاسم کبیر قمی.
ترویج برای خدا
...
مرحوم حاج ملا علی واعظ خیابانی در کتاب علمای معاصرین در شأن ایشان می نویسد:.«حضرت آیة اللّه آقا میرزا محمد فیض قمی یکی از اعاظم علمای طراز اول ودارای شخصیت تامه و مقبولیت عامه و مرجعیت کامله اند.ولادت ایـشـان در سال ۱۲۹۳ ه ق در قم رخ داده است آنگاه مقدمات و سطوح رادر قم تحصیل، و سـپـس بـرای تکمیل تحصیلات عالیه به تهران مهاجرت نموده و ازمحضر آیة اللّه آقای حاج میرزا حسن آشتیانی صاحب حاشیه بر رسائل تحصیل فقه و اصول و نزد آیة اللّه میرزا محمود قمی و آقای آقا شیخ علی رشتی تحصیل حکمت و عرفان نموده است، و در سال ۱۳۱۷ ه ق به نجف اشرف عـزیـمـت و از محاضر درس آیات عظام: آیة اللّه آخوند خراسانی، و آیة اللّه سید محمد کاظم یزدی اسـتفاده ها نموده است پس از بهره گیری کافی از دروس فوق، جهت سیر دقایق افکار حضرت آیة اللّه میرزا محمد تقی شیرازی (میرزای دوم) به سامرا هجرت نموده اند ضمن تحصیل ازمحضر مـبـارک ایـشان، در شمار اعاظم تلامذه آن بزرگوار درآمده اند، و یکی ازمدرسین نامی آن حوزه قـرار گـرفـتـه اند به همین جهت فوق العاده مورد توجه و عنایت خاص استاد بزرگوار خود واقع شـده انـد در هـمـان زمان در احـتیاطات مطلق، خودبرخی از مقلدین خویش را به ایشان ارجاع فـرمـوده انـد پـس از مـراجعت به قم هم هرکس ازاهالی قم و ساوه واطراف آن، که از حضرت آیة اللّه شیرازی سـؤال مـی نـمـودنـد، کـه احـتـیـاطـات مـطلق شما را به کدام یک از علما مراجعه نمائیم؟معظم له ایشان رامعرفی می فرمودند.آیـة اللّه فـیض پس از تکمیل معلومات و فوز به مقام عالی اجتهاد، درسال ۱۳۳۳ ه ق به قم مراجعت فـرمـوده و از مـسـئولین و بزرگان آن بلده طیبه به شمار آمدند ایشان جهت تربیت طلاب علوم دینی کمر همت بست و مدرسه فیضیه را که بسیاری از حجرات آن انبار علاف، بقال و کسبه شده بـود، از یـد غـاصـبـین و متصرفین انتزاع، و مسکن طلا ب علوم دینی نمود و خود در آن مدرسه بـه تـدریـس اشـتغال ورزید و برای توسعه اداره علمیه آن، خود را نیازمند معاونت و کمک دید، تا بالاخره در سال ۱۳۴۰ ه ق از آیة اللّه العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی (ره) که تا آن وقت در شهر اراک متوقف بودند، درخواست مهاجرت فرمود، و ایشان نیز با تمهیدات فراوان وارد قم شد و بـرای مـزید تجلیل ایشان، مسجد بالاسر راکه محل نماز ایشان بود، به آیة اللّه حائری واگذار، و خـود هـم چـنـد ایـامی به ایشان اقتدا ورزیدند، و روز به روز در تقویت و رونق بخشیدن به حوزه علمیه قم کوشید، به حدی که آن را تا حد همسویی و رقابت با حوزه علمیه نجف رساندند، و از سال ۱۳۵۵ه ق که آیة اللّه حائری رحلت نمود، با عزمی راسخ و با اعانت سایر اعاظم دانشمندان قم، حوزه علمیه قم را حفظ نمودند»
. علمای معاصرین، ص ۱۸۷ و ۱۸۸، تالیف ملا علی واعظ خیابانی (ره).
گویند این مرد بزرگ به آیة اللّه حائری که جهت زیارت قبر شریف حضرت معصومه (ع) آمده بود، و تـصـمیمی بر اقامت نداشتند، عرض کردند: مگر این قمی ها نباشند که وقتی دعبل خزاعی، جبه اعطایی امام رضا (ع) را که به قم آورد، و به هر قیمت بالایی که گفتند حاضر به فروش نبود، ولی در خارج شهر عده ای از جوانان از چنگش درآوردند؟.مـرحـوم آیة اللّه حائری فرمودند بودند: او جبه امام را داشت، به من چه ارتباط پیدا می کند؟ایشان گفته بودند: شما هم علم امام (ع) را دارید.
شاگردان
حـوزه پـربرکت و پرفیض ایشان فارغ التحصیلان متعددی را تحویل جامعه داد، تنی چند از این علما عبارتند از:۱ ـ مرحوم آیة الله میرزا مصطفی صادقی (متوفی ۱۳۵۸ ه ق)۲ ـ آیة اللّه حاج سید مرتضی فقیه.۳ ـ آیة اللّه حاج شیخ احمد فقیهی.۴ ـ آیة اللّه حاج شیخ عباس مستقیم.۵ ـ آیة اللّه حاج شیخ عباس حائری اصفهانی.۶ ـ مرحوم شیخ ابوالقاسم نحوی.۷ ـ مرحوم حاج شیخ علی پائین شهری.۸ ـ مرحوم حاج محمد باقر قمی فرزند حاج شیخ ابوالقاسم کبیر قمی.
ترویج برای خدا
...
wikifeqh: آیة_الله_فیض
[ویکی اهل البیت] مرحوم حاج ملا علی واعظ خیابانی در کتاب علمای معاصرین در شان ایشان می نویسد: «حضرت آیت الله آقا میرزا محمد فیض قمی یکی از اعاظم علمای طراز اول و دارای شخصیت تامه و مقبولیت عامه و مرجعیت کامله اند. ولادت ایشان در سال 1293 هـ.ق در قم رخ داده است. آن گاه مقدمات و سطوح را در قم تحصیل، و سپس برای تکمیل تحصیلات عالیه به تهران مهاجرت نموده و از محضر آیت الله آقای حاج میرزا حسن آشتیانی صاحب حاشیه بر رسائل تحصیل فقه و اصول و نزد آیت الله میرزا محمود قمی و آقای آقا شیخ علی رشتی تحصیل حکمت و عرفان نموده است، و در سال 1317 هـ.ق به نجف اشرف عزیمت و از محاضر درس آیات عظام: آیت الله آخوند خراسانی، و آیت الله سید محمدکاظم یزدی استفاده ها نموده است. پس از بهره گیری کافی از دروس فوق، جهت سیر دقایق افکار حضرت آیت الله میرزا محمدتقی شیرازی (میرزای دوم) به سامرا هجرت نموده اند ضمن تحصیل از محضر مبارک ایشان، در شمار اعاظم تلامذه آن بزرگوار درآمده اند، و یکی از مدرسین نامی آن حوزه قرار گرفته اند. به همین جهت فوق العاده مورد توجه و عنایت خاص استاد بزرگوار خود واقع شده اند در همان زمان در احتیاطات مطلق، خود برخی از مقلدین خویش را به ایشان ارجاع فرموده اند پس از مراجعت به قم هم هر کس از اهالی قم و ساوه و اطراف آن، که از حضرت آیت الله شیرازی سؤال می نمودند، که احتیاطات مطلق شمارا به کدام یک از علما مراجعه نمائیم؟
معظم له ایشان را معرفی می فرمودند. آیت الله فیض پس از تکمیل معلومات و فوز به مقام عالی اجتهاد، در سال 1333 هـ.ق به قم مراجعت فرموده و از مسئولین و بزرگان آن بلده طیبه بشمار آمدند. ایشان جهت تربیت طلاب علوم دینی کمر همت بست و مدرسه فیضیه را که بسیاری از حجرات آن انبار علاف، بقال و کسبه شده بود، از ید غاصبین و متصرفین انتزاع، و مسکن طلاب علوم دینی نمود و خود در آن مدرسه به تدریس اشتغال ورزید و برای توسعه اداره علمیه آن، خود را نیازمند معاونت و کمک دید، تا بالاخره در سال 1340 هـ.ق از آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی که تا آن وقت در شهر اراک متوقف بودند، درخواست مهاجرت فرمود، و ایشان نیز با تمهیدات فراوان وارد قم شد و برای مزید تجلیل ایشان، مسجد بالاسر راکه محل نماز ایشان بود، به آیت الله حائری واگذار، و خود هم چند ایامی به ایشان اقتدا ورزیدند، و روز به روز در تقویت و رونق بخشیدن به حوزه علمیه قم کوشید، به حدی که آن را تا حد همسویی و رقابت با حوزه علمیه نجف رساندند، و از سال 1355 هـ.ق که آیت الله حائری رحلت نمود، با عزمی راسخ و با اعانت سایر اعاظم دانشمندان قم، حوزه علمیه قم را حفظ نمودند».
گویند این مرد بزرگ به آیت الله حائری که جهت زیارت قبر شریف حضرت معصومه سلام الله علیها آمده بود، و تصمیمی بر اقامت نداشتند، عرض کردند: مگر این قمی ها نباشند که وقتی دعبل خزاعی، جبه اعطایی امام رضا علیه السلام را که به قم آورد، و به هر قیمت بالایی که گفتند حاضر به فروش نبود، ولی در خارج شهر عده ای از جوانان از چنگش درآوردند؟ مرحوم آیت الله حائری فرمودند بودند: او جبه امام را داشت، به من چه ارتباط پیدا می کند؟ ایشان گفته بودند: شما هم علم امام علیه السلام را دارید.
حوزه پربرکت و پرفیض ایشان فارغ التحصیلان متعددی را تحویل جامعه داد، تنی چند از این علما عبارتند از:
گویند معظم له از آیت الله بروجردی رحمه الله علیه که پس از مؤسس بزرگوار، پرچمدار و زعیم حوزه بود، بسیار ترویج و تبلیغ می نمود برخی به ایشان اعتراض می کنند و می گویند شما که خود صاحب فتوی و مرجع تقلید هستید، برای چه از آقای بروجردی ترویج می کنید؟ در جواب می فرمایند: اگر کار برای خدا است، ما باید از کسی که فعلاً علمدار است، و حوزه را حفظ می کند ترویج کنیم، و اگر برای غیر خداست، من اهلش نیستم.
تالیفات مرحوم فیض عبارت است از:
از آن مرحوم علاوه بر آثار علمی و تالیفی، چند خلف صالح برجای مانده است که هر کدام در شغل و موقعیت خود منشا خدمات اسلامی و انسانی بوده و هستند:
مرحوم فیض چهار داماد داشتند که تنها حجت الاسلام والمسلمین حاج شیخ عباس مستقیم از میان آنان در کسوت روحانیت بود.
معظم له ایشان را معرفی می فرمودند. آیت الله فیض پس از تکمیل معلومات و فوز به مقام عالی اجتهاد، در سال 1333 هـ.ق به قم مراجعت فرموده و از مسئولین و بزرگان آن بلده طیبه بشمار آمدند. ایشان جهت تربیت طلاب علوم دینی کمر همت بست و مدرسه فیضیه را که بسیاری از حجرات آن انبار علاف، بقال و کسبه شده بود، از ید غاصبین و متصرفین انتزاع، و مسکن طلاب علوم دینی نمود و خود در آن مدرسه به تدریس اشتغال ورزید و برای توسعه اداره علمیه آن، خود را نیازمند معاونت و کمک دید، تا بالاخره در سال 1340 هـ.ق از آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی که تا آن وقت در شهر اراک متوقف بودند، درخواست مهاجرت فرمود، و ایشان نیز با تمهیدات فراوان وارد قم شد و برای مزید تجلیل ایشان، مسجد بالاسر راکه محل نماز ایشان بود، به آیت الله حائری واگذار، و خود هم چند ایامی به ایشان اقتدا ورزیدند، و روز به روز در تقویت و رونق بخشیدن به حوزه علمیه قم کوشید، به حدی که آن را تا حد همسویی و رقابت با حوزه علمیه نجف رساندند، و از سال 1355 هـ.ق که آیت الله حائری رحلت نمود، با عزمی راسخ و با اعانت سایر اعاظم دانشمندان قم، حوزه علمیه قم را حفظ نمودند».
گویند این مرد بزرگ به آیت الله حائری که جهت زیارت قبر شریف حضرت معصومه سلام الله علیها آمده بود، و تصمیمی بر اقامت نداشتند، عرض کردند: مگر این قمی ها نباشند که وقتی دعبل خزاعی، جبه اعطایی امام رضا علیه السلام را که به قم آورد، و به هر قیمت بالایی که گفتند حاضر به فروش نبود، ولی در خارج شهر عده ای از جوانان از چنگش درآوردند؟ مرحوم آیت الله حائری فرمودند بودند: او جبه امام را داشت، به من چه ارتباط پیدا می کند؟ ایشان گفته بودند: شما هم علم امام علیه السلام را دارید.
حوزه پربرکت و پرفیض ایشان فارغ التحصیلان متعددی را تحویل جامعه داد، تنی چند از این علما عبارتند از:
گویند معظم له از آیت الله بروجردی رحمه الله علیه که پس از مؤسس بزرگوار، پرچمدار و زعیم حوزه بود، بسیار ترویج و تبلیغ می نمود برخی به ایشان اعتراض می کنند و می گویند شما که خود صاحب فتوی و مرجع تقلید هستید، برای چه از آقای بروجردی ترویج می کنید؟ در جواب می فرمایند: اگر کار برای خدا است، ما باید از کسی که فعلاً علمدار است، و حوزه را حفظ می کند ترویج کنیم، و اگر برای غیر خداست، من اهلش نیستم.
تالیفات مرحوم فیض عبارت است از:
از آن مرحوم علاوه بر آثار علمی و تالیفی، چند خلف صالح برجای مانده است که هر کدام در شغل و موقعیت خود منشا خدمات اسلامی و انسانی بوده و هستند:
مرحوم فیض چهار داماد داشتند که تنها حجت الاسلام والمسلمین حاج شیخ عباس مستقیم از میان آنان در کسوت روحانیت بود.
wikiahlb: میرزا_محمد_فیض_قمی