لغت نامه دهخدا
دانشنامه اسلامی
[ویکی شیعه] مکزیک یا ایالات متحد مکزیک، کشوری در آمریکای شمالی که بیش از ۱۲۰ میلیون نفر جمعیت دارد و بر اساس گزارش های مرکز تحقیقات پیو، جمعیت مسلمانان این کشور در سال ۲۰۱۰م، حدود ۱۱۰ هزار تن بوده است. گزارش این مرکز، روند رو به رشد جمعیت مسلمانان را نشان می دهد. به گزارش پورتال اهل بیت(ع)، کمتر از ۱۱۰۰ پیرو مکتب اهل بیت در مکزیک ساکنند. مرکز رسول اکرم(ص) مکزیک وابسته به شیعیان این کشور است که دکتر کنارود رئیس آن است. علاوه بر شیعیان گروه های مختلف اسلامی مانند صوفیه در این کشور مراکزی دارند.
مکزیک کشوری در آمریکای شمالی است. این کشور با ۱.۹۵۸.۲۰۱ کیلومتر مربع مساحت، از شمال با آمریکا، از جنوب و غرب با اقیانوس آرام، از جنوب شرق با گواتمالا و بلیز و از شرق با خلیج مکزیک همسایه است. بیشتر مردم مکزیک مسیحی و کاتولیک و اقلیتی پروتستان و مسلمانند. این کشور بیش از ۱۲۰ میلیون نفر جمعیت دارد و پایتخت آن مکزیکوسیتی است.
مکزیک بزرگترین جمعیت اسپانیولی زبان در جهان را دارد. زبان اسپانیایی زبان ملی این کشور است. اولین آثاری که از انسان در مسوآمریکا (مکزیک کنونی) به دست آمده، متعلق به ۴۰ هزار سال پیش است. قریب به سه هزار سال اریدوامریکا و مسوامریکا (از نخستین مناطق ایجاد تمدن بشری در مکزیک) محل استقرار تمدن های پیشرفته بودند. اما در ۱۵۱۹م اسپانیایی ها این کشور را تصرف کردند. از ۱۵۳۵، مکزیک مستعمره اسپانیا شد. در ۱۸۱۰م استقلال مکزیک از اسپانیا اعلام شد. صدور اعلامیه استقلال منجر به یک دوره جنگ های طولانی میان نیرو های اسپانیا و مکزیکی ها شد. در نهایت در ۱۸۲۱ مکزیک رسماً به استقلال رسید. در ۱۸۲۴ قانون اساسی تدوین شد. نام کشور نیز از امپراطوری مکزیک به ایالات متحده مکزیک تغییر کرد.
مکزیک کشوری در آمریکای شمالی است. این کشور با ۱.۹۵۸.۲۰۱ کیلومتر مربع مساحت، از شمال با آمریکا، از جنوب و غرب با اقیانوس آرام، از جنوب شرق با گواتمالا و بلیز و از شرق با خلیج مکزیک همسایه است. بیشتر مردم مکزیک مسیحی و کاتولیک و اقلیتی پروتستان و مسلمانند. این کشور بیش از ۱۲۰ میلیون نفر جمعیت دارد و پایتخت آن مکزیکوسیتی است.
مکزیک بزرگترین جمعیت اسپانیولی زبان در جهان را دارد. زبان اسپانیایی زبان ملی این کشور است. اولین آثاری که از انسان در مسوآمریکا (مکزیک کنونی) به دست آمده، متعلق به ۴۰ هزار سال پیش است. قریب به سه هزار سال اریدوامریکا و مسوامریکا (از نخستین مناطق ایجاد تمدن بشری در مکزیک) محل استقرار تمدن های پیشرفته بودند. اما در ۱۵۱۹م اسپانیایی ها این کشور را تصرف کردند. از ۱۵۳۵، مکزیک مستعمره اسپانیا شد. در ۱۸۱۰م استقلال مکزیک از اسپانیا اعلام شد. صدور اعلامیه استقلال منجر به یک دوره جنگ های طولانی میان نیرو های اسپانیا و مکزیکی ها شد. در نهایت در ۱۸۲۱ مکزیک رسماً به استقلال رسید. در ۱۸۲۴ قانون اساسی تدوین شد. نام کشور نیز از امپراطوری مکزیک به ایالات متحده مکزیک تغییر کرد.
wikishia: مکزیک
دانشنامه عمومی
مکزیک ( به اسپانیایی: مِهیکو، México ) با نام رسمی ایالات متحده مکزیک ( به اسپانیایی: Estados Unidos Mexicanos ) یک کشور مستقل در آمریکای شمالی است. مکزیک چهاردهمین کشور پهناور و با حدود ۱۲۸٬۹۳۳٬۰۰۰ نفر؛ دهمین کشور پرجمعیت در جهان است. پایتخت آن مکزیکوسیتی و زبان اداری آن اسپانیایی است. [ ۲] این کشور هیچ زبان رسمی ندارد و از سال ۲۰۰۳، تعداد ۶۲ زبان بومی سرخ پوستی نیز به عنوان «زبان های ملی» ثبت شده و رسمیت یافته است. کشور مکزیک پرجمعیت ترین کشور اسپانیایی زبان جهان است و حدود یک سوم از کل اسپانیایی زبان های جهان در مکزیک زندگی می کنند.
۷۰ درصد مردم مکزیک از تبار مستیزو ( دورگه سفیدپوست و سرخ پوست ) ، ۱۵ درصد سفیدپوست و ۹٫۸ درصد سرخ پوست هستند. ۸۲٫۷٪ مردم آن مسیحی کاتولیک و ۷٫۹ درصد پیرو دیگر شاخه های مسیحیت هستند.
این کشور از شمال با ایالات متحده آمریکا و از جنوب شرقی با گواتمالا و بلیز هم مرز است. همچنین اقیانوس آرام، در غرب و جنوب، خلیج مکزیک در شرق و دریای کارائیب در جنوب شرق آن قرار دارند. این کشور با حدود ۲ میلیون کیلومتر مربع وسعت، ۱۴اُمین کشور وسیع دنیا و ۱۰اُمین کشور پرجمعیت دنیاست. [ ۳]
نخستین آثاری که از انسان در آمریکای میانی به دست آمده متعلق به ۴۰ هزار سال پیش است. مکزیک همچنین مهد یکی از مهم‍ترین تمدن های باستان، آزتک، بوده است. مکزیک در سده ۱۶ میلادی توسط هرنان کورتس کشف شد و در سال ۱۵۱۹ تمدن های بومی مکزیک از سوی اسپانیایی ها مورد حمله قرار گرفتند. این کشور از سال ۱۵۲۱ تا جنگ های استقلال مابین ۱۸۲۱–۱۸۱۰ مستعمره اسپانیا بوده است. [ ۴] مکزیک پرجمعیت ترین منطقه تحت الحمایه اسپانیا بود. پس از سه قرن استیلای امپراتوری اسپانیا، سرانجام در سال ۱۸۱۰ استقلال مکزیک از اسپانیا اعلام شد. مکزیک از تاریخ ۷ نوامبر ۱۹۴۵ در سازمان ملل متحد عضو است.
نام آغازین این کشور اسپانیای نو بود. اما پس از آن که شهر باستانی تنوچتیتلان، پایتخت امپراطوری تاریخی امپراتوری آزتک و مرکز تاریخی مردمان «مشیکاء / مکزیکی»، ( ناهواتل: Mēxihcah، تلفظ ناواتل: ( شنیدن ) ; [ ۵] ) اجداد مردم ناوا امروزی، به پایتختی این کشور انتخاب شد، استفاده از نام «مکزیک» به مرور زمان گسترش پیدا کرده و شامل تمامی اراضی تحت سلطهٔ حاکمیت استعماری اسپانیا مستقر در شهر مکزیک شد. معنی مکزیک مشخص نیست اما به نظر برگرفته از mextli یا Mēxihtli است. [ ۳] نام این کشور در زبان اسپانیایی «مِهیکو» خوانده می شود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف۷۰ درصد مردم مکزیک از تبار مستیزو ( دورگه سفیدپوست و سرخ پوست ) ، ۱۵ درصد سفیدپوست و ۹٫۸ درصد سرخ پوست هستند. ۸۲٫۷٪ مردم آن مسیحی کاتولیک و ۷٫۹ درصد پیرو دیگر شاخه های مسیحیت هستند.
این کشور از شمال با ایالات متحده آمریکا و از جنوب شرقی با گواتمالا و بلیز هم مرز است. همچنین اقیانوس آرام، در غرب و جنوب، خلیج مکزیک در شرق و دریای کارائیب در جنوب شرق آن قرار دارند. این کشور با حدود ۲ میلیون کیلومتر مربع وسعت، ۱۴اُمین کشور وسیع دنیا و ۱۰اُمین کشور پرجمعیت دنیاست. [ ۳]
نخستین آثاری که از انسان در آمریکای میانی به دست آمده متعلق به ۴۰ هزار سال پیش است. مکزیک همچنین مهد یکی از مهم‍ترین تمدن های باستان، آزتک، بوده است. مکزیک در سده ۱۶ میلادی توسط هرنان کورتس کشف شد و در سال ۱۵۱۹ تمدن های بومی مکزیک از سوی اسپانیایی ها مورد حمله قرار گرفتند. این کشور از سال ۱۵۲۱ تا جنگ های استقلال مابین ۱۸۲۱–۱۸۱۰ مستعمره اسپانیا بوده است. [ ۴] مکزیک پرجمعیت ترین منطقه تحت الحمایه اسپانیا بود. پس از سه قرن استیلای امپراتوری اسپانیا، سرانجام در سال ۱۸۱۰ استقلال مکزیک از اسپانیا اعلام شد. مکزیک از تاریخ ۷ نوامبر ۱۹۴۵ در سازمان ملل متحد عضو است.
نام آغازین این کشور اسپانیای نو بود. اما پس از آن که شهر باستانی تنوچتیتلان، پایتخت امپراطوری تاریخی امپراتوری آزتک و مرکز تاریخی مردمان «مشیکاء / مکزیکی»، ( ناهواتل: Mēxihcah، تلفظ ناواتل: ( شنیدن ) ; [ ۵] ) اجداد مردم ناوا امروزی، به پایتختی این کشور انتخاب شد، استفاده از نام «مکزیک» به مرور زمان گسترش پیدا کرده و شامل تمامی اراضی تحت سلطهٔ حاکمیت استعماری اسپانیا مستقر در شهر مکزیک شد. معنی مکزیک مشخص نیست اما به نظر برگرفته از mextli یا Mēxihtli است. [ ۳] نام این کشور در زبان اسپانیایی «مِهیکو» خوانده می شود.
wiki: مکزیک
دانشنامه آزاد فارسی
مِکزیک (United Mexican States)
مکزیکوسیتی، مکزیکوسیتی، موقعیت. جمهوری فدرال مکزیک یا مکزیک در جنوب نیم قارۀ امریکای شمالی جا دارد. از شمال به کشور امریکا، از شرق به خلیج مکزیک۱، از جنوب شرقی به دریای کارائیب۲، از جنوب به کشورهای بلیز و گواتمالا، و از جنوب غربی به اقیانوس اطلس محدود شده است. مساحت این کشور ۱,۹۵۸,۲۰۰ کیلومتر مربع و مکزیکوسیتی۳ (سیوداد دِ مِخیکو۴) پایتخت آن است.سیمای طبیعی. کشور مکزیک از نظر طبیعی به شش ناحیۀ زیر تقسیم می شود: ۱) فلات مرتفع مرکزی۵ که از مرز کشور امریکا در شمال تا برزخ تِئوئانِتپک۶ در جنوب گسترده است. فلات مزبور از سه رشته کوه با نام های سیرا مادره اکسیدنتال (کوه های مادرۀ غربی)۷، سیرا مادره اورینتال (کوه های مادرۀ شرقی)۸، و سیرا مادره دل سور (کوه های مادرۀ جنوبی)۹ تشکیل شده است. کوه های مادرۀ غربی و شرقی از غرب به جلگه های ساحلی اقیانوس آرام و از شرق به خلیج مکزیک منتهی می شوند و مانند دیوارۀ بلندی، جلگه های ساحلی شرقی و غربی را از هم جدا می کنند. بیشتر قله های مرتفع و آتشفشان های خاموش مکزیک مانند پوپوکاتِپتل۱۰، با ارتفاع ۵,۳۴۰ متر، و ایستا کسیوئاتل۱۱، با ارتفاع ۵,۲۸۶ متر هر دو نزدیک مکزیکوسیتی اند، و نیز بلندترین کوه کشور یا آتشفشان اوریسابا۱۲، با ارتفاع ۵,۶۱۰ متر، در نزدیکی ساحل خلیج مکزیک، در این فلات واقع اند. بسیاری از شهرهای مهم و معتبر مکزیکوسیتی نیز در این فلات قرار دارند و بیشتر زمین لرزه های مکزیک، مانند زلزلۀ ویرانگر سال ۱۹۵۸ مکزیکوسیتی در همین فلات روی می دهد. کوه های مادرۀ جنوبی به موازات ساحل اقیانوس آرام قرار دارند و با شیب تند به خط ساحلی منتهی می شوند. پوشش گیاهی زیبا، وجود درّه های ژرف، و بریدگی های ساحلی، چشم اندازهای زیبایی را پدید آورده اند و گردشگران بسیاری را جذب می کنند. شهرهای تفریحی و سیاحتی متعددی چون آکاپولکو۱۳ در سواحل این منطقه قرار دارند. ۲) فُروبومانِ۱۴ ساحلی اقیانوس آرام بین کوه پایه های مادرۀ غربی و خط ساحلی اقیانوس آرام و خلیج کالیفرنیا۱۵ قرار دارد و بیشترین پهنای آن به ۵۰ کیلومتر می رسد. ۳) جلگۀ ساحلی خلیج۱۶ بین کوه پایه های مادرۀ شرقی و ساحل خلیج مکزیک واقع است. عرض این جلگه در شمال به ۲۸۰ کیلومتر مربع بالغ می شود، در جنوب، نزدیک شهر وراکروز۱۷، به کمترین حد خود می رسد و در برزخ تئوئانتپک دوباره افزایش می یابد. وجود باتلاق ها و مرداب های ساحلی متعدد از ویژگی های این قسمت است و بندرهای وراکروز و تامپیکو۱۸ آبادی های عمدۀ ساحلی این بخش اند. ۴) شبه جزیرۀ یوکاتان۱۹ که از برزخ تئوئانتپک به سوی شمال شرقی آغاز شده و رو به شمال در خلیج مکزیک ادامه یافته است. اراضی این قسمت هموار و نسبتاً پست است و نواحی شمال غربی آن خشک و اراضی جنوبی آن بارندگی فراوان دارد. جنگل های بارانیِ انبوه، پوشش گیاهی این بخش را تشکیل می دهند و تأسیسات گردشگری کانکون۲۰ در ساحل شرقی آن قرار دارد. ۵) ارتفاعات چیاپاس۲۱ که از شرق برزخ تئوئانتپک تا مرز کشور گواتمالا گسترده است و بارندگی های فراوان و پوشش جنگلی انبوه از ویژگی های آن است و بومیان امریکای مرکزی را که غالباً با کشاورزی روزگار می گذرانند، درخود جای داده است. ۶) شبه جزیرۀ باخا کالیفرنیا۲۲ که از شمال غربی کشور رو به جنوب شرقی کشیده شده و به سبب داشتن کوهستان های کم آب، نوارهای ساحلی باریک، انبوهی جمعیت، و جاذبۀ توریستی معروف است. مکزیک رودخانه های متعددی دارد که مهم ترین آن ها عبارت اند از رود مرزی ریو براوو۲۳، که مکزیک و کشور امریکا را از هم جدا می کند، رودهای گریخالوا۲۴ و اوسوماسینتا۲۵، که هر دو از کشور گواتمالا سرچشمه می گیرند و در خاک مکزیک به خلیج مکزیک می ریزند، بالساس۲۶، پاپالوپان۲۷، و نیز رودهای ریوگرانده دِ سانتیاگو۲۸ و ریو لرما۲۹. دریاچۀ چاپالا۳۰ با مساحت ۱,۶۸۶ کیلومتر مربع بزرگ ترین دریاچۀ مکزیک به شمار می آید. کشور مکزیک به یک ناحیۀ فدرال پایتخت و ۳۱ ایالت۳۱ تقسیم شده و شهرهای مهم آن عبارت اند از مکزیکوسیتی، گودالاخارا۳۲، اِکاتِپِک دِ مورلوس۳۳، ساراگوسا۳۴، سیوداد خوارِس۳۵. تیخوانا۳۶، و مونتری۳۷. جزیره های رویاخیخدو۳۸، ماریاس۳۹، سدروس۴۰، آنخل دِ لا گواردا۴۱، و تیبورون۴۲ که همگی در دوراب ۴۳های ساحل غربی کشور واقع اند، نیز بخشی از کشور مکزیک به حساب می آیند. آب و هوای این کشور تحت تأثیر ارتفاع و عرض جغرافیایی است. نواحی شمالی خشک و نیمه خشک۴۴ و نوسان دمای آن زیاد است. نواحی جنوبی دارای اقلیم مدارگانی۴۵ مرطوب و نواحی ساحلی خلیج بسیار گرم و شرجی است و اردیبهشت تا آبان فصل بارندگی های آن است. میانگین دمای شهر مکزیکوسیتی در دی ماه سیزده درجۀ سانتی گراد، در تیرماه شانزده درجۀ سانتی گراد، و میانگین بارندگی سالانۀ آن ۷۸۸ میلی متر است. نواحی شمالی مکزیک از گیاهانی چون کاکتوس، کهور و درختچه های پراکنده پوشیده شده و نواحی مرتفع آن را جنگل هایی از درختان سخت چوب مانند بلوط، سرو، و کاج مستور کرده است. فُروبومان جنوبی را نیز جنگل های بارانی و گیاهانی چون سرخس دربرگرفته اند. میمون، خوکِ خرطوم دار، پلنگ و پستانداران دیگری که انواع آن ها به ۷۰ می رسد و نیز انواع خزنده و ماهی و آبزیان دیگر، حیات وحش این کشور را تشکیل داده اند.
اقتصاد. زمین های قابل کشت مکزیک محدود است و به همین مناسبت این کشور بسیاری از مواد غذایی خود را از خارج وارد می کند. بیشتر کشتزارهای مکزیک در فلات مرکزی جای دارند و قهوه، نیشکر، پنبه، ذرت و نیز فرآورده های دامی از محصولات صادراتی این کشورند. مکزیک از بزرگ ترین تولیدکنندگان نقره در جهان است و روی، مس، سرب، آهن، نمک، سنگ گچ، گوگرد، منگنز، زغال، طلا، و درّ کوهی منابع زیرزمینی آن را تشکیل می دهند. پالایش نفت، تولید سیمان، فولاد، شمش و ورقه های آهن، نیشکر، مواد غذایی، نوشابه، سیگار، اتومبیل و مواد پتروشیمی نیز ازجمله فعالیت های صنعتی این کشور است. ذخایر نفت و گاز مکزیک به ترتیب۲۸.۵میلیارد بشکه و ۸۵۰میلیارد متر مکعب است و حدود پنج درصد از تولیدات نفتی جهان متعلق به این کشور است.
حکومت و سیاست. نظام حکومتی مکزیک جمهوری فدرال چندحزبی با دو نهاد قانون گذاری است. رئیس جمهوری این کشور برای یک دورۀ شش ساله انتخاب می شود و تشکیل و سرپرستی هیئت دولت را نیز برعهده دارد. ۵۰۰ عضو مجلس نمایندگان این کشور برای سه سال و ۱۲۸ عضو مجلس سنای آن برای دوره های شش ساله برگزیده می شوند. نیروی زمینی ارتش مکزیک ۱۲۰هزار نفر، نیروی دریایی آن ۳۷هزار نفر، و نیروی هوایی این کشور ۱۱,۷۰۰ نفر است.
مردم و تاریخ. جمعیت مکزیک ۱۱۲,۳۳۶,۵۳۸ نفر است (۲۰۱۱) و تراکم نسبی آن۵۷.۳ نفر در کیلومتر مربع است. رشد سالانۀ جمعیت این کشور ۱.۱ درصد است و مستیسو۴۶ها ۵۵ درصد از جمعیت آن را تشکیل می دهند. ۹۲.۵ درصد از مردم مکزیک مسیحی کاتولیک اند و ۷۶ درصد از آنان در شهرها به سر می برند. زبان رسمی این کشور اسپانیایی است. تا پیش از ورود کریستف کلمب به قارۀ جدید، تمدن هایی مانند اولمِک۴۷، مایا۴۸، تولتک۴۹، و آزتک۵۰ تاریخ سازان این سامان بوده اند. فِرناندس دِ کوردووا۵۱، سردار اسپانیایی، در ۱۵۱۷ در شبه جزیرۀ یوکاتان پیاده شد و ارنان کورتس۵۲ از ۱۵۱۹ تا ۱۵۲۱ سراسر مکزیک را به تصرف اسپانیا درآورد و امپراتوری ازتک را سرنگون کرد و در ۱۵۱۹ شهر وراکروز و سپس شهر مکزیکوسیتی را بنا نهاد. اسپانیایی ها تکزاس و کالیفرنیا را نیز در قرن های ۱۶ تا ۱۸ تصرف کردند. اگرچه نخستین شورش مکزیکیان علیه استعمارگران اسپانیایی در ۱۸۱۰ سرکوب شد ولی استقلال کشور مزبور در همان سال اعلام گردید و در ۱۸۲۱ رسمیت یافت. گواتمالا و دیگر نواحی مجاور مرز مکزیک از ۱۸۲۲ تا ۱۸۲۳ به این کشور پیوستند و در ۱۸۲۴ جمهوری فدرال مکزیک را تأسیس کردند. ایالت تکزاس، طی جنگ دوساله ای که بین مکزیک و کشور امریکا درگرفت، از این کشور جدا شد و به امریکا پیوست و رودخانۀ ریوگرانده (ریوبراوو) مرز میان دو کشور تعیین شد؛ کشورهای گواتمالا و بلیز امروزی نیز بعداً از اتحادیۀ مزبور خارج شدند. در ۱۸۶۲، فرانسه، انگلستان، و اسپانیا به مکزیک حمله کردند و شهر مکزیکوسیتی به تصرف فرانسویان درآمد. دولت امریکا که از حضور اروپاییان در قارۀ جدید ناخشنود بود، فرانسه را تحت فشار قرار داد و در ۱۸۶۷ آنان را وادار کرد که مکزیک را تخلیه کنند. به این ترتیب، جمهوری خواهان مکزیک عنان کشور را در دست گرفتند و با به تصویب رساندن قانون اساسی ۱۹۱۷ جمهوری فدرال مکزیک را تأسیس کردند.Gulf of Mexico Caribbean Sea Mexico City Ciudad de Mexico Central High Plateau Isthmus of Tehuantepec Sierra Madre Occidental Sierra Madre Oriental Sierra Madre del Sur Popocatepetl Ixtaccihuatl Orizaba Acapulco lowlands Gulf of California Gulf Coast Plain Veracruz Tampico Yucatán Peninsula Cancun Chiapas Baja California Rio Bravo Grijalva Usumacinta Balsas Papalopan Rio Grande de Santiago Rio Lerma Chapala state Guadalajara Ecatepec De Morelos Zaragoza Ciudad Juarez Tijuana Monterrey Revilla Gigedo Marias Cedros Angel De La Guarda Tiburon off shore semi arid tropical Mestizo Olmec Maya Toltec Aztec Fernandez de Cordoba Hernán Cortés
مکزیکوسیتی، مکزیکوسیتی، موقعیت. جمهوری فدرال مکزیک یا مکزیک در جنوب نیم قارۀ امریکای شمالی جا دارد. از شمال به کشور امریکا، از شرق به خلیج مکزیک۱، از جنوب شرقی به دریای کارائیب۲، از جنوب به کشورهای بلیز و گواتمالا، و از جنوب غربی به اقیانوس اطلس محدود شده است. مساحت این کشور ۱,۹۵۸,۲۰۰ کیلومتر مربع و مکزیکوسیتی۳ (سیوداد دِ مِخیکو۴) پایتخت آن است.سیمای طبیعی. کشور مکزیک از نظر طبیعی به شش ناحیۀ زیر تقسیم می شود: ۱) فلات مرتفع مرکزی۵ که از مرز کشور امریکا در شمال تا برزخ تِئوئانِتپک۶ در جنوب گسترده است. فلات مزبور از سه رشته کوه با نام های سیرا مادره اکسیدنتال (کوه های مادرۀ غربی)۷، سیرا مادره اورینتال (کوه های مادرۀ شرقی)۸، و سیرا مادره دل سور (کوه های مادرۀ جنوبی)۹ تشکیل شده است. کوه های مادرۀ غربی و شرقی از غرب به جلگه های ساحلی اقیانوس آرام و از شرق به خلیج مکزیک منتهی می شوند و مانند دیوارۀ بلندی، جلگه های ساحلی شرقی و غربی را از هم جدا می کنند. بیشتر قله های مرتفع و آتشفشان های خاموش مکزیک مانند پوپوکاتِپتل۱۰، با ارتفاع ۵,۳۴۰ متر، و ایستا کسیوئاتل۱۱، با ارتفاع ۵,۲۸۶ متر هر دو نزدیک مکزیکوسیتی اند، و نیز بلندترین کوه کشور یا آتشفشان اوریسابا۱۲، با ارتفاع ۵,۶۱۰ متر، در نزدیکی ساحل خلیج مکزیک، در این فلات واقع اند. بسیاری از شهرهای مهم و معتبر مکزیکوسیتی نیز در این فلات قرار دارند و بیشتر زمین لرزه های مکزیک، مانند زلزلۀ ویرانگر سال ۱۹۵۸ مکزیکوسیتی در همین فلات روی می دهد. کوه های مادرۀ جنوبی به موازات ساحل اقیانوس آرام قرار دارند و با شیب تند به خط ساحلی منتهی می شوند. پوشش گیاهی زیبا، وجود درّه های ژرف، و بریدگی های ساحلی، چشم اندازهای زیبایی را پدید آورده اند و گردشگران بسیاری را جذب می کنند. شهرهای تفریحی و سیاحتی متعددی چون آکاپولکو۱۳ در سواحل این منطقه قرار دارند. ۲) فُروبومانِ۱۴ ساحلی اقیانوس آرام بین کوه پایه های مادرۀ غربی و خط ساحلی اقیانوس آرام و خلیج کالیفرنیا۱۵ قرار دارد و بیشترین پهنای آن به ۵۰ کیلومتر می رسد. ۳) جلگۀ ساحلی خلیج۱۶ بین کوه پایه های مادرۀ شرقی و ساحل خلیج مکزیک واقع است. عرض این جلگه در شمال به ۲۸۰ کیلومتر مربع بالغ می شود، در جنوب، نزدیک شهر وراکروز۱۷، به کمترین حد خود می رسد و در برزخ تئوئانتپک دوباره افزایش می یابد. وجود باتلاق ها و مرداب های ساحلی متعدد از ویژگی های این قسمت است و بندرهای وراکروز و تامپیکو۱۸ آبادی های عمدۀ ساحلی این بخش اند. ۴) شبه جزیرۀ یوکاتان۱۹ که از برزخ تئوئانتپک به سوی شمال شرقی آغاز شده و رو به شمال در خلیج مکزیک ادامه یافته است. اراضی این قسمت هموار و نسبتاً پست است و نواحی شمال غربی آن خشک و اراضی جنوبی آن بارندگی فراوان دارد. جنگل های بارانیِ انبوه، پوشش گیاهی این بخش را تشکیل می دهند و تأسیسات گردشگری کانکون۲۰ در ساحل شرقی آن قرار دارد. ۵) ارتفاعات چیاپاس۲۱ که از شرق برزخ تئوئانتپک تا مرز کشور گواتمالا گسترده است و بارندگی های فراوان و پوشش جنگلی انبوه از ویژگی های آن است و بومیان امریکای مرکزی را که غالباً با کشاورزی روزگار می گذرانند، درخود جای داده است. ۶) شبه جزیرۀ باخا کالیفرنیا۲۲ که از شمال غربی کشور رو به جنوب شرقی کشیده شده و به سبب داشتن کوهستان های کم آب، نوارهای ساحلی باریک، انبوهی جمعیت، و جاذبۀ توریستی معروف است. مکزیک رودخانه های متعددی دارد که مهم ترین آن ها عبارت اند از رود مرزی ریو براوو۲۳، که مکزیک و کشور امریکا را از هم جدا می کند، رودهای گریخالوا۲۴ و اوسوماسینتا۲۵، که هر دو از کشور گواتمالا سرچشمه می گیرند و در خاک مکزیک به خلیج مکزیک می ریزند، بالساس۲۶، پاپالوپان۲۷، و نیز رودهای ریوگرانده دِ سانتیاگو۲۸ و ریو لرما۲۹. دریاچۀ چاپالا۳۰ با مساحت ۱,۶۸۶ کیلومتر مربع بزرگ ترین دریاچۀ مکزیک به شمار می آید. کشور مکزیک به یک ناحیۀ فدرال پایتخت و ۳۱ ایالت۳۱ تقسیم شده و شهرهای مهم آن عبارت اند از مکزیکوسیتی، گودالاخارا۳۲، اِکاتِپِک دِ مورلوس۳۳، ساراگوسا۳۴، سیوداد خوارِس۳۵. تیخوانا۳۶، و مونتری۳۷. جزیره های رویاخیخدو۳۸، ماریاس۳۹، سدروس۴۰، آنخل دِ لا گواردا۴۱، و تیبورون۴۲ که همگی در دوراب ۴۳های ساحل غربی کشور واقع اند، نیز بخشی از کشور مکزیک به حساب می آیند. آب و هوای این کشور تحت تأثیر ارتفاع و عرض جغرافیایی است. نواحی شمالی خشک و نیمه خشک۴۴ و نوسان دمای آن زیاد است. نواحی جنوبی دارای اقلیم مدارگانی۴۵ مرطوب و نواحی ساحلی خلیج بسیار گرم و شرجی است و اردیبهشت تا آبان فصل بارندگی های آن است. میانگین دمای شهر مکزیکوسیتی در دی ماه سیزده درجۀ سانتی گراد، در تیرماه شانزده درجۀ سانتی گراد، و میانگین بارندگی سالانۀ آن ۷۸۸ میلی متر است. نواحی شمالی مکزیک از گیاهانی چون کاکتوس، کهور و درختچه های پراکنده پوشیده شده و نواحی مرتفع آن را جنگل هایی از درختان سخت چوب مانند بلوط، سرو، و کاج مستور کرده است. فُروبومان جنوبی را نیز جنگل های بارانی و گیاهانی چون سرخس دربرگرفته اند. میمون، خوکِ خرطوم دار، پلنگ و پستانداران دیگری که انواع آن ها به ۷۰ می رسد و نیز انواع خزنده و ماهی و آبزیان دیگر، حیات وحش این کشور را تشکیل داده اند.
اقتصاد. زمین های قابل کشت مکزیک محدود است و به همین مناسبت این کشور بسیاری از مواد غذایی خود را از خارج وارد می کند. بیشتر کشتزارهای مکزیک در فلات مرکزی جای دارند و قهوه، نیشکر، پنبه، ذرت و نیز فرآورده های دامی از محصولات صادراتی این کشورند. مکزیک از بزرگ ترین تولیدکنندگان نقره در جهان است و روی، مس، سرب، آهن، نمک، سنگ گچ، گوگرد، منگنز، زغال، طلا، و درّ کوهی منابع زیرزمینی آن را تشکیل می دهند. پالایش نفت، تولید سیمان، فولاد، شمش و ورقه های آهن، نیشکر، مواد غذایی، نوشابه، سیگار، اتومبیل و مواد پتروشیمی نیز ازجمله فعالیت های صنعتی این کشور است. ذخایر نفت و گاز مکزیک به ترتیب۲۸.۵میلیارد بشکه و ۸۵۰میلیارد متر مکعب است و حدود پنج درصد از تولیدات نفتی جهان متعلق به این کشور است.
حکومت و سیاست. نظام حکومتی مکزیک جمهوری فدرال چندحزبی با دو نهاد قانون گذاری است. رئیس جمهوری این کشور برای یک دورۀ شش ساله انتخاب می شود و تشکیل و سرپرستی هیئت دولت را نیز برعهده دارد. ۵۰۰ عضو مجلس نمایندگان این کشور برای سه سال و ۱۲۸ عضو مجلس سنای آن برای دوره های شش ساله برگزیده می شوند. نیروی زمینی ارتش مکزیک ۱۲۰هزار نفر، نیروی دریایی آن ۳۷هزار نفر، و نیروی هوایی این کشور ۱۱,۷۰۰ نفر است.
مردم و تاریخ. جمعیت مکزیک ۱۱۲,۳۳۶,۵۳۸ نفر است (۲۰۱۱) و تراکم نسبی آن۵۷.۳ نفر در کیلومتر مربع است. رشد سالانۀ جمعیت این کشور ۱.۱ درصد است و مستیسو۴۶ها ۵۵ درصد از جمعیت آن را تشکیل می دهند. ۹۲.۵ درصد از مردم مکزیک مسیحی کاتولیک اند و ۷۶ درصد از آنان در شهرها به سر می برند. زبان رسمی این کشور اسپانیایی است. تا پیش از ورود کریستف کلمب به قارۀ جدید، تمدن هایی مانند اولمِک۴۷، مایا۴۸، تولتک۴۹، و آزتک۵۰ تاریخ سازان این سامان بوده اند. فِرناندس دِ کوردووا۵۱، سردار اسپانیایی، در ۱۵۱۷ در شبه جزیرۀ یوکاتان پیاده شد و ارنان کورتس۵۲ از ۱۵۱۹ تا ۱۵۲۱ سراسر مکزیک را به تصرف اسپانیا درآورد و امپراتوری ازتک را سرنگون کرد و در ۱۵۱۹ شهر وراکروز و سپس شهر مکزیکوسیتی را بنا نهاد. اسپانیایی ها تکزاس و کالیفرنیا را نیز در قرن های ۱۶ تا ۱۸ تصرف کردند. اگرچه نخستین شورش مکزیکیان علیه استعمارگران اسپانیایی در ۱۸۱۰ سرکوب شد ولی استقلال کشور مزبور در همان سال اعلام گردید و در ۱۸۲۱ رسمیت یافت. گواتمالا و دیگر نواحی مجاور مرز مکزیک از ۱۸۲۲ تا ۱۸۲۳ به این کشور پیوستند و در ۱۸۲۴ جمهوری فدرال مکزیک را تأسیس کردند. ایالت تکزاس، طی جنگ دوساله ای که بین مکزیک و کشور امریکا درگرفت، از این کشور جدا شد و به امریکا پیوست و رودخانۀ ریوگرانده (ریوبراوو) مرز میان دو کشور تعیین شد؛ کشورهای گواتمالا و بلیز امروزی نیز بعداً از اتحادیۀ مزبور خارج شدند. در ۱۸۶۲، فرانسه، انگلستان، و اسپانیا به مکزیک حمله کردند و شهر مکزیکوسیتی به تصرف فرانسویان درآمد. دولت امریکا که از حضور اروپاییان در قارۀ جدید ناخشنود بود، فرانسه را تحت فشار قرار داد و در ۱۸۶۷ آنان را وادار کرد که مکزیک را تخلیه کنند. به این ترتیب، جمهوری خواهان مکزیک عنان کشور را در دست گرفتند و با به تصویب رساندن قانون اساسی ۱۹۱۷ جمهوری فدرال مکزیک را تأسیس کردند.Gulf of Mexico Caribbean Sea Mexico City Ciudad de Mexico Central High Plateau Isthmus of Tehuantepec Sierra Madre Occidental Sierra Madre Oriental Sierra Madre del Sur Popocatepetl Ixtaccihuatl Orizaba Acapulco lowlands Gulf of California Gulf Coast Plain Veracruz Tampico Yucatán Peninsula Cancun Chiapas Baja California Rio Bravo Grijalva Usumacinta Balsas Papalopan Rio Grande de Santiago Rio Lerma Chapala state Guadalajara Ecatepec De Morelos Zaragoza Ciudad Juarez Tijuana Monterrey Revilla Gigedo Marias Cedros Angel De La Guarda Tiburon off shore semi arid tropical Mestizo Olmec Maya Toltec Aztec Fernandez de Cordoba Hernán Cortés
wikijoo: مکزیک
جدول کلمات
پیشنهاد کاربران
نقشه مکزیک شبیه کفش پاشنه بلند زنانه است.