موسی بن سلیمان جوزجانی

[ویکی فقه] جوزجانی ، ابوسلیمان موسی بن سلیمان ، محدّث و فقیه حنفی اوایل قرن سوم است.
تاریخ تولد و زادگاه وی دانسته نیست .او که منسوب به جوزجان است ، در بغداد به تحصیل پرداخت و تا زمان مرگ هم همانجا زیست و ازاین رو، او را بغدادی نیز خوانده اند. وی فقه را نزد قاضی ابویوسف (متوفی ۱۸۲) و محمد بن حسن شیبانی (متوفی ۱۸۹) فراگرفت و از چندین نفر حدیث شنید. چند نفر نیز از او روایت کرده اند. محدّثان ، جوزجانی را فردی صاحب نظر و صدوق دانسته اند. هنگامی که مأمون (حک: ۱۹۸ـ ۲۱۸) منصب قضا را به او پیشنهاد کرد، از پذیرفتن آن خودداری کرد از آن رو که خود را لایق این منصب نمی دانست .
وفات
جوزجانی پس از سال ۲۰۰ وفات یافت ، اما برخی مؤلفان وفات او را در ۲۹۰ یا بعد از ۲۸۰ دانسته اند.باتوجه به اینکه بیشتر شاگردان شیبانی و همدرسهای جوزجانی تا ۲۳۰ وفات یافته اند، درستی این تاریخ بعید به نظر می رسد.
آثار
برخی مؤلفان آثاری ، از جمله السیرالصَغیر، نوادرالفتاوی، کتاب الصلوه، کتاب الحیل و کتاب الرهن ، را به جوزجانی نسبت داده اند، اما به نوشته ابن ندیم وی هیچ تألیفی نداشته و صرفاً راوی کتابهای شیبانی بوده است .در این میان روایت جوزجانی از برخی آثار مشهور شیبانی ، مانند کتاب الاصل (المبسوط )، معروف تر است .