موارد تحقق امان

[ویکی فقه] از مجموع مواردی که فقیهان، مفسران و تاریخ نگاران اسلامی برای امان ذکر کرده اند استفاده می شود که امان منحصر به موردی نیست که صریحاً کافری از مسلمان درخواست امان کند یا لفظ دال بر امان از مسلمان ابراز شود یا امان خواهی به غرض تحقیق و جستوجو درباره اسلام از سوی کافر انجام شود، بلکه در غیر موارد فوق نیز امان حاصل می شود.
قرآن به پیروانش می آموزد که افراد را زود مورد اتهام و سوء قصد قرار ندهند و حتی در سفر جهاد به کسی که اظهار اسلام و صلح می کند متعرض نشوند: «ولا تَقولوا لِمَن اَلقی اِلَیکُمُ السَّلمَ لَستَ مُؤمِنًا» گفته شده بنابر قرائت فتح: «مُؤمَنًا» این آیه مربوط به امان است.
امان در سیره پیامبر
سیره پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) نیز نشان می دهد که آن حضرت حوزه ای وسیع تر از آنچه در آیه ۶ توبه مطرح شده برای تأمین قائل بوده اند، بلکه می توان گفت آیه بر مواردی فراتر از ظاهر آن تطبیق شده است، چنان که در روایتی که گذشت از امیرمؤمنان (علیه السلام) سؤال شد: اگر یکی از مشرکان بخواهد برای شنیدن کلام خدا یا برای خواسته دیگری با پیامبر (صلی الله علیه وآله) ملاقات کند آیا ممکن است؟ حضرت آیه فوق را تلاوت کردند و امان را برای مورد سؤال ثابت دانستند.
لازم نبودن فحص از غرض کافر در امان
برخی گفته اند: در امان لازم نیست غرض کافر تحقیق و بررسی اسلام باشد، زیرا در آیه امان، سبب استجاره و استیمان ذکر نشده است: «و اِن اَحَدٌ مِنَ المُشرِکینَ استَجارَکَ فَاَجِرهُ» و در ادامه آیه از این جهت کلمه «حَتّی یَسمَعَ کَلمَ اللّهِ» آمده که معمولا اقامت مشرک در میان مسلمانان با شنیدن آیات قرآن و آشنایی با معارف اسلام همراه است، ازاین رو مشروعیت اَمان در اسلام اعم از مواردی است که استیمان به این غرض باشد.
موارد گوناگون امان و استیمان
...