منتهی الوصول الی غوامض کفایه الاصول

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] منتهی الوصول الی غوامض کفایة الاصول (کتاب). این کتاب تقریرات بعضی از مباحث اصولی مرحوم سید ابو الحسن اصفهانی ، به قلم شیخ محمد تقی آملی ( ۱۳۰۴- ۱۳۹۱ ق)، است. این اثر، به زبان عربی و مشتمل بر مباحث اصولی، از ابتدای استصحاب تا آخر اجتهاد و تقلید است.
کتاب، با مقدمه کوتاهی از مؤلف آغاز شده است. مطالب کتاب، در سه فصل استصحاب، تعارض ادله و امارات( تعادل و تراجیح )، اجتهاد و تقلید تدوین شده است. هر یک از فصول، مشتمل بر مباحث متعددی است. این نوشتار، روان و ساده و عاری از الفاظ و اصطلاحات پیچیده است.

[ویکی فقه] منتهی الوصول الی غوامض کفایه الاصول (کتاب). این کتاب تقریرات بعضی از مباحث اصولی مرحوم سید ابو الحسن اصفهانی ، به قلم شیخ محمد تقی آملی ( ۱۳۰۴- ۱۳۹۱ ق)، است. این اثر، به زبان عربی و مشتمل بر مباحث اصولی، از ابتدای استصحاب تا آخر اجتهاد و تقلید است.
کتاب، با مقدمه کوتاهی از مؤلف آغاز شده است. مطالب کتاب، در سه فصل استصحاب، تعارض ادله و امارات( تعادل و تراجیح )، اجتهاد و تقلید تدوین شده است. هر یک از فصول، مشتمل بر مباحث متعددی است. این نوشتار، روان و ساده و عاری از الفاظ و اصطلاحات پیچیده است.
گزارش محتوا
فصل اول: این فصل، با مباحث مقدماتی تعریف استصحاب و اینکه از مسائل اصولی یا قواعد فقهی است، آغاز شده است.بررسی ادله چهارگانه قائلین به حجیت استصحاب که عبارت است از: بنای عقلاء ، ظن به بقاء، اجماع و اخبار از دیگر مباحث این فصل است. نویسنده، در ادامه این فصل، پس از طرح مباحثی همچون فرق بین حکم واقعی و حکم ظاهری ، فرق بین قاعده طهارت و استصحاب، شبهه حکمیه و شبهه موضوعیه و شبهه مصداقیه، تنبیهات استصحاب را در ضمن چهارده تنبیه مطرح کرده است.مؤلف، در تنبیه چهاردهم، این موضوع را متذکر شده است که تقدم اماره بر استصحاب به نحو ورود یا حکومت است، نه تخصیص. بحث از قاعده تجاوز، قاعده فراغ، قاعده ید، اصالة الصحة و امثال آن از قواعد فقهی و بیان نسبت بین آنها و اصول عملیه و بیان مدارک و مقدار حجیت و مقدمیت آنها بر استصحاب از دیگر مباحث این بخش از کتاب است. در انتهای این فصل، برخی از قواعد فقهی در ضمن تنبیهات، مورد مطالعه بیشتر قرار گرفته است.فصل دوم: برخی از اصولیون، مبحث تعادل و تراجیح را با عنوان« خاتمه» مطرح کرده اند. ظاهر این تعبیر، آن است که آنها مسائل این مبحث را خارج از علم اصول می دانسته اند. نویسنده، با اشکال به این دیدگاه، این مبحث را بنا به جمیع تعاریف، مبحثی اصولی می داند. نویسنده، پس از تذکر این مطلب، به تعریف تعارض و بیان اقسام چهارگانه آن می پردازد.در ادامه این فصل، مباحثی از قبیل معنای ورود، حکومت، فرق بین حکومت و تخصیص، عدم تنافی بین امارات و اصول، کیفیت تقدم امارات بر اصول و... مورد بررسی قرار می گیرد.فصل سوم: این فصل، با تعریف اجتهاد و توضیح لغوی آن شروع شده است. اخباری ها قائل به عدم صحت اجتهاد و بدعت و حرام بودن آن هستند که نویسنده، با دلایل متقن به ردّ این دیدگاه پرداخته است.مباحثی مانند وجوب اجتهاد، فواید مترتبه بر اجتهاد، وجوب تحصیل اجتهاد بر متمکن از آن، امکان اجتهاد مطلق، تقلید عامی از مجتهد، از دیگر مباحث این بخش است.اجتهاد متجزی از دیگر مباحث مهمی است که زوایای مختلف آن مورد بررسی قرار گرفته است.بیان مفهوم تقلید به لحاظ لغت و استعمال، جواز تقلید و ادله قائلین به جواز، احکام تقلید ابتدایی از میت و جواز بقاء بر تقلید میت و... از جمله مباحث پایانی کتاب است که با چند تنبیه به اتمام رسیده است.
وضعیت کتاب
کتاب، دارای اغلاط فراوانی است که تصحیح آن در ضمن جداولی پس از فهرست تفصیلی مطالب، در انتهای اثر آمده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس