ملا هادی سبزواری

لغت نامه دهخدا

ملاهادی سبزواری. [ م ُل ْ لا ی ِ س َ ] ( اِخ ) حاجی ملاهادی سبزواری. رجوع به هادی شود.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] در سال ۱۲۱۲ ق. در شهر سبزوار و در خانه حاج میرزا مهدی یکی از انسانهای وارسته و مؤمن سبزوار کودکی پا به عرصه وجود گذاشت و هادی نام گرفت.او هشت سال داشت که به جمع محصلان علوم مقدماتی پیوست و در اوان نوجوانی ادبیات عرب (صرف و نحو) را فرا گرفت و دیری نگذشت که به جلسات درسهای بالاتر راه یافت. وی هر چند در ده سالگی پدرش را از دست داد توانست به کمک یکی از اقوام خویش راههای سخت آینده را هموار سازد. پسر عمه اش حاج ملا حسین سبزواری که خود اهل فضیلت و دانش بود در ادامه تحصیل وی را یاری کرد. و با کمک او راهی حوزه علمیه مشهد شد و ده سال در کنار بارگاه امام رضا ـ علیه السّلام ـ به تحصیل پرداخت.
اصفهان در داشتن حوزه های علمیه پر رونق، تاریخ درخشان دارد و گذشته این شهر با خاطرات بزرگان بسیاری نقش بسته است.حضور ملا هادی در حوزه اصفهان از روزی آغاز شد که وی در سفر حج از راه اصفهان گذر می کرد و چون هنوز موسم حج نبود مدتی در این شهر اقامت گزید. در حوزه پر رونق اصفهان آن زمان استادانی چون حاج شیخ محمد تقی مؤلف هدایة المسترشدین و حاج محمد ابراهیم کلباسی صاحب اشارات الاصول و آیة الله ملا اسماعیل کوشکی در آن، محفل درس و بحث علمی داشتند.ملا هادی که هنوز تا موسم حج فرصت داشت لحظاتش را مغتنم شمرده، در درس بزرگان شرکت جست او چند وقتی به درس آیة الله کوشکی رفت و احساس کرد این درس برایش چون گمشده گرانقیمتی بوده که اکنون بدان دست یافته است. بیان شیوا و عمق معلومات استاد وی را هر روز شیفته تر می نمود. از همین رو تصمیم گرفت سفر حج خود را به سفر در سلوک دانش و معارف تبدیل کند و در اصفهان ماندگار شود. سفر ملاهادی به هشت سال اقامت در اصفهان انجامید و دراین مدت خود را به زیور دانش و معارف آراست و به برکت بزرگان آن سامان در علم حکمت افقهای جدیدی فرا راهش گشوده گردید. ملا هادی در سال ۱۲۴۲ به مشهد بازگشت و پنج سال در مدرسه حاج حسن مشغول تدریس شد.

[ویکی شیعه] ملاهادی سبزواری (۱۲۱۲-۱۲۸۹ هجری قمری) متخلص به «اسرار»، حکیم،عارف و شاعر شیعی عصر قاجار و بزرگ ترین فیلسوف قرن سیزدهم، که در سبزوار متولد شد و در همانجا درگذشت. او گرچه مکتب مستقلی در فلسفه ندارد و بیشتر نظریه فلسفی ملا عبدالرزاق لاهیجی و ملا صدرا را توضیح و شرح داده است، اما منظومه او دوره کامل منطق و فلسفه است و جایگاه مهمی در مکتب صدرائی دارد. او هرچند یکی از مهم ترین شارحان فلسفه صدرائی است اما اختلاف نظرهایی نیز با او دارد؛ از جمله در علم خدا به ذات خویش، حادث بودن عالم امر، تفاوت حرکت با تحریک، جوهر دانستن برخی اقسام علم، قول به "معاد جسمانی و روحانی". منظومه مشهورترین اثر اوست که در آن حکمت و منطق را به نظم درآورده است.
حکیم سبزواری در ۱۲۱۲ هجری قمری در سبزوار به دنیا آمد. تاریخ تولدش به ابجد معادل واژه «غریب» و زمان وفاتش معادل «حکیم» است. پدرش، میرزا مهدی ملقب به «تاجر» (به اقتضای شغل اش این لقب را گرفته بود) از خیرین سبزوار بوده که مسجد و آب انبار متصل به هم واقع در کوچه «حمام حکیم» یکی از آثار به جا مانده از اوست. میرزا مهدی تاجر سهمی از اموال خود را وقف مسلمانان کرده بود تا همه ساله درآمد آن صرف اطعام مردم شود. مادر ملاهادی، زینت الحاجیه، زنی از خانواده های متدین سبزوار بود. مسجد حاج محمد بیک سبزوار از آثار به جامانده برادر زینت الحاجیه (دایی ملاهادی) است.
میرزا مهدی، در ۱۲۲۰ ه‍.ق هنگام بازگشت از سفر حج در شیراز بیمار شد و از دنیا رفت. سرپرستی هادی را عمه زاده اش، ملا حسین سبزواری به عهده گرفت و او را به مشهد برد.

[ویکی فقه] در سال ۱۲۱۲ ق. در شهر سبزوار و در خانه حاج میرزا مهدی یکی از انسانهای وارسته و مؤمن سبزوار کودکی پا به عرصه وجود گذاشت و هادی نام گرفت.او هشت سال داشت که به جمع محصلان علوم مقدماتی پیوست و در اوان نوجوانی ادبیات عرب (صرف و نحو) را فرا گرفت و دیری نگذشت که به جلسات درسهای بالاتر راه یافت. وی هر چند در ده سالگی پدرش را از دست داد توانست به کمک یکی از اقوام خویش راههای سخت آینده را هموار سازد. پسر عمه اش حاج ملا حسین سبزواری که خود اهل فضیلت و دانش بود در ادامه تحصیل وی را یاری کرد. و با کمک او راهی حوزه علمیه مشهد شد و ده سال در کنار بارگاه امام رضا ـ علیه السّلام ـ به تحصیل پرداخت.
اصفهان در داشتن حوزه های علمیه پر رونق، تاریخ درخشان دارد و گذشته این شهر با خاطرات بزرگان بسیاری نقش بسته است.حضور ملا هادی در حوزه اصفهان از روزی آغاز شد که وی در سفر حج از راه اصفهان گذر می کرد و چون هنوز موسم حج نبود مدتی در این شهر اقامت گزید. در حوزه پر رونق اصفهان آن زمان استادانی چون حاج شیخ محمد تقی مؤلف هدایة المسترشدین و حاج محمد ابراهیم کلباسی صاحب اشارات الاصول و آیة الله ملا اسماعیل کوشکی در آن، محفل درس و بحث علمی داشتند.ملا هادی که هنوز تا موسم حج فرصت داشت لحظاتش را مغتنم شمرده، در درس بزرگان شرکت جست او چند وقتی به درس آیة الله کوشکی رفت و احساس کرد این درس برایش چون گمشده گرانقیمتی بوده که اکنون بدان دست یافته است. بیان شیوا و عمق معلومات استاد وی را هر روز شیفته تر می نمود. از همین رو تصمیم گرفت سفر حج خود را به سفر در سلوک دانش و معارف تبدیل کند و در اصفهان ماندگار شود. سفر ملاهادی به هشت سال اقامت در اصفهان انجامید و دراین مدت خود را به زیور دانش و معارف آراست و به برکت بزرگان آن سامان در علم حکمت افقهای جدیدی فرا راهش گشوده گردید. ملا هادی در سال ۱۲۴۲ به مشهد بازگشت و پنج سال در مدرسه حاج حسن مشغول تدریس شد.
اساتید
۱. حاج ملا حسین سبزواری۲. حاج محمد ابراهیم کرباسی (۱۱۸۰ـ ۱۲۶۲ ق.)۳. آقا شیخ محمد تقی، معروف به صاحب هدایة المسترشیدن (متوفای ۱۲۴۸ ق.)۴. ملا علی مازندرانی نوری اصفهانی (متوفای ۱۲۴۶ ق.)۵. ملا اسماعیل کوشکی
شاگردان
حکیم سبزواری علاوه بر حوزه علمیه کرمان نزدیک چهل سال در حوزه علمیه مشهد به تدریس پرداخته و حاصل این تلاش پرورش شاگردان بسیاری بوده است. در اینجا تنها به اسامی تنی چند از آنان اشاره می شود:۱. آخوند ملا محمد فرزند ارشد حکیم.۲. آخوند ملا محمد کاظم خراسانی مؤلف «کفایة الاصول».۳. ملا محمد کاظم سبزواری.۴. آقا شیخ علی فاضل تبتی.۵.شاهزاده جناب.۶. آیة الله حاج میرزا حسین مجتهد سبزواری.۷. ملا علی سمنانی.۸. آقا سید احمد رضوی پیشاوری هندی.۹. ملا عبدالکریم قوچانی.۱۰. شیخ ابراهیم طهرانی معروف به شیخ معلم.۱۱. ملا محمد صادق حکیم.۱۲. شیخ محمد حسین معروف به جرجیس.۱۳. آقا حسین ابن ملا زین العابدین.۱۴. میرزا اسماعیل ملقب به افتخار الحکماء طالقانی.۱۵. میرزا علینقی ملقب به صدرالعلماء سبزواری.۱۶. سید عبدالغفور جهرمی.۱۷. میرزا حسین امام جمعه کرمانی.۱۸. آیة الله حاج میرزا ابوطالب زنجانی.۱۹. حاج شیخ ملا اسماعیل عارف بجنوردی.۲۰. حاج میرزا حسن حکیم داماد حاج ملا هادی.۲۱. وثوق الحکماء سبزواری.۲۲. حاج ملا اسماعیل ابن حاج علی اصغر سبزواری.۲۳. میرزا اسدالله سبزواری.۲۴. شیخ عبدالاعلی سبزواری.۲۵. شیخ علی اصغر سبزواری.۲۶. فاضل صد خرومی سبزواری.۲۷. میرزا ابراهیم شریعتمدار سبزواری.۲۸. فاضل مغیثه ای سبزواری.۲۹. سید عبدالرحیم سبزواری.۳۰. ملا محمد رضا سبزواری متخلص به روغنی.۳۱. ملا محمد صادق صبّاغ کاشانی.۳۲. شیخ محمد ابن ملا اسماعیل کاشانی.۳۳. میرزا آقا حکیم دارابی.۳۴. آقا میرزا محمد یزدی معروف به فاضل یزدی.۳۵. ملا غلام حسین شیخ الاسلام.۳۶. میرزا عباس حکیم.
آثار ماندگار
...

پیشنهاد کاربران

بپرس