ملا عبد الرزاق لاهیجى

[ویکی اهل البیت] حکیم آزاده
تداوم و بقای موجودیت تشیع در فراز و نشیب تاریخ بیش از هر چیز مرهون تلاش و مجاهدت علمی عالمان متعهد شیعی است که در طول تاریخ سراسر مظلومیت و رنج شیعه حاملان راستین امانت الهی و تعالیم امامان معصوم علیهم السلام و مرزداران حماسه جاوید شیعه بودند. تشیع مانند هر مذهب و مرام دیگری بیش از هر چیز نیازمند اثبات حقانیت و استحکام پایه های عقیدتی خود است.
و این رسالت بزرگ را عالمان به خوبی به انجام رسانده اند. وجود هزاران منبع تحقیقاتی مکتوب که به رغم نامساعد بودن اوضاع سیاسی در اغلب دوران های گذشته، به همت عالمان شیعه نگاشته شده است از بیداری و غیرتمندی آنان حکایت می کند.
یکی از درخشانترین چهره های علمی و فلسفی این عرصه حکیم ملا عبدالرزاق لاهیجی، فیلسوف برجسته شیعه است. ما در این نوشتار برآنیم تا گوشه ای از زوایای زندگی آن بزرگوار را به نظاره نهیم و بحث در این باره را در چند محور پی گیریم. از زمان تولد ملا عبدالرزاق اطلاعی دقیق در دست نیست و تنها برخی محل تولد ایشان را در شهر لاهیجان بیان کرده اند.
شاید یکی از علت های اختلاف نظرها وجود شخصیت های دیگری است که به همین نام مشهورند. نام آن بزرگمردان به قرار زیر است:
مهمترین استاد وی که نقش ارزنده ای در شکل گیری علمی آن جناب داشت، فیلسوف نامی، ملاصدرای شیرازی است. مؤلف کتاب روضات الجنات ایشان را از شاگردان ممتاز ملاصدرا می داند. همچنین محقق داماد نیز از جمله اساتید وی نقل شده و غیر این دو بزرگوار اسمی از دیگر اساتید وی به میان نیامده است.
او در اوایل عمر به شهر مقدس قم آمد و در آنجا ساکن شد و محل تدریس خود را مدرسه معصومه سلام الله علیها قرار داد و خود مدت ها مدرس کلام و فلسفه و علوم دیگر بود. از این رو چون در قم بسیار ماندگار شده به قمی نیز مشهور است.
از مهمترین هم درسان و معاصران آن بزرگوار می توان ملا محسن فیض کاشانی (داماد ملاصدرا) را نام برد. ملا محمدیوسف الموتی و شیخ حسین تنکابنی نیز هم درس و معاصر ایشان بوده اند.