سکندر به دستوری رهنمون
ز مقدونیه برد رایت برون.
نظامی.
به یونان زمین بود مأوای اوبه مقدونیه خاصتر جای او.
نظامی.
ز مقدونیه روی در راه کردبه اسکندریه گذرگاه کرد.
نظامی.
لغت نامه دهخدا
سکندر به دستوری رهنمون
ز مقدونیه برد رایت برون.
به مقدونیه خاصتر جای او.
به اسکندریه گذرگاه کرد.
فرهنگ فارسی
دانشنامه اسلامی
[ویکی شیعه] جمهوری مقدونیه (Republic of Macedonia) ، در جنوب شرقی اروپا و شمال یونان واقع است. این جمهوری در ۱۹۹۱ از یوگسلاوی پیشین مستقل شد. اسلام دومین دین در مقدونیه است که با سلطه عثمانیان به این منطقه راه یافت، و پیروان آن حدود ۳۰ درصد جمعیت این کشور را تشکیل می دهند. از جمعیت شیعیان آمار دقیقی در دست نیست، پورتال اهل بیت، شمار آنان را حدود ۷،۰۰۰ تن تخمین زده است که کمتر از یک درصد جمعیت کشور است. فرقه های صوفیه نیز در این کشور حضور فعال دارند، پیشینه آنان در این کشور به پیش از دوره عثمانی برمی گردد.
اقوام در مقدونیه مقدونی (۶۷٪) آلبانی (۲۰٪) ترک (۴٪) کولی (۲٪) صرب (۲٪) دیگر (۵٪)
اقوام در مقدونیه مقدونی (۶۷٪) آلبانی (۲۰٪) ترک (۴٪) کولی (۲٪) صرب (۲٪) دیگر (۵٪)
wikishia: مقدونیه
دانشنامه عمومی
مقدونیه (روم). استان رومی مقدونیه ( لاتین:Provincia Macedoniae، یونانی:παρχία Μακεδονίας ) نام بخشی از امپراتوری روم بود که پس از شکست آندریکوس مقدونی واپسین شاه مقدونیه باستان در پیرامون ۱۴۶ پیش از میلاد بنیاد نهاده شد. استان مقدونیه دربرگیرندهٔ کشور پیشین مقدونیه، تسالی، اپیروس و بخش هایی از ایلیریا، پئونی و تراکیه بود.
wiki: مقدونیه (روم)
مقدونیه (ناحیه). مقدونیه ( i /ˌmæsɪˈdoʊniə/ MASS - ih - DOH - nee - ə ) یک ناحیه جغرافیایی و تاریخی در شبه جزیره بالکان در جنوب شرقی اروپاست. محدودهٔ این ناحیه در طول تاریخ متغیر بوده است ولی به عنوان یک تعریف مورد اجماع ناحیه ای که در اواسط قرن نوزدهم مقدونیه شناخته می شد، را با این نام می شناسند. این منطقه امروزه شامل مناطقی از شش کشور می باشد: یونان، جمهوری مقدونیه، بلغارستان، آلبانی، صربستان و کوزوو. مساحت این محدوده ۶۷٬۰۰۰ کیلومتر مربع ( ۲۵٬۸۶۹ مایل مربع ) است و جمعیتی بالغ بر ۴٫۷۶ میلیون نفر دارد.
قدیمی ترین سکونت گاه شناخته شده در مقدونیهٔ بزرگ حدود ۹۰۰۰ سال قدمت دارد. از اواسط قرن ۴ قبل از میلاد پادشاهی مقدونیه باستان قدرت برتر منطقهٔ بالکان بود و پس از آن فراز و فرودهای بسیاری داشت.
نشانه هایی از وجود انسان در دوران پارینه سنگی با تاریخ ۹۰۰۰ سال در مقدونیه شناخته شده. [ ۱]
از اواسط دوران دوره نوسنگی ( ۵۵۰۰ الی ۴۵۰۰ سال پیش از میلاد ) در غرب مقدونیه آثاری از سفال سرخ و سفال گری یافته اند.
در دوران کلاسیک منطقه مقدونیه شامل بخش هایی از آنچه که در آن زمان شناخته شده بود به عنوان مقدونیه ایلیریا و تراکیه بود. پادشاهی های نظیر پیئونیا، پلاگونیا، داردانیا، مقدونیه و مستعمرات جنوبی ایالات متحدهٔ یونانی در میان دیگران در این ناحیه قرار داشتند. قبل از مقدونیهٔ باستان بخش هایی از جنوب مقدونیه توسط بریگزها اشغال شد، [ ۲] در حالی که بخش غربی مقدونیه را ساکنان مقدونی و قبایل ایلیریان اشغال کرده بودند. ایلیریان و مقدونی ها جنگ های متعددی داشتند که احتمال مساعدت بریگزها به مقدونیان در این نبردها وجود دارد. [ ۳] در عصر یونان کلاسیک، پایونیا مرزهایش به صورت حدودی شامل تمام دره رودخانه واردار و مناطق اطراف آن در شمال یونان و بخش وسیعی از جمهوری مقدونیه کنونی و بخش کوچکی از غرب بلغارستان می شد. [ ۴] و ۵۰۰ سال پیش از میلاد پادشاهی باستانی مقدونیه متمرکز شد در جایی میان دامنه های جنوبی کوه المپ در مقدونیه و دسترسی اندکی به رودخانه هالیکمون داشت. [ ۵] در طول جنگ های ایران و پادشاهی مقدونیه بود هخامنشیان سعی در اشغال مقدونیه داشتند اما پس از نبرد پلاته مقدونی ها توانستند آزادی خویش را بدست آورند. فیلیپ دوم و اسکندر مقدونی به واسطهٔ زور مناطق تحت سیطرهٔ خود را گسترش دادند. اسکندر با فتح خاورمیانه و گسترش قلمرو سعی در نزدیک کردن فرهنگ مردمان قلمروش نمود ولی نهایتاً موفق نشد. ژنرال های او امپراتوری را میان خود تقسیم کردند و سلسله هایی نو ساختند. پادشاهی مقدونیه را پس از آن کاساندر تا زمان مرگ خود در سال ۲۹۷ قبل از میلاد کنترل می کرد. در این زمان مقدونی ها با مشکلاتی مواجه شدند ولیکن هنوز قدرت برتر بالکان بودند. در این دوره نیز چند بار سلتیک ها تهاجماتی به مقدونیه داشتند. اما کاساندر با موفقیت این تهاجمات را دفع نمود. [ ۶]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفقدیمی ترین سکونت گاه شناخته شده در مقدونیهٔ بزرگ حدود ۹۰۰۰ سال قدمت دارد. از اواسط قرن ۴ قبل از میلاد پادشاهی مقدونیه باستان قدرت برتر منطقهٔ بالکان بود و پس از آن فراز و فرودهای بسیاری داشت.
نشانه هایی از وجود انسان در دوران پارینه سنگی با تاریخ ۹۰۰۰ سال در مقدونیه شناخته شده. [ ۱]
از اواسط دوران دوره نوسنگی ( ۵۵۰۰ الی ۴۵۰۰ سال پیش از میلاد ) در غرب مقدونیه آثاری از سفال سرخ و سفال گری یافته اند.
در دوران کلاسیک منطقه مقدونیه شامل بخش هایی از آنچه که در آن زمان شناخته شده بود به عنوان مقدونیه ایلیریا و تراکیه بود. پادشاهی های نظیر پیئونیا، پلاگونیا، داردانیا، مقدونیه و مستعمرات جنوبی ایالات متحدهٔ یونانی در میان دیگران در این ناحیه قرار داشتند. قبل از مقدونیهٔ باستان بخش هایی از جنوب مقدونیه توسط بریگزها اشغال شد، [ ۲] در حالی که بخش غربی مقدونیه را ساکنان مقدونی و قبایل ایلیریان اشغال کرده بودند. ایلیریان و مقدونی ها جنگ های متعددی داشتند که احتمال مساعدت بریگزها به مقدونیان در این نبردها وجود دارد. [ ۳] در عصر یونان کلاسیک، پایونیا مرزهایش به صورت حدودی شامل تمام دره رودخانه واردار و مناطق اطراف آن در شمال یونان و بخش وسیعی از جمهوری مقدونیه کنونی و بخش کوچکی از غرب بلغارستان می شد. [ ۴] و ۵۰۰ سال پیش از میلاد پادشاهی باستانی مقدونیه متمرکز شد در جایی میان دامنه های جنوبی کوه المپ در مقدونیه و دسترسی اندکی به رودخانه هالیکمون داشت. [ ۵] در طول جنگ های ایران و پادشاهی مقدونیه بود هخامنشیان سعی در اشغال مقدونیه داشتند اما پس از نبرد پلاته مقدونی ها توانستند آزادی خویش را بدست آورند. فیلیپ دوم و اسکندر مقدونی به واسطهٔ زور مناطق تحت سیطرهٔ خود را گسترش دادند. اسکندر با فتح خاورمیانه و گسترش قلمرو سعی در نزدیک کردن فرهنگ مردمان قلمروش نمود ولی نهایتاً موفق نشد. ژنرال های او امپراتوری را میان خود تقسیم کردند و سلسله هایی نو ساختند. پادشاهی مقدونیه را پس از آن کاساندر تا زمان مرگ خود در سال ۲۹۷ قبل از میلاد کنترل می کرد. در این زمان مقدونی ها با مشکلاتی مواجه شدند ولیکن هنوز قدرت برتر بالکان بودند. در این دوره نیز چند بار سلتیک ها تهاجماتی به مقدونیه داشتند. اما کاساندر با موفقیت این تهاجمات را دفع نمود. [ ۶]
wiki: مقدونیه (ناحیه)
دانشنامه آزاد فارسی
38363300-4.jpg
مَقدونیه (Macedonia)
نمایی از اسکوپیه
نمایی از اسکوپیه
نمایی از اسکوپیه
در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۸ دولت های مقدونیه و یونان به توافق رسیدند تا نام مقدونیه به طور رسمی به جمهوری مقدونیه شمالی تغییر پیدا کرد.موقعیت. جمهوری مقدونیه (یا: فیروم) در اروپای جنوبی و در مرکز شبه جزیرۀ بالکانجا دارد. از شمال به صربستان، از شرق به بلغارستان، از جنوب به یونان، و از غرب به آلبانی محدود می شود. مساحت این کشور ۲۵,۷۱۵ کیلومتر مربع و شهر اسکوپیهپایتخت آن است.
سیمای طبیعی. کشور مقدونیه را، که گاه فیروم می نامند، ارتفاعاتی فراگرفته که با درّه های ژرفی بریده شده اند و بلندی آن ها بین ۲,۱۰۰ تا ۲,۷۰۰ متر است. کوه های رودوپهبخش شرقی این کشور را تشکیل داده و کوه کوراببا ارتفاع، ۲,۷۶۴ متر، در مرز آلبانی، بلندترین نقطۀ آن به شمار می آید. کوه های بابونا، در مرکز این کشور، جلگۀ حاصل خیز بیتولادر جنوب و جلگۀ اسکوپیه در شمال را از هم جدا می کند. دریاچۀ اوخرید، در مرز آلبانی، و دریاچۀ پرسپا، در مرز مشترک مقدونیه و یونان و آلبانی، و نیز دریاچۀ دویراندر مرز یونان چشم گیرترین عوارض آبی این کشورند. رودخانه های واردارو ریزابه های آن، ازجمله برگالنیتساو تسرناو نیز رودهای استرومیتساو دریننیز شبکۀ زهاب های آن را تشکیل می دهند. شهرهای مهم مقدونیه عبارت اند از اسکوپیه، تتوو، وِلِس، اشتیپ، استرومیتسا، اوخرید، و بیتولا. اقلیم این کشور ترکیبی از مدیترانه ای و قاره ای است. زمستان های آن سرد و پربرف و باران و تابستان هایش گرم و خشک است. میانگین دمای شهر اسکوپیه در دی ماه منهای یک درجۀ سانتی گراد، در تیرماه ۲۳ درجۀ سانتی گراد، و میانگین بارندگی سالانۀ آن ۷۰۰ میلی متر است. نواحی غربی کشور، که ۳۶ درصد از مساحت آن را شامل می شود، از جنگل های درختان راش و بلوط و کاج پوشیده شده و حیات وحش آن به آهو و بز کوهی و پستان داران کوچک و گونه هایی از خزندگان و پرندگان محدود می شود.
اقتصاد. کشور مقدونیه از میان شش جمهوری یوگسلاوی پیشین، محروم ترین آن ها بود. جنگ های داخلی پس از فروپاشی یوگسلاوی، اقتصاد ناتوان آن را ضعیف تر کرد که آثار مخرب آن در صنایعی چون فولادسازی و نساجی نمود یافت و در مقابل کشاورزی و دامداری بیش از پیش اهمیت پیدا کرد. فرآورده های دامی و لبنی، غلات، جو، برنج، پنبه، انگور، سیب زمینی، محصولات جالیزی، ذرت، میوه، چغندرقند، توتون و تنباکو، حبوبات و تخم آفتاب گردان محصولات کشاورزی این کشورند و چوب و الوار فرآورده های جنگلی آن به شمار می آیند. مقدونیه از نظر منابع زیرزمینی نسبتاً غنی است و سرب، روی، مس، آهن، کرم، نیکل، آنتیموان، منگنز، طلا، و نقره کانی های آن را تشکیل می دهند. اسید سولفوریک، آلیاژهای فلزی، پودرهای شوینده، الیاف کتانی، دارو، یخچال و فریزر و اتوبوس ازجمله تولیدات صنعتی این کشور است.
حکومت و سیاست. نوع حکومت مقدونیه جمهوری چندحزبی با یک مجلس قانون گذاری است. رئیس جمهور کشور را مردم و برای یک دورۀ ۵ ساله انتخاب می کنند. نهاد قانون گذاری آن، مجلس سوبرانیه، است که ۱۲۰ نمایندۀ آن را مردم برای چهار سال انتخاب می کنند و رهبر حزب حائز اکثریت، سِمت نخست وزیری و تشکیل هیئت دولت را برعهده دارد.
مردم و تاریخ. جمعیت مقدونیه ۲,۰۵۷,۲۸۴ نفر (۲۰۱۱) و تراکم نسبی آن۸۰ نفر در کیلومتر مربع است. رشد سالانۀ جمعیت این کشور۰.۱ درصد است و ۶۵ درصد از این تعداد را مقدونی ها تشکیل می دهند. ۶۷ درصد از مردم آن مسیحی اند،۶۰.۵ درصد از آنان در شهرها به سر می برند. زبان رسمی این کشور مقدونی است. مقدونیه از سرزمین های باستانی است و پیشینۀ آن به قرن ۹پ م می رسد. امپراتوری مقدونیه در زمان فیلیپ دوم و در روزگار پسرش، اسکندر مقدونی (۳۳۶ تا ۳۲۳پ م)، به اوج اعتلا و قدرت رسید و قلمرو آن از یک سو به مرزهای شرقی امپراتوری ایران و از سوی غرب تا مصر و بخش های وسیعی از شبه جزیرۀ بالکان وسعت یافت. امپراتوری اسکندر پس از مرگ او میان جانشینانش تقسیم شد. رومیان آخرین پادشاه مقدونیه را در ۱۶۸پ م سرنگون کردند و سرزمین مزبور به یکی از استان های روم مبدل شد. آیین مسیح تا پایان قرن ۴م در سراسر این سرزمین گسترش یافت و در قرن های ۷ تا ۱۴م، گاه ضمیمۀ امپراتوری بیزانس و گاه در تصرف بلغارستان بود. در ۱۳۷۱م به تصرف ترکان عثمانی درآمد و با شروع جنگ های بالکان زمزمه های استقلال طلبی و آزادی خواهی مردم مقدونیه آغاز شد. پس از پایان جنگ جهانی اول و سقوط امپراتوری عثمانی، بخش جنوبی مقدونیۀ بزرگ ضمیمۀ یونان و نواحی شمالی آن یا کشور مقدونیۀ امروزی، به صربستان ملحق شد و سپس به تصرف بلغارستان درآمد. در پایان جنگ جهانی دوم، حزب کمونیست یوگسلاوی قدرت را به دست گرفت و مقدونیه به یکی از جمهوری های فدرال یوگسلاوی پیوست. در ۱۹۹۰ و آغاز فضای باز سیاسی، حزب کمونیست مقدونیه از حزب کمونیست یوگسلاوی جدا شد و به حزب سوسیال دموکرات مقدونیه موسوم گردید. در همه پرسی ۱۸ سپتامبر ۱۹۹۱، هنگام جنگِ ارتش فدرال یوگسلاوی با جدایی خواهان کرواسی، جدایی و استقلال مقدونیه به تصویب رسید، نیروهای فدرال یوگسلاوی خاک مقدونیه را ترک کردند و در آوریل ۱۹۹۳ به عضویت سازمان ملل متحد درآمد. یونان که از تشابه اسمی کشور مزبور با استان مقدونیۀ خود ناخرسند بود، دولت نوبنیاد مقدونیه را تحت فشار قرار داده تا نام کشور خود را تغییر دهد.
wikijoo: مقدونیه
پیشنهاد کاربران
مقدونیه سرزمینی که حاکمانش به تأسی از علوم ایران باستان جهت جمع آوری نخبگان و دانشمندان ایرانی برای پیشرفت علوم در آن نقطه از سرزمین، نام آن را مقدونیه نام نهادند. مقدونیه یعنی سرزمین مُغ ها یا به عبارتی
... [مشاهده متن کامل]
... [مشاهده متن کامل]
مُغدان. کلیدواژه ی مقدونیه به لحاظ پیشروی و پسروی دایره واژگان مرتبط با کلماتی از قبیل؛ آرماگدون اَرماق رَمق ماگ مُغ مغز مقدونیه قیطران قید نقد
پایتخت مقدونیه شمالی اسکوپیه است.
برای یادسپاری آسانتر می توان با کلمات بازی کرد و داستان ساخت.
کلمه ی مقدونیه انسان را یاد چه چیزی می اندازد؟
پاسخ: اسکندر مقدونی.
باید اسم پایتخت مقدونیه هم از کلمه اسکندر استفاده کرده باشد ( اِسک )
... [مشاهده متن کامل]
اسکوپیه به اسکندر اُسکول هم اشاره میکند که تخت جمشید را آتش زد و تخت جمشید مانند پیه شروع به سوختن کرد قدیم چراغی بود به نام چراغ پیه سوز که با سوختن پیه نورافشانی می کرد با این مطالب می توان رابطه برقرار کرد و داستان را ادامه داد.
اطلاعات:
یونان که از تشابه اسمی کشور مقدونیه با استان مقدونیۀ خود ناخرسند بود، دولت نوبنیاد مقدونیه را تحت فشار قرار داد تا نام کشور خود را به مقدونیه شمالی تغییر دهد.
برای یادسپاری آسانتر می توان با کلمات بازی کرد و داستان ساخت.
کلمه ی مقدونیه انسان را یاد چه چیزی می اندازد؟
پاسخ: اسکندر مقدونی.
باید اسم پایتخت مقدونیه هم از کلمه اسکندر استفاده کرده باشد ( اِسک )
... [مشاهده متن کامل]
اسکوپیه به اسکندر اُسکول هم اشاره میکند که تخت جمشید را آتش زد و تخت جمشید مانند پیه شروع به سوختن کرد قدیم چراغی بود به نام چراغ پیه سوز که با سوختن پیه نورافشانی می کرد با این مطالب می توان رابطه برقرار کرد و داستان را ادامه داد.
اطلاعات:
یونان که از تشابه اسمی کشور مقدونیه با استان مقدونیۀ خود ناخرسند بود، دولت نوبنیاد مقدونیه را تحت فشار قرار داد تا نام کشور خود را به مقدونیه شمالی تغییر دهد.
اسکندر رویای غربیهاست امپراتوری ایران ۲۰میلیون نفر جمعیت داشته اونوقت مقدونیه که یک استان اندازه مازندران بوده از کجا ۱۲۰هزار جمعیت آورده؟چون درقدیم طرف باید حتما قوی میبود امروز بایک تفنگ همه میتونن بجنگند
... [مشاهده متن کامل]
... [مشاهده متن کامل]
ولی درقدیم حتما باید صدکیلو خفتان وجوشن وگرز وشمیر را حمل میکرد بعدم میگه پس از گرفتن بغداد اصفهان را گرفتند وبعد به همدان حمله کردند!!! خرم میفهمه این داستانه وطرف اصلا به اینجا نیامده
سلام
نام شهری در یونان که اسکندر مقدونی در آن به دنیا آمد
نام شهری در یونان که اسکندر مقدونی در آن به دنیا آمد
Makedonien با تلفظ ماکِدونِین به زبان آلمانی. نام این سرزمین در اصل و ریشه به زبان فارسی بوده و دو معنا داشته است :
الف - ما که دونیه یا پایینی و یا زمینی می باشیم و نه آسمانی.
ب - ما که دو نیائی یا دو ریشه ای می باشیم ؛ یکی زمینی و دیگری آسمانی و یا یکی اروپایی و دیگری آسیائی. نام اسکندر با حروف لاتین به شکل Alexanderu نوشته می شود با تلفظ اله خاندرو . حرف x در زبان یونانی خ تلفظ می شود و پیشوند Ale با تلفظ اله نام خداوند است به زبان آرامی و خاندرو به معنای خنده رو. این نام از دیدگاه والدین به معنای خدای خنده رو بوده است یعنی به زبان آرامی - فارسی. نام پدر وی فیلی پوس بوده است به معنای پوست کلفت مثل فیل.
... [مشاهده متن کامل]
الف - ما که دونیه یا پایینی و یا زمینی می باشیم و نه آسمانی.
ب - ما که دو نیائی یا دو ریشه ای می باشیم ؛ یکی زمینی و دیگری آسمانی و یا یکی اروپایی و دیگری آسیائی. نام اسکندر با حروف لاتین به شکل Alexanderu نوشته می شود با تلفظ اله خاندرو . حرف x در زبان یونانی خ تلفظ می شود و پیشوند Ale با تلفظ اله نام خداوند است به زبان آرامی و خاندرو به معنای خنده رو. این نام از دیدگاه والدین به معنای خدای خنده رو بوده است یعنی به زبان آرامی - فارسی. نام پدر وی فیلی پوس بوده است به معنای پوست کلفت مثل فیل.
... [مشاهده متن کامل]
ناحیه ای قدیمی دراروپاه
پارسی شده آن " مکدونی"
جمهوری مقدونیه
از ویکی پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مختصات: ۴۱. ۶۰۳�شمالی ۲۱. ۷۱۵�شرقی
جمهوری مقدونیه
Република Македонија
Republika Makedonija
جمهوری مقدونیه
پرچم
سرود ملی:
... [مشاهده متن کامل]
امروز برفراز مقدونیه
پایتخت
( و بزرگترین شهر ) اسکوپیه
۴۲�۰′ شمالی ۲۱�۲۶′ شرقی
زبان رسمی زبان مقدونی
نوع حکومت جمهوری پارلمانی
نام حاکمان
• رئیس جمهور
• نخست وزیر
جورج ایوانف
نیکولا کروفسکی
مساحت
- مساحت ۲۵٬۷۱۳کیلومتر مربع ( ۱۴۸ام )
- آب ها ( ٪ ) ۱٫۹
جمعیت
- سرشماری ۲٬۰۶۱٬۳۱۵
( ۱۴۲ام )
- تراکم جمعیت ۸۱/km۲ ( ۱۱۶ام )
تولید ناخالص داخلی ( تخمین ۲۰۰۵ )
- مجموع ۱۷٬۳۹۶ بیلیون دلار ( نامعلوم )
- سرانه ۸٬۴۹۰ دلار ( ۵۸ام )
شاخص توسعه انسانی ( ۲۰۰۸ ) ۰٫۸۰۱ ( بالا ) ( ۶۹ام )
واحد پول دینار مقدونیه ( EUR )
منطقه زمانی CET ( ساعت جهانی ۱ )
- تابستانی ( DST ) CEST ( ساعت جهانی )
دامنه اینترنتی . mk
پیش شماره تلفنی ۳۸۹
مَقدونیه کشوری است در جنوب شرقی اروپا و شمال یونان. این جمهوری در سال ۱۹۹۱ از یوگسلاوی پیشین مستقل شد. پایتخت آن شهر اسکوپیه است و از شهرهای مهم دیگر آن شهر اوهرید، بیتولا و استروگا است.
جمهوری مقدونیه با جمعیت حدود ۲ میلیون و ۴۶ هزار نفر و مساحت ۲۵ هزار و ۷۱۳ کیلومتر مربع در شبه جزیره بالکان در جنوب شرقی اروپا قرار دارد و مانند دیگر کشورهای برآمده از یوگسلاوی سابق با معضلات اقتصادی فراوانی مواجه است. از آنجا که تقریباً یک چهارم جمعیت آن بیکار هستند، اسکوپیه تلاش دارد با عضویت در اتحادیه اروپا، تا حدودی بر مشکلات خود فائق آید. [۱]
مشکلات با یونان بر سر نام کشور مقدونیه از دیگر مسائلی می باشد که دولت اسکوپیه با آن مواجه است. از زمان اعلام استقلال مقدونیه در سال ۱۹۹۱ از یوگسلاوی سابق، این کشور با یونان بر سر نام جمهوری مقدونیه اختلاف دارد. دولت آتن به دلیل اینکه مقدونیه قدیم بخش بسیار بزرگی از خاک یونان را شامل می شده، نگران این مسئله می باشد که دولت مقدونیه بعدها ادعایی دربارهٔ این بخش از یونان مطرح کند و به همین دلیل خواهان تغییر نام جمهوری مقدونیه است.
یونان که با جمهوری مقدونیه بر سر نام آن اختلاف سیاسی دارد، تنها مانع بزرگ در مسیر مراحل عضویت مقدونیه در ناتو به شمار می رود که دولت اسکوپیه برای رفع این مسئله مهم رایزنی می کند. حل و فصل مسئله نام مقدونیه می تواند راه را برای عضویت این کشور بالکان غربی در ناتو هموار کند. [۱]
محتویات
۱ تاریخ
۲ مقدونیه یونان و اختلافات با جمهوری مقدونیه
۳ جغرافیا
۴ سیاست
۵ اقتصاد
۶ ارتباطات
۷ ترابری
۸ ارتش
۹ مردم
۱۰ جستارهای وابسته
۱۱ منابع
تاریخ
در سده ششم و پنجم پیش از میلاد، مقدونیه پادشاهی مستقل خود را داشت که بر خلاف آتن و اسپارت در یونان، همپیمان هخامنشیان بود. این اتحاد به اندازه ای بود که اسکندر، پادشاه مقدونیه در آنزمان، نقش سفیر ایران را در یونان ایفا می کرد. در سده چهارم پیش از میلاد مسیح، فیلیپ مقدونی سرزمین مقدونیه در شمال یونان را به زیر سلطه گرفت و با تأسیس یک ارتش نیرومند با سپاهیان فالانژ و آوردن فیلسوفان بزرگی چون ارسطو به آنجا، برای کشور خود به پایتختی پلا آوازه ای فراهم کرد. با اینحال اقدامات به موقع پادشاه هخامنشی، اردشیر سوم، مانع از توسعه طلبی او شد. با مرگ شاهنشاه ایران، فیلیپ به شهرهای یونانی یورش برده و برخی از آنان را مجبور به اطاعت از خود کرد. او از ضعف سیاسی ایران پس از اردشیر سوم بهره برداری کرده و تلاش کرد با شعار آزادسازی شهرهای یونانی از یوغ ایرانیان، پشتیبانی یونانیان را بدست آورد؛ که در همین زمان در یک مراسم جشن در یونان ( احتمالاً با توطئه همسرش المپیا و پسرش اسکندر ) به طرز مرموزی کشته شد. پس از او پسرش اسکندر مقدونی، کارهای ناتمام پدر را تکمیل کرده و چیرگی مقدونیان بر همه یونان اروپایی را محقق کرد. برخی شهرهای یونانی از ترس به مقدونیان پیوستند و بسیاری جنگیده و شکست خوردند. مثلاً شهر تبس پس از شکست از اسکندر، به طور کامل به اسارت و بردگی گرفته شد؛ و آنگاه اسکندر در ۳۳۶ پیش از میلاد به داریوش سوم، واپسین شاهنشاه هخامنشیان، اعلام جنگ کرد. او پس از شش سال جنگ، موفق به فتح امپراتوری ایران شد. با درگذشت او در ۳۲۲ پ. م قلمرو جهانی اش میان سه سردار او تقسیم شد. در این زمان مقدونیه به زیر کنترل آنتیگونس رفت. پس از چندی شهرهای یونانی بر مقدونیان شوریده و یک به یک مستقل شدند.
در میانه سده دوم پیش از میلاد، رمی ها با حمله به د درآوردند و بعد از تزار سیمون نیز این سرزمین با پادشاهی فرزند او ( تزار ساموئل ) به زیر کنترل بلغارها رفت. شکست ساموئل در برابر بیزانسی ها در سال ۱۰۱۴ میلادی باعث شد تا کشور مقدونیه برای مدت طولانی بین بیزانسی ها، بلغارها و صربها رد و بدل شود و هر کدام از این قدرت ها برای مدتی مقدونیه را در تصرف داشته باشند.
در سال ۱۳۸۹ میلادی، زمانی که مقدونیه در تصرف صربها بود قوم ترک عثمانی نیز اقدام به تصرف مقدونیه کرد و موفق شد تا مقدونیه و صربستان را بطور کامل با رهبری اوتوم به تصرف درآورد. با شکست خوردن ترک های عثمانی در سال ۱۳۸۷ میلادی، توسط روسیه بار دیگر مقدونیه با عقد عهدنامه سنت استفانو بین روسیه و بلغارستان به بلغارستان ملحق شد ولی دوباره ترک های عثمانی توانست با پشتیبانی غرب مقدونیه را از بالکان جدا کند. سرانجام در سال ۱۸۹۳ میهن پرستان مقدونی حزب انقلابیون مقدونیه را تشکیل دادند و به مبارزه برای بدست آوردن استقلال علیه دولت عثمانی پرداختند؛ ولی در ماه مه سال ۱۹۰۳ که انقلابیون به اوج قدرت خود رسیده بودند توسط دولت به طرز وحشیانه ای قتل عام شدند و رهبر آن ها کووچه دلکی به سمبل میهن پرستی مقدونیه تبدیل شد.
در جنگ اول بالکان در سال ۱۹۱۲ کشورهای بلغارستان، یونان و صربستان باهم علیه ترک ها متحد شدند ولی بازهم نتوانستند مقدونیه را باز پس بگیرند. در جنگ دوم بالکان ( ۱۹۱۳ ) این سه کشور موفق به پس گرفتن مقدونیه از ترک ها شدند ولی صربستان و یونان با کنار گذاشتن بلغارستان، مقدونیه را بین خود تقسیم کردند. انقلابیون مقدونیه که خواستار استقلال بودند علیه حکومت پادشاهی صربستان دست به تظاهرات و اعتراض زدند ولی پادشاه زبان مقدونیه ای و حتی نام مقدونیه را در سراسر کشور ممنوع اعلام کرد. با این حال انقلابیون مقدونیه در طول جنگ جهانی دوم برای صربستان جنگیدند و به همین دلیل بعد از جنگ جهانی دولت مقدونیه در درون یوگسلاوی به صورت یک استان خود مختار درآمد. همچنین اولین قوانین زبان مقدونیه ای و اولین کلیسای مستقل اورتدوکس مردم مقدونیه در سال ۱۹۵۲ برپا شد.
در ۸ سپتامبر سال ۱۹۹۱ مردم مقدونیه با انجام یک همه پرسی و با ۷۴٪ رای موافق مقدونیه را به عنوان یک کشور مستقل از یوگسلاوی جدا کردند. اولین رئیس جمهور جمهوری مقدونیه که کمی پیش از همه پرسی به سمت خود انتخاب شده بود، کیرو گلیگروف نام داشت. دولت یوگسلاوی نیز با این موضوع موافقت کرد و مقدونیه را از افراد ارتش خود بطور کامل تخلیه کرد و بخاطر صلح آمیز بودن این جدایی راه های ارتباطی ( راه آهن و راه های زمینی ) بین دو کشور قطع نشد و بعد از مدتی دولت یوگسلاوی تعدادی از نیروهای خود را برای مشخص کردن مرز دو کشور به مقدونیه فرستاد. بر اساس توافق مرز دوکشور از استان کوزوو در یوگسلاوی تعیین شد.
مقدونیه یونان و اختلافات با جمهوری مقدونیه
یونان بخاطر اینکه مقدونیه قدیم بخش بسیار بزرگی از یونان را نیز شامل می شد و از اینکه دولت مقدونیه ادعایی نسبت به این بخش پیدا کند درخواست تغییر نام مقدونیه را داد و به صورت توافقی نام مقدونیه به جمهوری یوگسلاویایی مقدونیه تغییر داده شد ولی ۱۹۹۵ که مقدونیه پرچم کشور خود را تغییر داد خواستار مذاکره با یونان برای حل مسئله نام مقدونیه شد. با کشته شدن رئیس جمهور مقدونیه در بمب گذاری این مذاکرات به جایی نرسید.
مناقشه میان اسکوپیه و آتن به دوران استقلال ۱۹۹۱ مقدونیه از یوگسلاوی بازمی گردد و همین امر موجب تنش آلود شدن و مسموم شدن روابط دوستانه شده است. از همان ابتدا یونان با استفاده همسایه اش از نام �مقدونیه� برای خود که همچنین نام یکی از مناطق شمال یونان است، مخالف بود. [۲]
یونانی ها از بابت �مصادره تاریخی� نگران هستند، به عنوان مثال دو طرف مدعی هستند که �اسکندر مقدونی� متعلق به آنهاست و همچنین نام �مقدونیه� به منطقه گسترده تری اشاره دارد. آتن و اتحادیه اروپا این کشور کوچک محاط در خشکی را به نام موقت آن که �جمهوری مقدونیه یوگسلاوی سابق� ( FYROM ) است، می شناسند و این کشور با همین نام در سازمان ملل متحد عضو شده است. [۳]
اسکوپیه مدت ها اصرار داشت که تعیین این نام موقت است اما زوران زائف، نخست وزیر جدید از حزب سوسیال دموکراتیک موضع خود را نرم تر کرد و از سلف های ناسیونالیست خود فاصله گرفت. زائف در سفری به مقر ناتو در بروکسل گفت: ما با FYROM می توانیم عضوی از ناتو شویم. [۳]
آتن به عنوان عضو ناتو و اتحادیه اروپا تلاش های مقدونیه برای عضویت در این نهادها را وتو می کند اما جدول زمانی برای دیدارهای دوجانبه برای حل این مناقشه اکنون تنظیم شده است. یونانی ها در هرگونه اظهارنظری به کشور همسایه خود با نام �اسکوپیه� اشاره می کنند که نام پایتخت مقدونیه است. [۳]
جغرافیا
بیشتر کشور مقدونیه را فلاتی با ارتفاع ۶۰۰ تا ۹۰۰ متر تشکیل می دهد. رودخانه واردار این کشور را به دو قسمت تقسیم می کند و در راه خود از وسط پایتخت ( اسکوپیه ) عبور می کند و در انتها به دریای آگن درنزدیکی شهر دسالونیکی یونان سرازیر می شود. دریاچه های مهم این کشور آورید و پرسپا هستند که در جنوب شرقی مقدونیه قرار دارند. دریاچه آورید عمیقترین و پرسپا بزرگ ترین دریاچه منطقه بالکان هستند. در قسمت شمال غربی هم کوه های سار پلانینا مرز مقدونیه و کوزوو را مشخص می کنند که بلندترین قله آن با ارتفاع ۲۷۵۰ متر بلندترین نقطه مقدونیه نیز هست. پارکهای ملی مقدونیه عبارت اند از پلیستر ( غرب بیتولا ) ، گالیسیکا ( بین دریاچه های آورید و پرسپا ) و ماوروو ( بین شهرهای آورید و تتوو ) .
برخی شناسه های جغرافیایی مقدونیه:
مساحت کل: ۲۵٬۷۱۳ کیلومتر مربع
مساحت خشکی: ۲۴٬۸۵۶ کیلومتر مربع
مساحت آبی: ۴۷۷ کیلومتر مربع
کشورهای همسایه: آلبانی – بلغارستان – یونان – صربستان
میزان راه مرزی کل: ۷۴۸ کیلومتر
میزان مرز با کشورهای مرزی: آلبانی ۱۵۱ کیلومتر – بلغارستان ۱۴۸ کیلومتر– یونان ۲۲۸ کیلومتر – صربستان ۲۲۱ کیلومتر
آب و هوا: گرم – تابستانها و پاییزهای گرم و خشک و زمستانهای سرد با بارش سنگین برف
وضعیت زمینها: زمین های کوهستانی با رودخانه ها و دره های عمیق – سه دریاچه بزرگ – با رودخانه واردار به دو بخش تقسیم شده است.
انواع زمینها: زمین های کشاورزی ۲۵٪ - چراگاه ۲۵٪ - جنگل ۴۰٪ - زمینهای دیگر ۱۰٪
پست ترین نقطه: رودخانه واردار ( ۵۰ متر بلندتر از سطح دریا )
بلندترین نقطه: کوه گولم کوراب ( ۲۷۵۳ متر بلندتر از سطح دریا )
معادن طبیعی: کروم – سرب – روی – منگنز – تنگستن – نیکل – سنگ آهن – گوگرد
مشکلات محیطی: آلودگی هوا توسط کارخانه های ریخته گری
سیاست
اختلاف میان حزب سوسیالیست و سایر احزاب آلبانیایی تبار و به ویژه ناسیونالیست ها پس از سال ۲۰۱۵ و پس از ادعای جنجال برانگیز احزاب اپوزیسیون که دولت را متهم به شنود غیرقانونی مکالمات حدود ۲۰ هزار شهروند از جمله پلیس، قضات، روزنامه نگاران و دیپلمات های خارجی کردند، وارد مرحله پیچیده ای شده است. اگرچه در سال ۲۰۱۵ با وساطت آمریکا و اتحادیه اروپا توافقی بین احزاب سیاسی برای برگزاری انتخابات پارلمانی حاصل شد و به عنوان تنها راه حل سیاسی برای ثبات و صلح در این کشور، انتظار می رفت انتخابات پارلمانی بتواند آشتی سیاسی را میان بین احزاب این برقرار کند. اما برگزاری انتخابات زودرس در ۲۲ آذرماه ۱۳۹۵ و تنها دو و نیم سال پس از انتخابات پیشین پارلمانی، پیروزی ضعیف سوسیالیست ها و رقابت میان سوسیالیست ها و ملی گرایان برای تشکیل دولت جدید نتوانست شکاف داخلی را کاهش دهد. در انتخابات زودهنگام پارلمانی ائتلاف احزاب �ومرو� و �دپمنه� به رهبری �گرویفسکی� نخست وزیر سابق با کسب بیش از ۴۴۴ هزار رای مردم، پیروز این انتخابات بود. [۴]
حزب سوسیال دموکرات از اپوزیسیون تنها ۱۵ هزار رای از رقیب خود در نهمین انتخابات پارلمانی کمتر داشت. انتخاب �طلعت جعفری� به عنوان رئیس جدید پارلمان مقدونیه از سوی نمایندگان سوسیالیست ها و احزاب آلبانیایی تبار آغاز تنش جدید میان نمایندگان احزاب پارلمانی بود. گروهی از مخالفین دولت، انتخاب رئیس جدید پارلمان را غیرقانونی و نقض قانون اساسی و غیردموکراتیک می دانند. در جریان ورود طرفداران مخالفان به صحن پارلمان و درگیری های فیریکی صد تن مجروح شدند که بیشتر آنان از مخالفان بودند. به زعم مخالفین، بهترین راه برای خروج از بحران سیاسی، انتخابات زودرس پارلمانی همراه با انتخابات محلی است. [۴]
دولت جدید امیدوار است تا مقدونیه را از وخیم ترین بحران سیاسی که از سال ۲۰۰۱ به بعد گریبانگیر این کشور می شود، خارج کند. مقدونیه از سال ۲۰۱۵ به بعد، دولت کارآمد نداشته است. در این سال، رسوایی اطلاعاتی دولت باعث برکناری آن شد. [۵]
اطلاعات کلی:
نام قراردادی کشور: جمهوری یوگوسلاو مقدونیه
نام محلی کشور: جمهوری مقدونیه
نام خلاصه شده: F. Y. R. O. M
نوع دولت: مردمسالاری
تقسیمات کشوری: ۳۴ شهرستان
تاریخ استقلال: ۱۷ سپتامبر ۱۹۹۱ ( از یوگسلاوی )
تعطیلی ملی: ۸ سپتامبر ( روز استقلال ملی )
قانون اساسی:
در تاریخ ۱۷ نوامبر ۱۹۹۱ تنظیم شد و از ۲۰ نوامبر ۱۹۹۱ به اجرا درآمد. حزب دموکرات آلبانیاییهای مقدونیه که یکی از احزاب رسمی دولت مقدونیه است درخواست تغییر قانون اساسی را بصورتی که آن ها را به صورت یک حزب خودمختار بشناسد کرده است.
سن رای دادن: ۱۸ سال به بالا
رئیس جمهور کنونی: بوریس ترایکووسکی ( از ۱۵ دسامبر ۱۹۹۹ )
نخست وزیر کنونی: لیوبکو گئورگیوسکی ( از نوامبر ۱۹۹۸ )
انتخاب هیئت دولت: با رای اعضای مجلس نمایندگان انتخاب می شوند.
انتخاب رئیس جمهور: با رای تمام مردم به مدت ۵ سال انتخاب می شود.
انتخاب نخست وزیر: توسط رئیس جمهور انتخاب می شود.
نتایج انتخابات پیشین: بوریس ترایکووسکی ۵۲٫۴٪ - پیتو پتکووسکی ۴۶٫۲٪
انتخابات مجلس نمایندگان:
این مجلس دارای ۱۲۰ کرسی است که ۸۵ کرسی توسط کاندیداهایی که از طرف مردم انتخاب می شوند پر شده و ۳۵ کرسی نیز مختص نمایندگان احزاب مختلف است. انتخابات مجلس هر ۴ سال یکبار انجام می شود.
پرچم: خورشید زردرنگ با پرتوهای درخشان در حال طلوع بر روی زمینه قرمز
اقتصاد
رشد اقتصادی: ۲٫۵٪ در سال
راه های درآمد: کشاورزی ۱۳٪ - صنعت ۳۲٪ - خدمات ۵۵٪
نرخ تورم: ۱٪
نیروی کار: ۶۷۳۰۰۰ نفر
شغلها: کشاورزی ۳۲٪ - صنعت ۳۰٪ - آزاد ۳۸٪
درصد بیکاری: ۳۵٪
درصد مردم زیر خط فقر: ۳۰٫۲٪
سود سالانه: ۱٫۰۶ میلیارد دلار
هزینه سالانه: ۱ میلیارد دلار ( ۱۰۷ میلیون دلار هزینه پایتخت )
صنایع: زغال سنگ – کروم – سرب – روی – آلیاژ نیکل – منسوجات –صنایع چوب – تنباکو
نرخ رشد محصولات صنعتی: - ۲٪ در سال
تولید برق سالانه: ۶٫۶۶۴ میلیارد کیلو وات ساعت
مصرف برق سالانه: ۶٫۱۹۸ میلیارد کیلو وات ساعت
منابع تولید برق: سوختهای فسیلی ۸۵٫۳۷٪ - منابع آبی ۱۴٫۶۳٪
فراورده های کشاورزی: برنج – تنباکو – گندم – ذرت – ارزن – پنبه – کنجد – برگ توت – مرکبات – سبزیجات
فراورده های دامی: گوشت گاو – گوشت خوک – ماکیان – گوشت گوسفند
صادرات: ۱٫۲ میلیارد دلار در سال
کالاهای صادره: غذا – آشامیدنی – تنباکو – صنایع دستی – آهن و فولاد
صادرات به کشورهای: آلمان ۲۱٪ - صربستان و مونتنگرو ۱۸٪ - آمریکا ۱۳٪ - یونان ۷٪ - ایتالیا ۶٪
واردات: ۱٫۵۶ میلیارد دلار در سال
کالاهای وارده: ماشین آلات و تجهیزات – سوخت – مواد غذایی – مواد شیمیایی
واردات از کشورهای: آلمان ۱۳٪ - صربستان و مونتنگرو ۱۳٪ - اسلوونی ۸٪ - اوکراین ۶٪ - ایتالیا ۶٪
دریافت وام بین المللی: ۱٫۷ میلیارد دلار
دریافت کمکهای مالی: تایوان ۱۰٫۵ میلیون دلار – انگلیس ۱۰۰ میلیون دلار
واحد پول: دینار مقدونیه = ۱۰۰ دنی
ارتباطات
ترابری
مسافت کل راه آهن: ۶۹۹ کیلومتر
مسافت قطار برقی: ۲۳۳ کیلومتر
مسافت کل راه زمینی: ۸۶۸۴ کیلومتر
مسافت راه زمینی آسفالته: ۵۵۴۰ کیلومتر
مسافت راه زمینی غیرآسفالته: ۳۱۴۴ کیلومتر
راه آبی: این کشور دارای راه آبی به دریاهای آزاد نیست و فقط دارای راه های ترابری در دریاچه ها است.
میزان خطوط لوله کشی: ۱۰ کیلومتر
تعداد فرودگاه ها: ۱۶ فرودگاه که از این تعداد فقط ۱۰ فرودگاه دارای باند فرود استاندارد هستند.
ارتش
نیروی های نظامی: ارتش – نیروی دریایی – نیروی هوایی – نیروی پلیس
سن خدمت نظام وظیفه: ۱۹ سال
میزان قوای نظامی انسانی: ۵۴۵۸۵۲ نفر
تعداد نفرات مشمول نظام وظیفه: ۴۴۰۲۸۷ نفر
تعداد مشمولین خدمت در سال: ۱۷۹۴۲ نفر
میزان بودجه نظامی: ۷۷ میلیون دلار در سال ( ۲٫۵٪ از کل بودجه کشور )
مردم
جمعیت: ۲۰۴۱۴۶۷ نفر ( سال ۲۰۰۰ )
نسبت های سنی:
۰–۱۴: ۲۳٪ ( مرد: ۲۴۸۴۰۰ نفر - زن: ۲۳۰۰۹۱ نفر ) ۱۵–۶۴: ۶۷٪ ( مرد: ۶۸۴۰۲۵ نفر - زن: ۶۷۸۰۱۴ نفر ) بالای ۶۵: ۱۰٪ ( مرد: ۸۹۵۳۹ نفر - زن: ۱۱۱۳۹۸ نفر )
سرعت رشد جمعیت: ۰٫۰۴٪
روند تولد: ۱۳٫۷۳ نفر از ۱۰۰۰ نفر
روند مرگ: ۷٫۶۹ نفر از ۱۰۰۰ نفر
روند مهاجرت: - ۵٫۶۶ نفر از ۱۰۰۰ نفر
میزان مرگ ومیر نوزادان: ۱۳٫۳۵ نوزاد از ۱۰۰۰ نوزاد
میزان امید به زندگی: ۷۳٫۷۹ سال ( ۷۱٫۵۸ سال در مردان و ۷۶٫۱۹سال در زنان )
میزان بچه دار شدن: هر زن ۱٫۸۲ نوزاد
اقوام: مقدونیه ای ۶۶٫۶٪ - آلبانیایی ۲۲٫۷٪ - ترک ۴٪ - یونانی ۲٫۲٪ - صرب
۲٫۱٪ - نژادهای دیگر ۲٫۴٪
دینها: مسیحی ( ارتدوکس ) ۶۷٪ - مسلمان ۳۰٪ - دینهای دیگر ۳٪
زبان های رسمی: مقدونیه ای ۶۸٪ - آلبانیایی ۲۵٪ - ترکی ۳٪ - صربی و کروات ۲٪، زبان های دیگر ۲٪
از ویکی پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مختصات: ۴۱. ۶۰۳�شمالی ۲۱. ۷۱۵�شرقی
جمهوری مقدونیه
Република Македонија
جمهوری مقدونیه
پرچم
سرود ملی:
... [مشاهده متن کامل]
امروز برفراز مقدونیه
پایتخت
( و بزرگترین شهر ) اسکوپیه
۴۲�۰′ شمالی ۲۱�۲۶′ شرقی
زبان رسمی زبان مقدونی
نوع حکومت جمهوری پارلمانی
نام حاکمان
• رئیس جمهور
• نخست وزیر
جورج ایوانف
نیکولا کروفسکی
مساحت
- مساحت ۲۵٬۷۱۳کیلومتر مربع ( ۱۴۸ام )
- آب ها ( ٪ ) ۱٫۹
جمعیت
- سرشماری ۲٬۰۶۱٬۳۱۵
( ۱۴۲ام )
- تراکم جمعیت ۸۱/km۲ ( ۱۱۶ام )
تولید ناخالص داخلی ( تخمین ۲۰۰۵ )
- مجموع ۱۷٬۳۹۶ بیلیون دلار ( نامعلوم )
- سرانه ۸٬۴۹۰ دلار ( ۵۸ام )
شاخص توسعه انسانی ( ۲۰۰۸ ) ۰٫۸۰۱ ( بالا ) ( ۶۹ام )
واحد پول دینار مقدونیه ( EUR )
منطقه زمانی CET ( ساعت جهانی ۱ )
- تابستانی ( DST ) CEST ( ساعت جهانی )
دامنه اینترنتی . mk
پیش شماره تلفنی ۳۸۹
مَقدونیه کشوری است در جنوب شرقی اروپا و شمال یونان. این جمهوری در سال ۱۹۹۱ از یوگسلاوی پیشین مستقل شد. پایتخت آن شهر اسکوپیه است و از شهرهای مهم دیگر آن شهر اوهرید، بیتولا و استروگا است.
جمهوری مقدونیه با جمعیت حدود ۲ میلیون و ۴۶ هزار نفر و مساحت ۲۵ هزار و ۷۱۳ کیلومتر مربع در شبه جزیره بالکان در جنوب شرقی اروپا قرار دارد و مانند دیگر کشورهای برآمده از یوگسلاوی سابق با معضلات اقتصادی فراوانی مواجه است. از آنجا که تقریباً یک چهارم جمعیت آن بیکار هستند، اسکوپیه تلاش دارد با عضویت در اتحادیه اروپا، تا حدودی بر مشکلات خود فائق آید. [۱]
مشکلات با یونان بر سر نام کشور مقدونیه از دیگر مسائلی می باشد که دولت اسکوپیه با آن مواجه است. از زمان اعلام استقلال مقدونیه در سال ۱۹۹۱ از یوگسلاوی سابق، این کشور با یونان بر سر نام جمهوری مقدونیه اختلاف دارد. دولت آتن به دلیل اینکه مقدونیه قدیم بخش بسیار بزرگی از خاک یونان را شامل می شده، نگران این مسئله می باشد که دولت مقدونیه بعدها ادعایی دربارهٔ این بخش از یونان مطرح کند و به همین دلیل خواهان تغییر نام جمهوری مقدونیه است.
یونان که با جمهوری مقدونیه بر سر نام آن اختلاف سیاسی دارد، تنها مانع بزرگ در مسیر مراحل عضویت مقدونیه در ناتو به شمار می رود که دولت اسکوپیه برای رفع این مسئله مهم رایزنی می کند. حل و فصل مسئله نام مقدونیه می تواند راه را برای عضویت این کشور بالکان غربی در ناتو هموار کند. [۱]
محتویات
۱ تاریخ
۲ مقدونیه یونان و اختلافات با جمهوری مقدونیه
۳ جغرافیا
۴ سیاست
۵ اقتصاد
۶ ارتباطات
۷ ترابری
۸ ارتش
۹ مردم
۱۰ جستارهای وابسته
۱۱ منابع
تاریخ
در سده ششم و پنجم پیش از میلاد، مقدونیه پادشاهی مستقل خود را داشت که بر خلاف آتن و اسپارت در یونان، همپیمان هخامنشیان بود. این اتحاد به اندازه ای بود که اسکندر، پادشاه مقدونیه در آنزمان، نقش سفیر ایران را در یونان ایفا می کرد. در سده چهارم پیش از میلاد مسیح، فیلیپ مقدونی سرزمین مقدونیه در شمال یونان را به زیر سلطه گرفت و با تأسیس یک ارتش نیرومند با سپاهیان فالانژ و آوردن فیلسوفان بزرگی چون ارسطو به آنجا، برای کشور خود به پایتختی پلا آوازه ای فراهم کرد. با اینحال اقدامات به موقع پادشاه هخامنشی، اردشیر سوم، مانع از توسعه طلبی او شد. با مرگ شاهنشاه ایران، فیلیپ به شهرهای یونانی یورش برده و برخی از آنان را مجبور به اطاعت از خود کرد. او از ضعف سیاسی ایران پس از اردشیر سوم بهره برداری کرده و تلاش کرد با شعار آزادسازی شهرهای یونانی از یوغ ایرانیان، پشتیبانی یونانیان را بدست آورد؛ که در همین زمان در یک مراسم جشن در یونان ( احتمالاً با توطئه همسرش المپیا و پسرش اسکندر ) به طرز مرموزی کشته شد. پس از او پسرش اسکندر مقدونی، کارهای ناتمام پدر را تکمیل کرده و چیرگی مقدونیان بر همه یونان اروپایی را محقق کرد. برخی شهرهای یونانی از ترس به مقدونیان پیوستند و بسیاری جنگیده و شکست خوردند. مثلاً شهر تبس پس از شکست از اسکندر، به طور کامل به اسارت و بردگی گرفته شد؛ و آنگاه اسکندر در ۳۳۶ پیش از میلاد به داریوش سوم، واپسین شاهنشاه هخامنشیان، اعلام جنگ کرد. او پس از شش سال جنگ، موفق به فتح امپراتوری ایران شد. با درگذشت او در ۳۲۲ پ. م قلمرو جهانی اش میان سه سردار او تقسیم شد. در این زمان مقدونیه به زیر کنترل آنتیگونس رفت. پس از چندی شهرهای یونانی بر مقدونیان شوریده و یک به یک مستقل شدند.
در میانه سده دوم پیش از میلاد، رمی ها با حمله به د درآوردند و بعد از تزار سیمون نیز این سرزمین با پادشاهی فرزند او ( تزار ساموئل ) به زیر کنترل بلغارها رفت. شکست ساموئل در برابر بیزانسی ها در سال ۱۰۱۴ میلادی باعث شد تا کشور مقدونیه برای مدت طولانی بین بیزانسی ها، بلغارها و صربها رد و بدل شود و هر کدام از این قدرت ها برای مدتی مقدونیه را در تصرف داشته باشند.
در سال ۱۳۸۹ میلادی، زمانی که مقدونیه در تصرف صربها بود قوم ترک عثمانی نیز اقدام به تصرف مقدونیه کرد و موفق شد تا مقدونیه و صربستان را بطور کامل با رهبری اوتوم به تصرف درآورد. با شکست خوردن ترک های عثمانی در سال ۱۳۸۷ میلادی، توسط روسیه بار دیگر مقدونیه با عقد عهدنامه سنت استفانو بین روسیه و بلغارستان به بلغارستان ملحق شد ولی دوباره ترک های عثمانی توانست با پشتیبانی غرب مقدونیه را از بالکان جدا کند. سرانجام در سال ۱۸۹۳ میهن پرستان مقدونی حزب انقلابیون مقدونیه را تشکیل دادند و به مبارزه برای بدست آوردن استقلال علیه دولت عثمانی پرداختند؛ ولی در ماه مه سال ۱۹۰۳ که انقلابیون به اوج قدرت خود رسیده بودند توسط دولت به طرز وحشیانه ای قتل عام شدند و رهبر آن ها کووچه دلکی به سمبل میهن پرستی مقدونیه تبدیل شد.
در جنگ اول بالکان در سال ۱۹۱۲ کشورهای بلغارستان، یونان و صربستان باهم علیه ترک ها متحد شدند ولی بازهم نتوانستند مقدونیه را باز پس بگیرند. در جنگ دوم بالکان ( ۱۹۱۳ ) این سه کشور موفق به پس گرفتن مقدونیه از ترک ها شدند ولی صربستان و یونان با کنار گذاشتن بلغارستان، مقدونیه را بین خود تقسیم کردند. انقلابیون مقدونیه که خواستار استقلال بودند علیه حکومت پادشاهی صربستان دست به تظاهرات و اعتراض زدند ولی پادشاه زبان مقدونیه ای و حتی نام مقدونیه را در سراسر کشور ممنوع اعلام کرد. با این حال انقلابیون مقدونیه در طول جنگ جهانی دوم برای صربستان جنگیدند و به همین دلیل بعد از جنگ جهانی دولت مقدونیه در درون یوگسلاوی به صورت یک استان خود مختار درآمد. همچنین اولین قوانین زبان مقدونیه ای و اولین کلیسای مستقل اورتدوکس مردم مقدونیه در سال ۱۹۵۲ برپا شد.
در ۸ سپتامبر سال ۱۹۹۱ مردم مقدونیه با انجام یک همه پرسی و با ۷۴٪ رای موافق مقدونیه را به عنوان یک کشور مستقل از یوگسلاوی جدا کردند. اولین رئیس جمهور جمهوری مقدونیه که کمی پیش از همه پرسی به سمت خود انتخاب شده بود، کیرو گلیگروف نام داشت. دولت یوگسلاوی نیز با این موضوع موافقت کرد و مقدونیه را از افراد ارتش خود بطور کامل تخلیه کرد و بخاطر صلح آمیز بودن این جدایی راه های ارتباطی ( راه آهن و راه های زمینی ) بین دو کشور قطع نشد و بعد از مدتی دولت یوگسلاوی تعدادی از نیروهای خود را برای مشخص کردن مرز دو کشور به مقدونیه فرستاد. بر اساس توافق مرز دوکشور از استان کوزوو در یوگسلاوی تعیین شد.
مقدونیه یونان و اختلافات با جمهوری مقدونیه
یونان بخاطر اینکه مقدونیه قدیم بخش بسیار بزرگی از یونان را نیز شامل می شد و از اینکه دولت مقدونیه ادعایی نسبت به این بخش پیدا کند درخواست تغییر نام مقدونیه را داد و به صورت توافقی نام مقدونیه به جمهوری یوگسلاویایی مقدونیه تغییر داده شد ولی ۱۹۹۵ که مقدونیه پرچم کشور خود را تغییر داد خواستار مذاکره با یونان برای حل مسئله نام مقدونیه شد. با کشته شدن رئیس جمهور مقدونیه در بمب گذاری این مذاکرات به جایی نرسید.
مناقشه میان اسکوپیه و آتن به دوران استقلال ۱۹۹۱ مقدونیه از یوگسلاوی بازمی گردد و همین امر موجب تنش آلود شدن و مسموم شدن روابط دوستانه شده است. از همان ابتدا یونان با استفاده همسایه اش از نام �مقدونیه� برای خود که همچنین نام یکی از مناطق شمال یونان است، مخالف بود. [۲]
یونانی ها از بابت �مصادره تاریخی� نگران هستند، به عنوان مثال دو طرف مدعی هستند که �اسکندر مقدونی� متعلق به آنهاست و همچنین نام �مقدونیه� به منطقه گسترده تری اشاره دارد. آتن و اتحادیه اروپا این کشور کوچک محاط در خشکی را به نام موقت آن که �جمهوری مقدونیه یوگسلاوی سابق� ( FYROM ) است، می شناسند و این کشور با همین نام در سازمان ملل متحد عضو شده است. [۳]
اسکوپیه مدت ها اصرار داشت که تعیین این نام موقت است اما زوران زائف، نخست وزیر جدید از حزب سوسیال دموکراتیک موضع خود را نرم تر کرد و از سلف های ناسیونالیست خود فاصله گرفت. زائف در سفری به مقر ناتو در بروکسل گفت: ما با FYROM می توانیم عضوی از ناتو شویم. [۳]
آتن به عنوان عضو ناتو و اتحادیه اروپا تلاش های مقدونیه برای عضویت در این نهادها را وتو می کند اما جدول زمانی برای دیدارهای دوجانبه برای حل این مناقشه اکنون تنظیم شده است. یونانی ها در هرگونه اظهارنظری به کشور همسایه خود با نام �اسکوپیه� اشاره می کنند که نام پایتخت مقدونیه است. [۳]
جغرافیا
بیشتر کشور مقدونیه را فلاتی با ارتفاع ۶۰۰ تا ۹۰۰ متر تشکیل می دهد. رودخانه واردار این کشور را به دو قسمت تقسیم می کند و در راه خود از وسط پایتخت ( اسکوپیه ) عبور می کند و در انتها به دریای آگن درنزدیکی شهر دسالونیکی یونان سرازیر می شود. دریاچه های مهم این کشور آورید و پرسپا هستند که در جنوب شرقی مقدونیه قرار دارند. دریاچه آورید عمیقترین و پرسپا بزرگ ترین دریاچه منطقه بالکان هستند. در قسمت شمال غربی هم کوه های سار پلانینا مرز مقدونیه و کوزوو را مشخص می کنند که بلندترین قله آن با ارتفاع ۲۷۵۰ متر بلندترین نقطه مقدونیه نیز هست. پارکهای ملی مقدونیه عبارت اند از پلیستر ( غرب بیتولا ) ، گالیسیکا ( بین دریاچه های آورید و پرسپا ) و ماوروو ( بین شهرهای آورید و تتوو ) .
برخی شناسه های جغرافیایی مقدونیه:
مساحت کل: ۲۵٬۷۱۳ کیلومتر مربع
مساحت خشکی: ۲۴٬۸۵۶ کیلومتر مربع
مساحت آبی: ۴۷۷ کیلومتر مربع
کشورهای همسایه: آلبانی – بلغارستان – یونان – صربستان
میزان راه مرزی کل: ۷۴۸ کیلومتر
میزان مرز با کشورهای مرزی: آلبانی ۱۵۱ کیلومتر – بلغارستان ۱۴۸ کیلومتر– یونان ۲۲۸ کیلومتر – صربستان ۲۲۱ کیلومتر
آب و هوا: گرم – تابستانها و پاییزهای گرم و خشک و زمستانهای سرد با بارش سنگین برف
وضعیت زمینها: زمین های کوهستانی با رودخانه ها و دره های عمیق – سه دریاچه بزرگ – با رودخانه واردار به دو بخش تقسیم شده است.
انواع زمینها: زمین های کشاورزی ۲۵٪ - چراگاه ۲۵٪ - جنگل ۴۰٪ - زمینهای دیگر ۱۰٪
پست ترین نقطه: رودخانه واردار ( ۵۰ متر بلندتر از سطح دریا )
بلندترین نقطه: کوه گولم کوراب ( ۲۷۵۳ متر بلندتر از سطح دریا )
معادن طبیعی: کروم – سرب – روی – منگنز – تنگستن – نیکل – سنگ آهن – گوگرد
مشکلات محیطی: آلودگی هوا توسط کارخانه های ریخته گری
سیاست
اختلاف میان حزب سوسیالیست و سایر احزاب آلبانیایی تبار و به ویژه ناسیونالیست ها پس از سال ۲۰۱۵ و پس از ادعای جنجال برانگیز احزاب اپوزیسیون که دولت را متهم به شنود غیرقانونی مکالمات حدود ۲۰ هزار شهروند از جمله پلیس، قضات، روزنامه نگاران و دیپلمات های خارجی کردند، وارد مرحله پیچیده ای شده است. اگرچه در سال ۲۰۱۵ با وساطت آمریکا و اتحادیه اروپا توافقی بین احزاب سیاسی برای برگزاری انتخابات پارلمانی حاصل شد و به عنوان تنها راه حل سیاسی برای ثبات و صلح در این کشور، انتظار می رفت انتخابات پارلمانی بتواند آشتی سیاسی را میان بین احزاب این برقرار کند. اما برگزاری انتخابات زودرس در ۲۲ آذرماه ۱۳۹۵ و تنها دو و نیم سال پس از انتخابات پیشین پارلمانی، پیروزی ضعیف سوسیالیست ها و رقابت میان سوسیالیست ها و ملی گرایان برای تشکیل دولت جدید نتوانست شکاف داخلی را کاهش دهد. در انتخابات زودهنگام پارلمانی ائتلاف احزاب �ومرو� و �دپمنه� به رهبری �گرویفسکی� نخست وزیر سابق با کسب بیش از ۴۴۴ هزار رای مردم، پیروز این انتخابات بود. [۴]
حزب سوسیال دموکرات از اپوزیسیون تنها ۱۵ هزار رای از رقیب خود در نهمین انتخابات پارلمانی کمتر داشت. انتخاب �طلعت جعفری� به عنوان رئیس جدید پارلمان مقدونیه از سوی نمایندگان سوسیالیست ها و احزاب آلبانیایی تبار آغاز تنش جدید میان نمایندگان احزاب پارلمانی بود. گروهی از مخالفین دولت، انتخاب رئیس جدید پارلمان را غیرقانونی و نقض قانون اساسی و غیردموکراتیک می دانند. در جریان ورود طرفداران مخالفان به صحن پارلمان و درگیری های فیریکی صد تن مجروح شدند که بیشتر آنان از مخالفان بودند. به زعم مخالفین، بهترین راه برای خروج از بحران سیاسی، انتخابات زودرس پارلمانی همراه با انتخابات محلی است. [۴]
دولت جدید امیدوار است تا مقدونیه را از وخیم ترین بحران سیاسی که از سال ۲۰۰۱ به بعد گریبانگیر این کشور می شود، خارج کند. مقدونیه از سال ۲۰۱۵ به بعد، دولت کارآمد نداشته است. در این سال، رسوایی اطلاعاتی دولت باعث برکناری آن شد. [۵]
اطلاعات کلی:
نام قراردادی کشور: جمهوری یوگوسلاو مقدونیه
نام محلی کشور: جمهوری مقدونیه
نام خلاصه شده: F. Y. R. O. M
نوع دولت: مردمسالاری
تقسیمات کشوری: ۳۴ شهرستان
تاریخ استقلال: ۱۷ سپتامبر ۱۹۹۱ ( از یوگسلاوی )
تعطیلی ملی: ۸ سپتامبر ( روز استقلال ملی )
قانون اساسی:
در تاریخ ۱۷ نوامبر ۱۹۹۱ تنظیم شد و از ۲۰ نوامبر ۱۹۹۱ به اجرا درآمد. حزب دموکرات آلبانیاییهای مقدونیه که یکی از احزاب رسمی دولت مقدونیه است درخواست تغییر قانون اساسی را بصورتی که آن ها را به صورت یک حزب خودمختار بشناسد کرده است.
سن رای دادن: ۱۸ سال به بالا
رئیس جمهور کنونی: بوریس ترایکووسکی ( از ۱۵ دسامبر ۱۹۹۹ )
نخست وزیر کنونی: لیوبکو گئورگیوسکی ( از نوامبر ۱۹۹۸ )
انتخاب هیئت دولت: با رای اعضای مجلس نمایندگان انتخاب می شوند.
انتخاب رئیس جمهور: با رای تمام مردم به مدت ۵ سال انتخاب می شود.
انتخاب نخست وزیر: توسط رئیس جمهور انتخاب می شود.
نتایج انتخابات پیشین: بوریس ترایکووسکی ۵۲٫۴٪ - پیتو پتکووسکی ۴۶٫۲٪
انتخابات مجلس نمایندگان:
این مجلس دارای ۱۲۰ کرسی است که ۸۵ کرسی توسط کاندیداهایی که از طرف مردم انتخاب می شوند پر شده و ۳۵ کرسی نیز مختص نمایندگان احزاب مختلف است. انتخابات مجلس هر ۴ سال یکبار انجام می شود.
پرچم: خورشید زردرنگ با پرتوهای درخشان در حال طلوع بر روی زمینه قرمز
اقتصاد
رشد اقتصادی: ۲٫۵٪ در سال
راه های درآمد: کشاورزی ۱۳٪ - صنعت ۳۲٪ - خدمات ۵۵٪
نرخ تورم: ۱٪
نیروی کار: ۶۷۳۰۰۰ نفر
شغلها: کشاورزی ۳۲٪ - صنعت ۳۰٪ - آزاد ۳۸٪
درصد بیکاری: ۳۵٪
درصد مردم زیر خط فقر: ۳۰٫۲٪
سود سالانه: ۱٫۰۶ میلیارد دلار
هزینه سالانه: ۱ میلیارد دلار ( ۱۰۷ میلیون دلار هزینه پایتخت )
صنایع: زغال سنگ – کروم – سرب – روی – آلیاژ نیکل – منسوجات –صنایع چوب – تنباکو
نرخ رشد محصولات صنعتی: - ۲٪ در سال
تولید برق سالانه: ۶٫۶۶۴ میلیارد کیلو وات ساعت
مصرف برق سالانه: ۶٫۱۹۸ میلیارد کیلو وات ساعت
منابع تولید برق: سوختهای فسیلی ۸۵٫۳۷٪ - منابع آبی ۱۴٫۶۳٪
فراورده های کشاورزی: برنج – تنباکو – گندم – ذرت – ارزن – پنبه – کنجد – برگ توت – مرکبات – سبزیجات
فراورده های دامی: گوشت گاو – گوشت خوک – ماکیان – گوشت گوسفند
صادرات: ۱٫۲ میلیارد دلار در سال
کالاهای صادره: غذا – آشامیدنی – تنباکو – صنایع دستی – آهن و فولاد
صادرات به کشورهای: آلمان ۲۱٪ - صربستان و مونتنگرو ۱۸٪ - آمریکا ۱۳٪ - یونان ۷٪ - ایتالیا ۶٪
واردات: ۱٫۵۶ میلیارد دلار در سال
کالاهای وارده: ماشین آلات و تجهیزات – سوخت – مواد غذایی – مواد شیمیایی
واردات از کشورهای: آلمان ۱۳٪ - صربستان و مونتنگرو ۱۳٪ - اسلوونی ۸٪ - اوکراین ۶٪ - ایتالیا ۶٪
دریافت وام بین المللی: ۱٫۷ میلیارد دلار
دریافت کمکهای مالی: تایوان ۱۰٫۵ میلیون دلار – انگلیس ۱۰۰ میلیون دلار
واحد پول: دینار مقدونیه = ۱۰۰ دنی
ارتباطات
ترابری
مسافت کل راه آهن: ۶۹۹ کیلومتر
مسافت قطار برقی: ۲۳۳ کیلومتر
مسافت کل راه زمینی: ۸۶۸۴ کیلومتر
مسافت راه زمینی آسفالته: ۵۵۴۰ کیلومتر
مسافت راه زمینی غیرآسفالته: ۳۱۴۴ کیلومتر
راه آبی: این کشور دارای راه آبی به دریاهای آزاد نیست و فقط دارای راه های ترابری در دریاچه ها است.
میزان خطوط لوله کشی: ۱۰ کیلومتر
تعداد فرودگاه ها: ۱۶ فرودگاه که از این تعداد فقط ۱۰ فرودگاه دارای باند فرود استاندارد هستند.
ارتش
نیروی های نظامی: ارتش – نیروی دریایی – نیروی هوایی – نیروی پلیس
سن خدمت نظام وظیفه: ۱۹ سال
میزان قوای نظامی انسانی: ۵۴۵۸۵۲ نفر
تعداد نفرات مشمول نظام وظیفه: ۴۴۰۲۸۷ نفر
تعداد مشمولین خدمت در سال: ۱۷۹۴۲ نفر
میزان بودجه نظامی: ۷۷ میلیون دلار در سال ( ۲٫۵٪ از کل بودجه کشور )
مردم
جمعیت: ۲۰۴۱۴۶۷ نفر ( سال ۲۰۰۰ )
نسبت های سنی:
۰–۱۴: ۲۳٪ ( مرد: ۲۴۸۴۰۰ نفر - زن: ۲۳۰۰۹۱ نفر ) ۱۵–۶۴: ۶۷٪ ( مرد: ۶۸۴۰۲۵ نفر - زن: ۶۷۸۰۱۴ نفر ) بالای ۶۵: ۱۰٪ ( مرد: ۸۹۵۳۹ نفر - زن: ۱۱۱۳۹۸ نفر )
سرعت رشد جمعیت: ۰٫۰۴٪
روند تولد: ۱۳٫۷۳ نفر از ۱۰۰۰ نفر
روند مرگ: ۷٫۶۹ نفر از ۱۰۰۰ نفر
روند مهاجرت: - ۵٫۶۶ نفر از ۱۰۰۰ نفر
میزان مرگ ومیر نوزادان: ۱۳٫۳۵ نوزاد از ۱۰۰۰ نوزاد
میزان امید به زندگی: ۷۳٫۷۹ سال ( ۷۱٫۵۸ سال در مردان و ۷۶٫۱۹سال در زنان )
میزان بچه دار شدن: هر زن ۱٫۸۲ نوزاد
اقوام: مقدونیه ای ۶۶٫۶٪ - آلبانیایی ۲۲٫۷٪ - ترک ۴٪ - یونانی ۲٫۲٪ - صرب
۲٫۱٪ - نژادهای دیگر ۲٫۴٪
دینها: مسیحی ( ارتدوکس ) ۶۷٪ - مسلمان ۳۰٪ - دینهای دیگر ۳٪
زبان های رسمی: مقدونیه ای ۶۸٪ - آلبانیایی ۲۵٪ - ترکی ۳٪ - صربی و کروات ۲٪، زبان های دیگر ۲٪