ایلیریا

ایلیریا ( یونانی باستان: Ἰλλυρία یا Ἰλλυρίς، [ ۱] لاتین: Illyria ) [ ۲] سرزمینی باستانی در غرب شبه جزیره بالکان بود. نام آن برگرفته از نام تیره ایلیری از تیره های هندواروپایی است که به شرق شبه جزیره کوچ کرده بودند و به زبان های ایلیری سخن می گفتند. ایلیری ها نیاکان آلبانیایی های امروزی هستند.
ایلیریا مشتمل بر شرق ساحل دریای آدریاتیک و پسکرانهٔ آن بود. ایلیری ها ( از قبیل دالماتیان و پانونیان ) قبایلی هندواروپایی و مردمی جنگجو و دریازن بودند و در مقابل نفوذ یونان باستان مقاومت کردند و مقدونیان را شکست دادند. رومیان مملکت آنان را تصرف کردند و استان ایلیریکوم، قسمتی از ایلیریا، را تأسیس نمودند. [ ۳]
• آلبان Alban
• آربر Arbër
• آردیان Ardian
• دالمات Dalmat
• داردانی Dardani
• داسارت Dasaret
• انکلِیت Enkelejt
• اِئوردِی Eordej
• اپیریوت Epiriot
• یاپود Iapydes ) Japod )
• یاپیگ Japyg
• کائون Kaon
• لابئات Labeat
• لیبورن Liburn
• مساپ Mesap
• مولوس Mollos
• پایون Paion
• پارتین Parthin
• پنست Penest
• پیروست Pirust
• تاؤلانت Taulant
• تسپروت Thesprot

ایلیریا (Illyria)
(به یونانی: ایلوریوس) نام باستانی منطقۀ ساحل شرقی آدریاتیک، شمال خلیج کورَنت. دالماسی، آیاپودیا، و لیبورنیاسه بخش آن را تشکیل می دادند. بعداً به ایالت رومی ایلیریکومتبدیل گردید. آلبانیایی ها بازماندگان اقوام باستانی این ناحیه اند. مهاجران یونانی در امتداد ساحل ایلیریا ساکن شدند (قرون ۷ و ۸پ م). مملکت ایلیریا در حدود ۳۸۳پ م تشکیل شد و تا ۱۶۸پ م باقی ماند؛ تا آن که روم، پس از هواداری آن سرزمین از پرسئوس، پادشاه مقدونیه(حک: ۱۷۹ـ۱۶۸پ م)، آن جا را فتح و بیشتر آن را به خاک خود منضم کرد. پس از آن که دالماسی (که در ۱۸۰پ م به جمهوری مستقل تبدیل شده بود) سرانجام در قرن ۹م تابع روم شد، سراسر منطقۀ ایلیریا با نام استان ایلیریکوم به روم منضم شد. آثار هنری ایلیریا شامل «هنر پیکرنمای سیتولا»ی قرن ۶پ م است که جشن ها و بازی ها را مجسّم می سازد. ماهیت قوم شناختی ایلیریا با تهاجم هون هادر قرن ۵م، و مهاجرت اسلاوهای کروآتو صِرب، تغییر یافت. ناپلئون ایالت های ایلیریا را به بخشی از امپراتوری خود تبدیل کرد. پس از کنگرۀ ویندر ۱۸۱۴ این سرزمین با نام مملکت ایلیریا، به اتریش تعلّق گرفت، و تا ۱۸۴۹ عنوان مزبور را حفظ کرد.