معجزه بزرگ پژوهشی در علوم قرانی

[ویکی فقه] معجزه بزرگ پژوهشی در علوم قرآنی (کتاب). کتاب معجزه بزرگ پژوهشی در علوم قرآنی تالیف شیخ محمد ابو زهره ترجمه محمود ذبیحی است. معجزه بزرگ پژوهشی در علوم قرآنی
کتاب معجزه بزرگ پژوهشی در علوم قرآنی، پیرامون برخی از مسائل علوم قرآن نوشته شده است مؤلف که از دانشمندان و قرآن پژوهان معاصر و دارای تالیفات فراوانی می باشد در این کتاب مساله معجزه بودن قرآن را مطرح و به همین مناسبت و برای اثبات اعجاز قرآن ، مطالبی را بیان نموده است وی در بخش اول نزول تدریجی قرآن و حکمت های مربوط به آن با استفاده از آیات قرآنی را توضیح داده است. در بخش دوم (که مهمترین و مفصل ترین بخش کتاب می باشد) مساله اعجاز قرآن را مطرح و ابعاد آن را بررسی نموده است. در بخش سوم برخی از علوم بحث شده در قرآن را همچون علم توحید و نبوت ، معجزات پیامبران ، روز قیامت و... با استفاده از آیات توضیح داده است در بخش چهارم درباره تفسیر قرآن و در بخش پنجم خواندن قرآن به صورت غنا را بررسی نموده تفاوت بین تغنی و غنا را ذکر نموده است. با توجه به ویژگیهای کتاب مخصوصا بخش دوم که در آن مساله اعجاز قرآن را از زوایای مختلف مورد بررسی نموده، کتاب در این بخش می تواند منبع مناسبی برای قرآن پژوهان باشد. تذکر: بخش سوم که عنوان علوم قرآن دارد مربوط به علوم قرآن اصطلاحی نمی باشد.
ویژگی ها
۲- بخش دوم ( اعجاز قرآن ) این فصل مهمترین فصل کتاب می باشد که حدود نیمی از مطالب کتاب را به خود اختصاص داده است لذا اکثر ویژگیهای کتاب مربوط به این بخش می باشد که به برخی از آنها اشاره می شود ۲- ۱- در ابتدا برای اینکه مساله اعجاز قرآن را ثابت کند، اوضاع و احوال عرب ها را در برخورد با انبیاء علیهم السّلام بررسی نموده و توضیح می دهند که اعراب در زمانهای قبل از ظهور اسلام دارای آثار برجسته در سخن گفتن و ذوق نیکو در کلام را داشته و می توانسته اند که سخن زیبا را از سخن زشت تشخیص دهند ۲- ۲- در همین بخش به وجوه اعجاز قرآن پرداخته- در ابتدا توضیح می دهد که منظور از اعجاز چیست آنگاه دیدگاههای علماء اسلام را درباره وجوه اعجاز نقل نموده که برخی همچون قاضی عیاض ۴ نوع و برخی دیگر همچون قرطبی ده وجه برای اعجاز ذکر کرده اند در ادامه می گوید وجوه اعجاز قرآن را می توان به دو نوع تقسیم نمود یک قسم آن مربوط به بلاغت و روش بیان قرآن و قسم دوم مربوط به خبر دادن قرآن از گذشته، حال و آینده و نیز مشتمل بودن بر علوم طبیعی و حقایق ناشناخته در آن عصر است. ۲- ۳- در همین بخش نظریه صرفه را مطرح نموده پس از توضیح آن و بیان طرفداران این نظریه، آن را مورد نقد و بررسی قرار داده است ۳- بخش چهارم- در این بخش روش تفسیر قرآن را توضیح می دهند در ابتدا روشهای تفسیر قرآن را توضیح داده، وجود اسرائیلیات در تفسیر قرآن را بررسی و در پایان تفسیر به رای را بیان نموده است ۴- بخش پنجم: در این بخش خواندن و قرائت قرآن را تشریح نموده و از آنجا که برخی تصور نموده اند خواندن قرآن غنا و حرام می باشد بدین مناسبت روایات مربوطه را بررسی نموده، تفاوت بین غنا و تغنی را بیان کرده می گوید آنچه که حرام است غناست و این شامل خواندن قرآن به صورت ترتیل نمی باشد چونکه اینگونه خواندن تغنی است. ۱- بخش اول: در این بخش پیرامون نزول قرآن سخن گفته، ابتدا توضیح مختصری پیرامون کیفیت نزول قرآن ارائه داده، آنگاه حکمت تدریجی نزول را بررسی و سه علت بیان می کند که عبارتند از: ۱- ارتباط پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم با خدا و عدم انقطاع وحی ۲- حفظ قرآن در سینه ها ۳- امکان آموختن قرآن .
ساختار کتاب
کتاب دارای یک مقدمه و پنج بخش می باشد که فهرست مطالب آن به قرار زیر استبخش اول: نزول قرآن شامل: فلسفه نزول تدریجی، مکی و مدنی ، کتابت قرآن و گرد آوری آن، جمع آوری قرآن پس از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم، جمع آوری قرآن در عهد عثمان یا احرف سبعه ، سوزاندن مصاحف توسط عثمان ، ترتیب آیات و سوره ها، قرائت های مختلف قرآن ، راویان قرائت ها، اقسام قرائت ها، و فایده تعدد قرائت هابخش دوم: اعجاز قرآن. شامل: اوضاع و احوال اعراب در برخورد با پیامبران علیهم السّلام، برخورد اعراب با قرآن ، وجوه اعجاز قرآن ، اعجاز از نظر الفاظ و حروف، نگاهی به الفاظ قرآن، اعجاز اسلوب قرآن، هماهنگی در الفاظ و معانی، بلاغت فوق العاده قرآن در هماهنگی، اعجاز قرآن از نظر تصریف بیان، تکرار در قرآن، اسلوب داستان های قرآن، قصص قرآن ، تنوعی در بیان، اسلوب داستانهای قرآن، حقیقت و تشبیه و استعاره ، مجاز و کنایه در قرآن اعجاز قرآن از نظر نظم و فواصل اعجاز قرآن از نظر ایجاز و اطناب و اعجاز قرآن از نظر جدل و استدلالبخش سوم: علوم قرآن.
...