[ویکی فقه] بحث پیرامون معانی مختلف ماده امر و چگونگی دلالت ماده بر آنها را معانی ماده امر گیند.
ماده امر در معانی زیادی به کار رفته است، از جمله:۱. «طلب»، مانند: «امرتک بکذا؛ من فلان کار را از تو می خواهم»؛۲. «شیء» مانند: «رایت الیوم امرا عجیبا؛ امروز چیز عجیبی را دیدم»؛۳. «شان»، به معنای حالت و کیفیت، مانند: «شغلنی امر کذا»؛۴. «فعل»، به معنای کار و عمل خارجی با قطع نظر از حیثیت انتساب آن، مانند: «و ما امر فرعون برشید؛ کار فرعون، کار پسندیده ای نیست؛۵. «فعل عجیب»، مانند: «فلما جاء امرنا...؛ هنگامی که آن کار عجیب ما آمد (وقت آن رسید)»؛۶. «حادثه»، مانند: جئت لامر کذا؛ به خاطر فلان حادثه آمدم».
اختلاف در لفظی یا معنوی بودن ماده امر
در این که ماده امر برای این معانی، مشترک لفظی است یا مشترک معنوی، یا در برخی حقیقت و در برخی مجاز می باشد، میان اصولیون، اختلاف وجود دارد.
اختلاف در اشتراک لفظی ها
کسانی که به اشتراک لفظی اعتقاد دارند میان خود اختلاف دارند؛ برخی ماده امر را مشترک لفظی میان طلب و فعل دانسته و سایر معانی را به این دو برمی گردانند؛ عده ای هم چون مرحوم «آخوند» آن را مشترک لفظی بین طلب و شیء، و برخی نیز آن را مشترک بین طلب و شان دانسته اند.
دیدگاه بین وجوب یا استجبابی ماده امر
...
ماده امر در معانی زیادی به کار رفته است، از جمله:۱. «طلب»، مانند: «امرتک بکذا؛ من فلان کار را از تو می خواهم»؛۲. «شیء» مانند: «رایت الیوم امرا عجیبا؛ امروز چیز عجیبی را دیدم»؛۳. «شان»، به معنای حالت و کیفیت، مانند: «شغلنی امر کذا»؛۴. «فعل»، به معنای کار و عمل خارجی با قطع نظر از حیثیت انتساب آن، مانند: «و ما امر فرعون برشید؛ کار فرعون، کار پسندیده ای نیست؛۵. «فعل عجیب»، مانند: «فلما جاء امرنا...؛ هنگامی که آن کار عجیب ما آمد (وقت آن رسید)»؛۶. «حادثه»، مانند: جئت لامر کذا؛ به خاطر فلان حادثه آمدم».
اختلاف در لفظی یا معنوی بودن ماده امر
در این که ماده امر برای این معانی، مشترک لفظی است یا مشترک معنوی، یا در برخی حقیقت و در برخی مجاز می باشد، میان اصولیون، اختلاف وجود دارد.
اختلاف در اشتراک لفظی ها
کسانی که به اشتراک لفظی اعتقاد دارند میان خود اختلاف دارند؛ برخی ماده امر را مشترک لفظی میان طلب و فعل دانسته و سایر معانی را به این دو برمی گردانند؛ عده ای هم چون مرحوم «آخوند» آن را مشترک لفظی بین طلب و شیء، و برخی نیز آن را مشترک بین طلب و شان دانسته اند.
دیدگاه بین وجوب یا استجبابی ماده امر
...
wikifeqh: مفاد_ماده_امر