مصفی المقال فی مصنفی علم الرجال

[ویکی فقه] مؤلف:علامه شیخ آقا بزرگ طهرانی (م ۱۳۸۹ هـ . ق)
مؤلّف در این کتاب به ذکر علمائی که در علم رجال به تصنیف و تألیف کتاب، رساله و جزوه پرداخته اند به طوری که حتی اگر شخصی در ضمن کتابش فقط زندگی نامه یک یا چند نفر را ذکر کرده، مؤلّف در کتاب خود آن را متذکر شده و آن را جزء کتاب های رجالی محسوب کرده است و اگر فردی مقاله ای هم در این خصوص نوشته است آن را هم ذکر کرده است. ترتیب این کتاب بر طبق حروف الفباء می باشد.
وضعیت نشر
این کتاب در یک جلد به همت فرزند مولف احمد متروی به وسیله نشر عترت به چاپ رسیده است.
منبع
سایت اندیشه قم
...

[ویکی نور] "مصفی المقال فی مصف علم الرجال" از جمله کتابشناسی های موضوعی، اثر گران قدر و سودمند کتابشناس بزرگ، شیخ آقا بزرگ تهرانی در عهد حاضر است که به زبان عربی نوشته شده است.
با مقدمه ای از مولف محترم و سپس به ترتیب حروف الفبا به ذکر اسامی عالمان شیعی که تصنیفی در باب علم رجال داشته اند، پرداخته است.
مصفی المقال، مورد توجه عالمان و محققان بسیاری واقع شده و رجالیان و پژوهشگران بزرگی؛ همانند: مرحوم علامه حاج شیخ عبدالله مامقانی، به آن به دیده تحسین نگریسته اند. اینک این کتاب، به عنوان یکی از منابع مهم شرح حال نگاری و کتابشناسی مشهور است.
مولف بزرگوار، این کتاب را براساس نامه ای مولفان ترتیب داده است، بدین سان که پس از یاد کرد، افراد و اشاره ای به شرح حال آنها، کتاب یا کتاب های آنان را در شرح حال نگاری می آورد و با اشاره ای گذرا به محتوای آن ها از مطالب آن مطالبی اجمالی بیان می کند. نکته دیگر این که علامه تهرانی از عنوان مفهوم وسیعی را اراده کرده است. وی در پایان مقدمه کوتاه خود می نویسد:
، تنها کسانی که در شرح حال راویان و اصحاب امامان ، کتابی مستقل نگاشته اند، نیست. گو این که این معنا روشن ترین مصادق این عنوان و متبادر به اذهان است. مقصود ما از این عنوان هر آن کسی است که در هر موضوعی با هر عنوان کتابی نگاشته و در آن شرح حال عده ای از راویان احادیث و خدمت گذاران احکام را آورده است. به گونه ای که توان گفت او با این کار، یاد آنان را زنده کرده و گزارش هائی به اجمال یا تفصیل از زندگانی آنان بدست داده است. فرق نمی کند که آنان که شرح حال شان آمده است، از صحابه باشند یا تابعان و یا عالمان، حکیمان، حافظان، قاریان و شاعرانی که پس از عصر غیبت بوده اند].

[ویکی شیعه] مصفی المقال فی مصنفی علم الرجال (کتاب). مَصْفَی الْمَقال فی مُصَنّفی عِلْمِ الرّجال کتابی به زبان عربی نوشته آقا بزرگ تهرانی (متوفای ۱۳۸۹ق). نویسنده در این اثر به معرفی مؤلفان کتب رجالی شیعه همراه با شرح کوتاهی از زندگی و آثار رجالی آنان می پردازد. مصفی المقال شامل شرح حال ۶۶۰ تن از عالمان رجال است که به ترتیب حروف الفبا در این کتاب گردآوری شده اند.
محمدمحسن بن علی منزوی تهرانی معروف به آقابزرگ تهرانی (۱۲۹۳-۱۳۸۹ق)، فقیه و کتاب شناس شیعی امامی. از او آثار متعددی بجا مانده که الذریعه، دایرةالمعارفی بزرگ در معرفی کتاب ها و آثار شیعه، از مهم ترین آن هاست.
مصفی المقال، رساله مفصلی در شرح حال مؤلفان کتب رجال شیعه و ذکر آثار آنهاست که شخصیت هایی را از عصر غیبت تا زمان مؤلف که در علم رجال یا درایه کتابی نوشته اند، به ترتیب حروف الفبا آورده و در ذیل آنها، نام کتاب هایشان را ذکر کرده است. مؤلف از سال ۱۳۱۷ق تا ۱۳۶۸ق مشغول جمع آوری و تألیف این اثر بوده است. آقا بزرگ تهرانی در این کتاب به معرفی ۶۶۰ نفر همراه با شرح کوتاهی از زندگی و آثار رجالی آنان می پردازد.