مزدیسنا

مزدیست ( mazda yast ) : کسیکه پیرو مزدیسنا باشد
پایه گذار و اولین پیامبر این دین زرتشت نیست بلکه کیومرث نام داره
⬛ توضیحات ویکی پدیای فارسی ⬛
دین منسوب به تعالیم زرتشت
مَزدَیَسنا ( مزداپرستی ) که به آن دین زرتشت و دین بِهی هم می گویند، دینی دوگانه گرا و یکی از از قدیمی ترین ادیان جهان است که از آموزه های رهبر دینی ایرانی، زرتشت اسپیتمان، سرچشمه می گیرد. در جهان بینی مزدایی، جهان صحنه برخورد میان خیر و شر است و در فرجام کار، نیکی بر بدی پیروز خواهد شد. با وجود اینکه مزدیسنا یک دین ثنوی است، المان هایی از یک ازچندپرستی، یکتاپرستی/یگانه انگاری و چندخدایی را در دل خود دارد. بسیاری از ویژگی های مزداپرستی مانند باور به ظهور منجی، آزادی اراده، حساب رسی پس از مرگ و همچنین بهشت و دوزخ بر ادیان و مکاتب فلسفی دیگر، نظیر مسیحیت، یهودیت، اسلام، گنوسیسم، فلسفه یونانی، بهائیت و آیین بودایی تأثیر گذاشته اند. اهورامزدا، ایزد ازلی و نیک خواه، ایزد برتر و خالق نیکی های جهان از دید مزداپرستان است.
ریشه های مزدیسنا به هزاره دوم پیش از میلاد بازمی گردد. این دین به همراه ادیان مرتبط با آن یا شاخه های دیگرش، نظیر مهرپرستی و آیین زروانی، برای بیش از هزار سال، از حدود ۶۰۰ پیش از میلاد تا ۶۵۰ پس از میلاد، دین رسمی شاهنشاهی های باستانی ایرانی بوده است؛ تا اینکه در نهایت با ورود مسلمانان به ایران جایگاه خود را از دست داد. از آن پس قوانین تبعیض آمیزی علیه زرتشتیان وضع شد و آنان مورد آزار و اذیت توسط مسلمانان قرار گرفتند. برآوردهای اخیر نشان می دهد که حدود ۱۱۰ تا ۱۲۰ هزار زرتشتی در سراسر جهان وجود دارد که بیشتر آن ها در هند، ایران و کردستان عراق زندگی می کنند.
اوستا مهم ترین کتاب دینی زرتشتیان است. این کتاب گاتاها، سروده های زرتشت که به شرح جنبه های گوناگون دین بهی می پردازد را نیز شامل می شود. زرتشت، خدایان ایرانی را به دو گروه اهوراها و دیوها تقسیم کرد که دیوها شایسته پرستش نیستند. اهورامزدا ( اهورای خردمند ) بزرگترین اهوراست؛ او آفریدگار بزرگ است و به یاری اشه، جهان را پایدار نگاه می دارد. انسان ها این اختیار را دارند که برای همراهی کردن یا نکردن اهورامزدا، تصمیم بگیرند؛ زیرا مزداپرستی مسئولیت تصمیم های انسان را به خود او واگذار کرده است. هیچ نیرویی به نیرومندی اهورامزدا وجود ندارد؛ با این حال، انگره مَینیو ( روان مخرب ) که از اکومن پدید آمده، دشمن اصلی دین به شمار می رود و در برابر سپنتا مینیو ( روان نیک ) قرار دارد. در نوشته های پهلوی از انگره مینیو با نام اهریمن نام برده شده است و او دشمن خود اهورامزداست.
اشه ( راستی، نظم جهانی ) نیروی زندگی است، از اهورامزدا سرچشمه می گیرد و در برابر دروج ( دروغ، پلیدی ) قرار دارد. اهورامزدا نیکی مطلق است و هیچ چیز شریری در وی وجود ندارد؛ او به یاری امشاسپندان و دیگر ایزدان – که همه آن ها اهورامزدا را می پرستند و اهورامزدا نیز در اوستا آن ها را شایسته پرستش می خواند – بر گیتیگ ( گیتی – جهان مادی و دیدنی ) و مینوگ ( مینو – جهان معنوی و نادیدنی ) نظارت می کند.
در دین زرتشت، هدف زندگی اشَاوان ( اشه مند ) شدن است؛ مزداپرستان وظیفه دارند که شادی را در جهان گسترش دهند، زیرا شادی به نیروهای نیک در نبرد با نیروهای شریر یاری می رساند. هسته اصلی مزدیسنا را می توان در مسائلی چون هومَتَه، هوختَه، هووَرشتَه ( پندار نیک، گفتار نیک، کردار نیک ) ، یاری نیازمندان که راهی برای نشان دادن پایبندی به اشه و گسترش شادی در جهان است، برابری معنوی زنان و مردان و برابر جنسیتی در وظایف و نیک بودن بدون چشم داشت به پاداش خلاصه کرد.
زرتشتی گریِ امروزی، یک دین یکپارچه نیست و مزداپرستان امروزه به دو گروه عمده اصلاح گرایان و سنت گرایان تقسیم می شوند؛ همچنین جنبش های دیگری نیز درحال شکل گیری در میان زرتشتیان هستند.
در دوران شاهنشاهی هخامنشی، دین زرتشتی دین دولتی بود و شامل عبادت رسمی بود. شاهان ایرانی به زرتشتیان پارسا معروف بودند و با قانون زرتشتی به نام اشه حکومت می کردند. با این حال کوروش بزرگ که این امپراتوری را پایه گذاری کرد، از تحمیل دین زرتشتی بر ساکنان سرزمین های فتح شده خودداری کرد. مهربانی کوروش با یهودیان به عنوان جرقه ای برای نفوذ زرتشتیان بر یهودیت ذکر شده است.
Theistic religion founded by Zoroaster
Zoroastrianism or Mazdayasna is an Iranian religion and one of the world's oldest organized faiths, based on the teachings of the Iranian - speaking prophet Zoroaster ( also known as Zaraθuštra in Avestan or as Zartosht in Persian ) . It has a dualistic cosmology of good and evil within the framework of a monotheistic ontology and an eschatology which predicts the ultimate conquest of evil by good. Zoroastrianism exalts an uncreated and benevolent deity of wisdom known as Ahura Mazda ( lit.  'Lord of Wisdom' ) as its supreme being. Historically, the unique features of Zoroastrianism, such as its monotheism, messianism, belief in free will and judgement after death, conception of heaven, hell, angels, and demons, among other concepts, may have influenced other religious and philosophical systems, including the Abrahamic religions and Gnosticism, Northern Buddhism, and Greek philosophy.
With possible roots dating back to the 2nd millennium BCE, Zoroastrianism enters recorded history around the middle of the 6th century BCE. It served as the state religion of the ancient Iranian empires for more than a millennium ( approximately from 600 BCE to 650 CE ) , but declined from the 7th century CE onwards as a direct result of the Arab - Muslim conquest of Persia ( 633–654 CE ) , which led to the large - scale persecution of the Zoroastrian people. Recent estimates place the current number of Zoroastrians in the world at around 110, 000–120, 000 at most, with the majority of this figure living in India, Iran, and North America; their number has been thought to be declining.
The most important texts of Zoroastrianism are those contained within the Avesta, which includes the central writings thought to be composed by Zoroaster known as the Gathas, that define the teachings of Zoroaster and which are poems within the liturgy of worship, the Yasna which serve as the basis for worship. The religious philosophy of Zoroaster divided the early Iranian gods of the Proto - Indo - Iranian tradition into emanations of the natural world as ahuras and daevas, the latter of which were not considered to be worthy of worship. Zoroaster proclaimed that Ahura Mazda was the supreme creator, the creative and sustaining force of the universe through Asha, and that human beings are given a choice between supporting Ahura Mazda or not, making them ultimately responsible for their choices. Though Ahura Mazda has no equal contesting force, Angra Mainyu ( destructive spirit/mentality ) , whose forces are born from Aka Manah ( evil thought ) , is considered to be the main adversarial force of the religion, standing against Spenta Mainyu ( creative spirit/mentality ) . Middle Persian literature developed Angra Mainyu further into Ahriman, advancing him to be the direct adversary to Ahura Mazda.
Additionally, the life force that originates from Ahura Mazda, known as Asha ( truth, cosmic order ) , stands in opposition to Druj ( falsehood, deceit ) . Ahura Mazda is considered to be all - good with no evil emanating from the deity. Ahura Mazda works in gētīg ( the visible material realm ) and mēnōg ( the invisible spiritual and mental realm ) through the seven ( six when excluding Spenta Mainyu ) Amesha Spentas.