مرز افغانستان–ازبکستان

مرز افغانستان و ازبکستان ۱۴۴ کیلومتر ( ۸۹ مایل ) طول دارد و از نقطه مرزی سه گانه با ترکمنستان به سه نقطه مرزی سه گانه با تاجیکستان در امتداد رودخانه آمو دریا می رود. [ ۱] این مرز کوتاه ترین مرز خارجی ازبکستان است.
کل مرز از محل تلاقی رودخانه آمو دریا، از نقطه سه گانه ترکمن در غرب تا نقطه سه گانه تاجیکستان در شرق، پیروی می کند. این مرز از طرف ازبکستان با یک خط جاده و راه آهن موازی می شود و یک نقطه عبور بزرگ در شرق شهر ترمذ ازبکستان وجود دارد. [ ۲]
ازبکستان سدی در امتداد مرز ساخته است که متشکل از یک حصار سیم خاردار و یک حصار سیم خاردار دوم، بلندتر و ۳۸۰ ولت برقی، مین های زمینی و گشتی از سربازان ازبکی مسلح است. [ ۳] [ ۴]
این مرز از مرزهای اتحاد جماهیر شوروی و افغانستان که به شکل عمده ای در جریان رقابت های بریتانیا و روسیه در قرن نوزدهم در آسیای میانه شناخته شده به عنوان بازی بزرگ درست شده بود، به ارث رسیده است. با فتوحات امپراتوری روسیه در خانات خیوه و امارت بخارا و سلطه بریتانیا بر راج بریتانیا، دو قدرت توافق کردند که افغانستان را به عنوان یک کشور حائل مستقل بین خود ترک کنند. [ ۲]
در سال ۱۸۷۳ بریتانیا و روسیه در مورد تنظیم مرزها توافق کردند، با آمودریا که از مجاورت روستای خواجه سالار به دریاچه زورکو به سمت شرق می رود و دالان واخان در افغانستان باقی می ماند. قسمت غربی مرز ( یعنی قسمت عمده مرز مدرن افغانستان و ترکمنستان ) قرار بود بعداً توسط کمیسیون مرزی تعیین شود. [ ۲]
در سال ۱۹۷۹ نیروهای شوروی ارتش چهلم از طریق جسرهایی از مرز ترمز به عنوان بخشی از حمله شوروی به افغانستان، در مسیر مزارشریف و کابل عبور کردند. [ ۵] آنها بعداً پل دوستی را ساختند که به طور رسمی در سال ۱۹۸۲ افتتاح شد، اما اهمیت استراتژیک آن باعث شد که هدف شورشیان مجاهدین شود. [ ۶] ارتش شوروی در سال ۱۹۸۹ از طریق این پل افغانستان را ترک کرد.
این پل از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۱ به دلیل ترس ازبک ها از یورش طالبان بسته شده بود، و پیش از بازشدن دوباره آن، برای کمک پس از سقوط در سال ۲۰۰۱، باری دیگر باز شد. [ ۷] از سال ۲۰۱۸ این تنها گذرگاه ثابت میان ازبکستان و افغانستان است.
• دالی
• کلدار
• حیرتان
• ترمذ