محمداسماعیل مبلغ

[ویکی فقه] محمداسماعیل مبلغ، از علما، فلاسفه و خطبای روشن اندیش نامدار افغانستان در قرن چهاردهم هجری بود.
وی در ۱۳۱۹ ش در منطقه «قول خویش» بهسود به دنیا آمد.
تحصیل و تدریس
پس از گذراندن دوره ابتدایی، به تحصیل علوم دینی پرداخت و سپس به کابل رفت و ادبیات عرب و فقه و اصول را از استادانی چون سیدعالم، سید سرور و واعاظ و شیخ محمدامین افشار فراگرفت و خود به تدریس پدراخت. همزمان با آن مطالعات گسترده ای را در فلسفه اسلامی، جامعه شناسی، تاریخ، تفسیر و نهج البلاغه آغاز کرد و زبان های انگلیسی و فرانسوی را نیز آموخت.مبلغ، علاوه بر تدریس کتب متداول حوزوی، دو کتاب معروف فلسفتنا و اقتصادنا، اثر گرانقدر سید محمدباقر صدر را در نقد فلسفه های سیاسی و اقتصادی کمونیسم و لیبرالیسم و برتری مکتب اسلام بر آن دو، برای برخی طلاب و دانشجویان مستعد آغاز کرد. بر اثر شایستگی و برجستگی در درک و تدریس علوم اسلامی نشان داد ـ علیرغم جو تبعیض و تعصب حاکم بر دانشگاه های افغانستان ـ به دانشکده ادبیات کابل راه یافت و در رشته فلسفه و ادبیات به تدریس پرداخت که با استقبال فراوان دانشجوان روبرو گردید.
نمایندگی مجلس
در دهه چهل که قانون اساسی کشور به تصویب رسید و فضای سیاسی نسبتاً آزادی در کشور پدید آمد، مبلغ برای ایفای رسالت اسلامی در انتخابات دوره دوازدهم مجلس شورای ملی (۴۸-۱۳۴۴) شرکت کرد و به مجلس راه یافت. در آنجا به تدوین و دفاع از طرح ها و لوایحی که به نفع مردم محروم و در جهت توسعه و پیشرفت کشور بود، پرداخت. طی آن مدت، سفری به هند کرد و در آنجا چند سخنرانی علمی کرد که مورد استقبال استادان و دانشجوان قرار گرفت و او بیش از پیش به عنوان شخصیت برجسته علمی معرفی گردید. مقالات ارزشمندی از او در دایره المعارف آریانا و مجلات آریا نا، عرفان، روزگار، ژوندون، ولسی جرگه، ادب، جمهوریت پیام وجدان، وحدت، خراسان، … در داخل کشور و همچنین نشریات حبل الله و هفته نامه وحدت در خارج از کشور به چاپ رسیده است. علاوه بر آن، مقالات علمی ارزنده ای به کنگره ها و همایش های علمی که در داخل و خارج از کرو برگزار می شد، ارائه می داد و یا قرائت می کرد که اعجاب بسیاری از صاحبنظران را برمی انگیخت.
سفر به ایران
...