محمد مجاهدی تبریزی

[ویکی فقه] آیت الله محمّد مجاهدی تبریزی (سال ۱۳۲۴ه.ق در تبریز - ۱۳۸۰ ه.ق در قبرستان شیخان قم) از فقهاء و مراجع بزرگ شیعه و مدرس حوزه علمیّه قم بود. وی به خاطر مجاهدت ها و رشادت هایی که در ارتباط با مبارزه با دودمان قاجار و استقرار نظام مشروطه در تبریز از خود نشان داد، به «مجاهد» معروف گردید. ایشان در نتیجه اعتراض به برنامه های ضددینی رضاخان قُلدر، به تبعید و زندان محکوم گردید. در عمر کوتاه ولی بابرکت خود آثار علمی و قلمی ارزشمندی دارد که متاسّفانه هنوز به چاپ نرسیده و هم اکنون تالیفات او در کتابخانه فرزند ارشدش استاد محمدعلی مجاهدی نگهداری می شود.
شناخت، شناساندن و تجلیل از نخبگانِ علمی و فرهنگی جامعه گامی بلند در تعالی بخشیدن ارزش ها و رشد دادن فکری پویندگانِ راهِ دانش است. شادروان آیت الله آقا میرزا محمّد مجاهدی تبریزی عالمی اندیشمند و از تبار فرهیختگانی است که به عنوان مُدرسِ حوزه علمیّه قم به تدریس می پرداخت و با اخلاق و رفتار و گفتار خویش به همگان درس دینداری می داد. ما در این نوشتارِ مختصر، صفحات زندگانی و ابعاد شخصیتی این عالم فرزانه را ورق می زنیم تا سرمشقی برای خود و جویندگان راه دانش و فضیلت باشد.
نسب
عالم ربّانی، مجاهد نستوه، مرحوم حاج میرزا علی کبر مجاهد فرزند آخوند ملاسلیمان حسن آبادی از علمای نامدار تبریز و از دلدادگان حضرات ائمه معصومین (علیهم السّلام) بود. وی به خاطر مجاهدت ها و رشادت هایی که در ارتباط با مبارزه با دودمان قاجار و استقرار نظام مشروطه در تبریز از خود نشان داد، به «مجاهد» معروف گردید.در سایه درایت و تیز هوشی که داشت باقرخان و ستّارخان از دستوراتش اطاعت می کردند و خانه اش محل رتق و فتق امور جاری مردم بود. ایشان در نتیجه اعتراض به برنامه های ضددینی رضاخان قُلدر، به همراه آیت الله میرزا صادق آقا مجتهد تبریزی، آیت الله حاج میرزا ابوالحسن انگجی و آیت الله حاج سیّدمحمّد مولانا به تبعید و زندان محکوم گردید.این عالم وارسته از فقهاء و مراجع بزرگ شیعه مانند؛آیت الله ملامحمّد شربیانی، آیت الله زین العابدین تبریزی (۹ رجب ۱۳۳۸ق)، آیت الله سیّدمحمّدکاظم یزدی طباطبایی، آیت الله محمّدتقی حائری، آیت الله میرزا محمّدحسین نائینی (۱۰ رجب ۱۳۴۷ق)، آیت الله عبدالله مازندرانی نجفی (محرم ۱۳۲۴ق)، آیت الله علی شیرازی (۲۷ رمضان ۱۳۴۷ق)، آیت الله سیّدابوالحسن اصفهانی، آیت الله ملا محمّدکاظم خراسانی (محرم ۱۳۲۳ق)، اجازه امور حسبیّه و از آیت الله علی شیرازی (۲۷ رمضان ۱۳۴۷ق) اجازه نقل حدیث دارد. وی در تبریز به درود حیات گفت و در آنجا به خاک سپرده شد.
گفتگو با استاد محمدعلی مجاهدی (پروانه)، عصر روز جمعه ۱۳۸۲/۹/۲۱.
آیت الله آقا میرزا محمّد مجاهدی تبریزی در سال ۱۳۲۴ه'. ق برابر با ۱۲۸۵ه'. ش در بیتِ علم، تقوی و فضیلت، در شهر با صفای تبریز دیده به جهان باز کرد. دوران کودکی و طفولیت را در دامن مادری مهربان و پدری عالم و روحانی پشت سر نهاد و به حدّ رشد و بالندگی رسید.
مصاحبه با استاد محمد علی مجاهدی (پروانه)، عصر روز جمعه ۱۳۸۲/۹/۱۴.
...

[ویکی اهل البیت] عالم ربانی، مجاهد نستوه، مرحوم حاج میرزا علی اکبر مجاهد فرزند آخوند ملا سلیمان حسن آبادی از علمای نامدار تبریز و از دلدادگان حضرات ائمه معصومین علیهم السلام بود. وی به خاطر مجاهدت ها و رشادت هایی که در ارتباط با مبارزه با دودمان قاجار و استقرار نظام مشروطه در تبریز از خود نشان داد، به «مجاهد» معروف گردید. در سایه درایت و تیزهوشی که داشت باقرخان و ستارخان از دستوراتش اطاعت می کردند و خانه اش محل رتق و فتق امور جاری مردم بود.
ایشان در نتیجه اعتراض به برنامه های ضددینی رضاخان قُلدر، به همراه آیت الله میرزا صادق آقا مجتهد تبریزی، آیت الله حاج میرزا ابوالحسن انگجی و آیت الله حاج سید محمد مولانا به تبعید و زندان محکوم گردید. این عالم وارسته از فقهاء و مراجع بزرگ شیعه مانند؛ آیت الله ملا محمد شربیانی، آیت الله زین العابدین تبریزی (9 رجب 1338 ق)، آیت الله سید محمدکاظم یزدی طباطبایی، آیت الله محمدتقی حائری، آیت الله میرزا محمدحسین نائینی (10 رجب 1347 ق)، آیت الله عبدالله مازندرانی نجفی (محرم 1324 ق)، آیت الله علی... شیرازی (27 رمضان 1347 ق)، آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی، آیت الله ملا محمدکاظم خراسانی (محرم 1323 ق)، اجازه امور حسبیه و از آیت الله علی... شیرازی (27 رمضان 1347 ق) اجازه نقل حدیث دارد. وی در تبریز به درود حیات گفت و در آنجا به خاک سپرده شد.
آیت الله آقا میرزا محمد مجاهدی تبریزی در سال 1324 هـ.ق برابر با 1285 هـ.ش در بیتِ علم، تقوی و فضیلت، در شهر باصفای تبریز دیده به جهان باز کرد. دوران کودکی و طفولیت را در دامن مادری مهربان و پدری عالم و روحانی پشت سر نهاد و به حد رشد و بالندگی رسید.</ref>. مصاحبه با استاد محمدعلی مجاهدی (پروانه)، عصر روز جمعه 1382/9/14.</ref>
آقا میرزا محمد دروس ابتدایی و علوم مقدماتی را در زادگاهش فراگرفت و در سنین جوانی تبریز را به مقصد شهر مقدس قم ترک گفت. او در جوار مرقد منور کریمه اهل بیت علیهم السلام، حضرت معصومه سلام الله علیها در محافل علمی نخبگانی همچون؛ مؤسس حوزه علمیه قم، آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی (1276-1355 ق)، آیت الله میرزا محمد همدانی (1315-1365 ق)، آیت الله سید محمد حجت کوه کمری (1310-1372 ق) و آیت الله حاج آقا حسین طباطبایی بروجردی (1292-1380 ق) حاضر گردید و از افادات علمی و معنوی آن ها بهره وافی را برد.
آیت الله مجاهدی در سنین جوانی موفق به دریافت اجازه اجتهاد از آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی، آیت الله حاج شیخ عبداالکریم حایری یزدی، آیت الله سید محمدهادی میلانی (25 شعبان 1366 ق) و اجازه روایی از آیت الله سید محسن حکیم (20 رمضان 1372 ق) و اجازه امور حسبیه از آیت الله سید محمد حجت کوه کمری (6 رمضان 1366 ق) گردید.
آیت الله مجاهدی، پس از کسب کمالات علمی و عملی در حوزه علمیه قم شروع به تدریس و تربیت طلاب علوم اسلامی کرد و 20 بار مکاسب و 16 بار جلدینِ کفایة الاصول را تدریس نمود. او استادی مهربان، دلسوز، دقیق، نکته سنج و موشکاف بود و به شهادت شاگردانش، متن کفایه را از حفظ داشت و به صورت دقیق و ریشه ای معضلات آن را می شکافت و بیان می کرد.
ایشان در مسجد امام حسن عسکری علیه السلام و مدرسه حجتیه تدریس می نمود و جمع بسیاری از فضلاء و محصلین علوم دینی در محفل علمی اش شرکت می کردند. استاد مجاهدی می گوید: «مرحوم آیت الله مجاهدی می فرمودند: بیش از 23 حوزه شاگردان من و یا شاگردانِ شاگردان من هستند و شکر خدا به هیچ شهری نرفتم، مگر این که شاگردان خود را در آنجا به امر تبلیغ و یا تدریس مشغول دیدم».
شماری از شاگردان آن بزرگوار که هم اکنون در ردیف عالمان، مُدرسان، واعظان، محققان، نویسندگان، فقیهان و مراجع تقلید هستند، اسامی آن ها به ترتیب حروف الفباء و با حذف القاب بیان می گردد: