[ویکی اهل البیت] «محمد بن اورمه قمی» یکی از محدثان بزرگ و ارجمند شیعه است.
اسم او محمد، نام پدرش اُورَمه و کنیه اش؛ ابوجعفر است.
هر چند، دقیقاً نمی توان تاریخ طلوع ابوجعفر محمد بن اورمه؛ ستاره حرم اهل بیت علیهم السلام و محدث گرانقدر را مشخص کرد؛ ولی از آنجا که وی حضرت امام رضا و حضرت امام هادی علیهاالسلام را درک کرده است. می توان گفت او در اواخر سده دوم هجری چشم به جهان گشود.
شیخ طوسی در یکجا، او را از یاران حضرت امام رضا علیه السلام می داند. و از بعضی اخبار و روایات همچنین استفاده می شود که وی خدمت امام هادی علیه السلام را نیز درک کرده است و در روزهائی که امام در زندان سامرا بود ابن اورمه به دیدار وی می رفت.
در کتاب های تراجمی که درباره شخصیت مورد نظر ما سخن گفته اند، پیرامون وثاقت و مقام او سه نظریه دیده می شود: بعضی از بزرگان او را از نظر روایتی ضعیف شمرده اند. جمعی دیگر در قبول و یا عدم قبول روایاتش دچار تردید شده اند. و عده زیادی از دانشوران و بزرگان شیعه به این محدث توانمند اعتماد کرده اند و ضمن قبول اخباری که از او نقل می شود به بزرگی شخصیتش اعتراف دارند؛ حتی مرحوم آیت الله خوئی به نقل یکی از رجال شناسان برجسته، نقل می فرماید که: «محمد بن اورمه مورد اعتماد و وثاقت است».
چنانچه «نجاشی» و «ابن غضائری» دو تن از فرزانگان علم رجال و درایت، گفته اند: «علت تضعیف محمد بن اورمه این بود که بعضی او را به «غلو در مذهب» متهم کرده بودند. به این معنی که از روایات و اخباری که این محدث در شأن و مقامات معنوی امامان معصوم علیهم السلام نقل کرده است، غلو و تندروی استفاده می شود و گویا او ائمه علیهم السلام را از مقام خودشان بالاتر برده است و نعوذ بالله برای آنان جنبه «خدائی» قائل شده است».
اما مطالب و مسائلی که جمعی از دانشمندان قدیم شیعه «غلو» به حساب می آورند، تمام بزرگان و علماء شیعه در چند قرن اخیر، آن فضائل و مناقب و مقامات معنوی را نه تنها غلو و تندروی نمی دانند؛ بلکه آن ها را برای وجود مقدس پیامبر اکرم و امامان معصوم علیهم السلام شیعه ثابت دانسته، نقل آن ها را نشانه شیعه بودن راستین راوی می دانند.
بنا به نوشته نجاشی، رجال شناس معروف این سوء تفاهم سبب گردید، برخی از علمای قم برخوردهای تند و تیزی را با وی آغاز کنند و او را به سختی در تنگنا قرار دهند تا این که بعدها تقوا، پرهیزکاری و صداقت وی بر همگان آشکار شد. در چندین مورد از نزدیک مشاهده شد که این محدث توانا شب ها را همواره به نماز و راز و نیاز با خداوند خویش به صبح می رساند و دامنش از هر گونه اتهام، پاک و بی آلایش است. آنگاه مقابله با وی به پایان رسید. این عالم رجالی اضافه می کند: «کتاب های او تماماً صحیح و معتبر است مگر آنچه در تفسیر باطل است».
اسم او محمد، نام پدرش اُورَمه و کنیه اش؛ ابوجعفر است.
هر چند، دقیقاً نمی توان تاریخ طلوع ابوجعفر محمد بن اورمه؛ ستاره حرم اهل بیت علیهم السلام و محدث گرانقدر را مشخص کرد؛ ولی از آنجا که وی حضرت امام رضا و حضرت امام هادی علیهاالسلام را درک کرده است. می توان گفت او در اواخر سده دوم هجری چشم به جهان گشود.
شیخ طوسی در یکجا، او را از یاران حضرت امام رضا علیه السلام می داند. و از بعضی اخبار و روایات همچنین استفاده می شود که وی خدمت امام هادی علیه السلام را نیز درک کرده است و در روزهائی که امام در زندان سامرا بود ابن اورمه به دیدار وی می رفت.
در کتاب های تراجمی که درباره شخصیت مورد نظر ما سخن گفته اند، پیرامون وثاقت و مقام او سه نظریه دیده می شود: بعضی از بزرگان او را از نظر روایتی ضعیف شمرده اند. جمعی دیگر در قبول و یا عدم قبول روایاتش دچار تردید شده اند. و عده زیادی از دانشوران و بزرگان شیعه به این محدث توانمند اعتماد کرده اند و ضمن قبول اخباری که از او نقل می شود به بزرگی شخصیتش اعتراف دارند؛ حتی مرحوم آیت الله خوئی به نقل یکی از رجال شناسان برجسته، نقل می فرماید که: «محمد بن اورمه مورد اعتماد و وثاقت است».
چنانچه «نجاشی» و «ابن غضائری» دو تن از فرزانگان علم رجال و درایت، گفته اند: «علت تضعیف محمد بن اورمه این بود که بعضی او را به «غلو در مذهب» متهم کرده بودند. به این معنی که از روایات و اخباری که این محدث در شأن و مقامات معنوی امامان معصوم علیهم السلام نقل کرده است، غلو و تندروی استفاده می شود و گویا او ائمه علیهم السلام را از مقام خودشان بالاتر برده است و نعوذ بالله برای آنان جنبه «خدائی» قائل شده است».
اما مطالب و مسائلی که جمعی از دانشمندان قدیم شیعه «غلو» به حساب می آورند، تمام بزرگان و علماء شیعه در چند قرن اخیر، آن فضائل و مناقب و مقامات معنوی را نه تنها غلو و تندروی نمی دانند؛ بلکه آن ها را برای وجود مقدس پیامبر اکرم و امامان معصوم علیهم السلام شیعه ثابت دانسته، نقل آن ها را نشانه شیعه بودن راستین راوی می دانند.
بنا به نوشته نجاشی، رجال شناس معروف این سوء تفاهم سبب گردید، برخی از علمای قم برخوردهای تند و تیزی را با وی آغاز کنند و او را به سختی در تنگنا قرار دهند تا این که بعدها تقوا، پرهیزکاری و صداقت وی بر همگان آشکار شد. در چندین مورد از نزدیک مشاهده شد که این محدث توانا شب ها را همواره به نماز و راز و نیاز با خداوند خویش به صبح می رساند و دامنش از هر گونه اتهام، پاک و بی آلایش است. آنگاه مقابله با وی به پایان رسید. این عالم رجالی اضافه می کند: «کتاب های او تماماً صحیح و معتبر است مگر آنچه در تفسیر باطل است».
wikiahlb: محمد_بن_اورمه_قمی