محمد ابوالمعالی

[ویکی فقه] اَبوالْمَعالی، محمد بن نعمت بن عبیدالله (تولد پس از ۴۸۵ق/۱۹۹۲م)، فقیه و نویسنده کتاب بیان الادیان می باشد.
درباره ابوالمعالی اطلاعات اندکی در دست است. مهمترین منبعی که از خلال گزارش ها و اشارات موجود در آن، می توان به آگاهی هایی درباره ابوالمعالی دست یافت، همین کتاب بیان الادیان است.تاریخ تولد و وفات ابوالمعالی معلوم نیست، اما می دانیم که او از «قاضی ابوالفتح بلخی عبدالرحیم بن عبدالله» (د۴۵۰ق) حدیث شنیده و بیان الادیان را در ۴۸۵ قمری تألیف کرده است.
نسب
از سلسله نسب ابوالمعالی که در آغاز کتاب آمده، معلوم می شود که او علوی و از خاندانی است که نسب ایشان به حسین اصغر فرزند امام علی بن حسین (علیه السلام) می رسد.مطابق این سلسله نسب، وی از اعقاب عبیدالله اعرج و فرزندش جعفر الحجة ، از سادات مشهور سده دوم قمری، بوده است. حسین فرزند جعفر الحجة که از اجداد ابوالمعالی است، در ۲۴۱ قمری به بلخ آمد و در آن جا سکنی گزید و اعقاب او در این شهر از فرمانروایان و نقباء و بزرگان این شهر محسوب می شدند. از برخی منابع چنین برمی آید که ابوالمعالی نیز در بلخ می زیسته است.
← اشتباه در نسب
از عبارت ها و تعبیرات ابوالمعالی به هنگام نقل حدیث ، چنین برمی آید که او از علم حدیث نیز بهره ای داشته و از طرفی می دانیم که وی فقیه نیز بوده است، اما از مشایخ و استادان او در فقه و حدیث چیزی نمی دانیم، جز این که وی بدون واسطه از قاضی القضاة « ابوالفتح عبدالرحیم بن عبدالله صیرفی » حدیث نقل می کند.
مذهب
...