[ویکی فقه] مبطلات علت، امور کاشف از عدم علت وصف در قیاس فقهی می باشد.
اموری که کاشف از عدم علیت وصف در قیاس می باشد، مبطلات علت نامیده می شود؛ به بیان دیگر، مبطلات علت، طرقی است که دلالت می کند بر این که وصف خاص در قیاسی خاص، صلاحیت علت بودن را ندارد.
تعابیر دیگر
به مبطلات علت، قوادح علت و مفسدات علت نیز گفته می شود. برخی از این مبطلات عبارت است از:عدم تأثیر؛ عدم عکس؛ فرق؛ فساد وضع؛ قلب؛ کسر؛ معارضه.
تعداد مبطلات علت
نکته:درباره تعداد مبطلات علت بین اصولی های اهل سنت اختلاف وجود دارد؛ « شافعیه » آن را شش مبطل ذکر کرده اند:نقض؛ عدم تأثیر؛ کسر؛ قلب؛ قول به موجب؛ فرق، و «فخررازی» تعداد آن ها را پنج مبطل دانسته است. « ابن حاجب » آن ها را تا ۲۵ نوع شمرده است و سپس همه آن ها را به منع و معارضه برگردانده است. هم چنین، «شوکانی» تا ۲۸ مبطل را ذکر نموده است.
اموری که کاشف از عدم علیت وصف در قیاس می باشد، مبطلات علت نامیده می شود؛ به بیان دیگر، مبطلات علت، طرقی است که دلالت می کند بر این که وصف خاص در قیاسی خاص، صلاحیت علت بودن را ندارد.
تعابیر دیگر
به مبطلات علت، قوادح علت و مفسدات علت نیز گفته می شود. برخی از این مبطلات عبارت است از:عدم تأثیر؛ عدم عکس؛ فرق؛ فساد وضع؛ قلب؛ کسر؛ معارضه.
تعداد مبطلات علت
نکته:درباره تعداد مبطلات علت بین اصولی های اهل سنت اختلاف وجود دارد؛ « شافعیه » آن را شش مبطل ذکر کرده اند:نقض؛ عدم تأثیر؛ کسر؛ قلب؛ قول به موجب؛ فرق، و «فخررازی» تعداد آن ها را پنج مبطل دانسته است. « ابن حاجب » آن ها را تا ۲۵ نوع شمرده است و سپس همه آن ها را به منع و معارضه برگردانده است. هم چنین، «شوکانی» تا ۲۸ مبطل را ذکر نموده است.
wikifeqh: مفسدات_علت