ماده باوری دیالکتیکی یا ماتریالیسم دیالکتیکی ( به انگلیسی: Dialectical materialism ) نام یک فلسفه مارکسیستی در جهان بینی مارکسیسم - لنینیسم است. [ ۱] فلسفه مارکسیستی پایه نظری جهان بینی مارکسیستی - لنینیستی است.
در وهله نخست معرفت شناسی به شمار می آید یعنی نظریه شناخت یا دانش. هدف اصلی این فلسفه تجربه گرایی است یعنی دیدگاهی از شناخت که در آن سوژه شناسنده با ابژه واقعی رویارو می شود و به یاری انتزاع ذات آن را آشکار می سازد و از این پیش فرضِ رویارویی سرراست اندیشه با واقعیت، و پیش فرض بیشتر بی میانجی سوژه نسبت به ابژه، در پی تضمین های بیرونی حقیقت شناخت بر می آید. ماده گرایی دیالکتیکی در برابر مفهوم شناخت همچون بینش، تولید و کردار نظری را قرار می دهد و بنابراین، می توان گفت خود نظریه کردار نظری است. [ ۲]
کارل مارکس دیالکتیک را تنها با رویدادهای تاریخ و جامعه همساز می دید ولی فریدریش انگلس دامنه دیالکتیک را به حوزه طبیعت گسترش داد ولی انگلس مدعی نشد که ماده گرایی تاریخی را می توان از ماده باوری دیالکتیکی استنتاج کرد. این کار را گئورگی پلخانف کرد که نخستین بار این اصطلاح را به کار برد و نیز ولادیمیر لنین، که آن را چنان تفسیر کرد که ماهیت جهان با آرزوهای انقلابی سازگار درآید. ژوزف استالین باز هم آن را بیشتر دستکاری کرد و از آن یک جهان شناسی سیاسی بیرون کشید. کتاب «تکامل دید یگانه انگار از تاریخ» ( ۱۸۹۵ ) از پلخانف و «ماده باوری و آمپریوکریتیسیسم» ( ۱۹۰۹ ) از لنین، و «ماده گرایی دیالکتیکی و تاریخی» ( ۱۹۳۹ ) از استالین، پله به پله مراحل تحول ماده باوری دیالکتیکی را به یک فلسفه حزبی بیان می کنند. برخی از متفکران مارکسیست تنها مارکس را مرجع می شناسند.
ماتریالیسم دیالکتیکی به زبان ساده یعنی نمی توان جسمی را بدون توجه به تاثیری که محیط اطراف بر آن گذاشته و تاثیری که آن جسم بر محیط می گذارد، مورد مطالعه و قضاوت قرار داد. [ ۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر وهله نخست معرفت شناسی به شمار می آید یعنی نظریه شناخت یا دانش. هدف اصلی این فلسفه تجربه گرایی است یعنی دیدگاهی از شناخت که در آن سوژه شناسنده با ابژه واقعی رویارو می شود و به یاری انتزاع ذات آن را آشکار می سازد و از این پیش فرضِ رویارویی سرراست اندیشه با واقعیت، و پیش فرض بیشتر بی میانجی سوژه نسبت به ابژه، در پی تضمین های بیرونی حقیقت شناخت بر می آید. ماده گرایی دیالکتیکی در برابر مفهوم شناخت همچون بینش، تولید و کردار نظری را قرار می دهد و بنابراین، می توان گفت خود نظریه کردار نظری است. [ ۲]
کارل مارکس دیالکتیک را تنها با رویدادهای تاریخ و جامعه همساز می دید ولی فریدریش انگلس دامنه دیالکتیک را به حوزه طبیعت گسترش داد ولی انگلس مدعی نشد که ماده گرایی تاریخی را می توان از ماده باوری دیالکتیکی استنتاج کرد. این کار را گئورگی پلخانف کرد که نخستین بار این اصطلاح را به کار برد و نیز ولادیمیر لنین، که آن را چنان تفسیر کرد که ماهیت جهان با آرزوهای انقلابی سازگار درآید. ژوزف استالین باز هم آن را بیشتر دستکاری کرد و از آن یک جهان شناسی سیاسی بیرون کشید. کتاب «تکامل دید یگانه انگار از تاریخ» ( ۱۸۹۵ ) از پلخانف و «ماده باوری و آمپریوکریتیسیسم» ( ۱۹۰۹ ) از لنین، و «ماده گرایی دیالکتیکی و تاریخی» ( ۱۹۳۹ ) از استالین، پله به پله مراحل تحول ماده باوری دیالکتیکی را به یک فلسفه حزبی بیان می کنند. برخی از متفکران مارکسیست تنها مارکس را مرجع می شناسند.
ماتریالیسم دیالکتیکی به زبان ساده یعنی نمی توان جسمی را بدون توجه به تاثیری که محیط اطراف بر آن گذاشته و تاثیری که آن جسم بر محیط می گذارد، مورد مطالعه و قضاوت قرار داد. [ ۳]
wiki: ماده باوری دیالکتیکی