[ویکی نور] مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء. مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء، تألیف شیخ ذبیحالله محلاتی به زبان عربی است. در این اثر، آنچه مربوط به تاریخ و جغرافیای سامراء قبل از اسلام و بعد از آن است و نیز احوال مشاهیری که به این شهر وارد شده و کسانی که در آن مقیم شدهاند، از قبیل: خلفا، وزرا، علما، قضات، امرا، شعرا، حکما و... مورد مطالعه قرار گرفته است.
نویسنده در مقدمهاش بر کتاب دلیل نگارش کتاب را آن میداند که مورخین تاریخ شهرها بهصورت تفصیلی به تاریخ سامراء - که در گذشته و حال از شهرهای مهم بوده - نپرداختهاند، ولذا به جهت خدمت به اهل علم، تصمیم به تدوین تاریخ سامراء گرفته است.
کتاب با مقدمهای به قلم سید احمد حسینی و شرح حال مؤلف آغاز شده است. پس از آن مقدمه مؤلف آمده است. متن کتاب همانند بسیاری از کتب جغرافیایی قدیم، فاقد تبویب و فصلبندی بوده و مطالب سلسلهوار ذکر شده است.
کتاب با ذکر اسامی سامراء، به نقل از «معجم البلدان» حموی آغاز شده است. اسامی این شهر به چهاردهگونه آمده است که سامراء (ممدواً)، سامرّا (مقصوراً) و سرّ من رأی از جمله آنهاست.
در وجه تسمیه سامراء، نویسنده به نقل از کتاب «ریّ سامراء» تألیف احمد سوسه، ابتدا جغرافیای کنونی سامراء را ذکر کرده است. به تعبیر وی سامرای کنونی مشرف بر شهر سامرای عباسی بنا شده است. وی با بررسی طول و عرض جغرافیایی، مساحت تقریبی سامراء در زمان حکومت عباسیان را حدود 110 کیلومتر مربع تخمین زده است.
در ادامه این جلد از کتاب، اولین بنای سامراء و نیز وضعیت بنای این شهر و آثار موجود در آن از دوران هارونالرشید تا زمان متوکل از منابع گردآوری شده است. همچنین مطالب دیگری از قبیل باروی شهر سامراء و آبانبارها و مانند آن را میتوان در این جلد از کتاب مشاهده نمود.
نویسنده در مقدمهاش بر کتاب دلیل نگارش کتاب را آن میداند که مورخین تاریخ شهرها بهصورت تفصیلی به تاریخ سامراء - که در گذشته و حال از شهرهای مهم بوده - نپرداختهاند، ولذا به جهت خدمت به اهل علم، تصمیم به تدوین تاریخ سامراء گرفته است.
کتاب با مقدمهای به قلم سید احمد حسینی و شرح حال مؤلف آغاز شده است. پس از آن مقدمه مؤلف آمده است. متن کتاب همانند بسیاری از کتب جغرافیایی قدیم، فاقد تبویب و فصلبندی بوده و مطالب سلسلهوار ذکر شده است.
کتاب با ذکر اسامی سامراء، به نقل از «معجم البلدان» حموی آغاز شده است. اسامی این شهر به چهاردهگونه آمده است که سامراء (ممدواً)، سامرّا (مقصوراً) و سرّ من رأی از جمله آنهاست.
در وجه تسمیه سامراء، نویسنده به نقل از کتاب «ریّ سامراء» تألیف احمد سوسه، ابتدا جغرافیای کنونی سامراء را ذکر کرده است. به تعبیر وی سامرای کنونی مشرف بر شهر سامرای عباسی بنا شده است. وی با بررسی طول و عرض جغرافیایی، مساحت تقریبی سامراء در زمان حکومت عباسیان را حدود 110 کیلومتر مربع تخمین زده است.
در ادامه این جلد از کتاب، اولین بنای سامراء و نیز وضعیت بنای این شهر و آثار موجود در آن از دوران هارونالرشید تا زمان متوکل از منابع گردآوری شده است. همچنین مطالب دیگری از قبیل باروی شهر سامراء و آبانبارها و مانند آن را میتوان در این جلد از کتاب مشاهده نمود.
wikinoor: مآثر_الکبراء_فی_تاریخ_سامراء
[ویکی شیعه] مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء (کتاب). مَآثِرُ الْکُبَراء فی تاریخِ سامراء کتابی به زبان عربی نوشته شیخ ذبیح الله محلاتی. وی در این کتاب، مفصل به تاریخ شهر سامرا و معرفی شخصیت های تاریخی آن پرداخته و درباره امامان مدفون در این شهر و امام دوازدهم شیعیان هم به تفصیل سخن گفته است.
ذبیح الله محلاتی مشتاق عسکری (متوفای ۱۳۶۶ش) روحانی و نویسنده شیعه در قرن چهاردهم قمری است. وی در سال ۱۳۳۰ق به عراق رفت و در حوزه علمیه نجف و سامرا تحصیل کرد و در سال ۱۳۷۶ق به ایران بازگشت. او دارای تألیفاتی از جمله ریاحین الشریعه، مآثر الکبرا و فرسان الهیجاء است. مدفن او در حرم عبدالعظیم حسنی است.
به گفته نویسنده کتاب، از آن جا که مورخان متعددی درباره تاریخ شهرهای مکه، مدینه، نجف، کوفه، بغداد، بصره، شام، حلب، بیروت، مصر، یمن، خراسان، نیشابور، قم، اصفهان و یزد کتاب هایی را تألیف کرده اند و چون حق مطلب درباره این موضوع (تاریخ سامرا) با توجه به اینکه پایتخت عباسیان و محل شهادت دو امام هادی و عسکری بوده، در هیچ نوشته ای ادا نشده بود، تصمیم می گیرد تا در نوشته ای به اهمیت این شهر و ماجراهای تاریخی آن بپردازد. وی همچنین می نویسد که چون در تألیف آن تردید داشته، به قرآن استخاره زده که این آیات آمد: «نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِینُ*عَلَی قَلْبِک لِتَکونَ مِنَ الْمُنْذِرِینَ*بِلِسَانٍ عَرَبِی مُبِینٍ*وَإِنَّهُ لَفِی زُبُرِ الْأَوَّلِینَ».
ذبیح الله محلاتی مشتاق عسکری (متوفای ۱۳۶۶ش) روحانی و نویسنده شیعه در قرن چهاردهم قمری است. وی در سال ۱۳۳۰ق به عراق رفت و در حوزه علمیه نجف و سامرا تحصیل کرد و در سال ۱۳۷۶ق به ایران بازگشت. او دارای تألیفاتی از جمله ریاحین الشریعه، مآثر الکبرا و فرسان الهیجاء است. مدفن او در حرم عبدالعظیم حسنی است.
به گفته نویسنده کتاب، از آن جا که مورخان متعددی درباره تاریخ شهرهای مکه، مدینه، نجف، کوفه، بغداد، بصره، شام، حلب، بیروت، مصر، یمن، خراسان، نیشابور، قم، اصفهان و یزد کتاب هایی را تألیف کرده اند و چون حق مطلب درباره این موضوع (تاریخ سامرا) با توجه به اینکه پایتخت عباسیان و محل شهادت دو امام هادی و عسکری بوده، در هیچ نوشته ای ادا نشده بود، تصمیم می گیرد تا در نوشته ای به اهمیت این شهر و ماجراهای تاریخی آن بپردازد. وی همچنین می نویسد که چون در تألیف آن تردید داشته، به قرآن استخاره زده که این آیات آمد: «نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِینُ*عَلَی قَلْبِک لِتَکونَ مِنَ الْمُنْذِرِینَ*بِلِسَانٍ عَرَبِی مُبِینٍ*وَإِنَّهُ لَفِی زُبُرِ الْأَوَّلِینَ».
wikishia: مآثر_الکبراء_فی_تاریخ_سامراء_(کتاب)