قیلوله

[ویکی فقه] خواب قیلوله، تنها زمانی رخ می دهد که نزدیک ظهر باشد؛ این خواب لزوماً قبل از اذان ظهر نیست؛ بلکه تا ساعاتی بعد از اذان ظهر نیز خواب قیلوله صدق می کند.
یکی از نیازهای طبیعی و ضروری بدن، استراحت و خواب است. زمان، مکان، طبیعت افراد و... می توانند در تأثیرگذاری خواب نتایج متفاوتی به دنبال داشته باشند. یکی از خواب ها، «قیلوله» نام دارد.برخی اندیشمندان لغت شناس، «قیلوله» را به معنای استراحت در نیمه روز دانسته اند؛ حال چه این استراحت با خواب همراه باشد و چه بدون خواب. اما گروهی دیگر از آنان، قیلوله را تنها به خواب هنگام ظهر معنا کرده اند، که همین معنای دوم مورد بحث ماست.
اهمیت خواب قیلوله
حال در ذیل، اهمیت خواب قیلوله را در روایات بررسی می کنیم:در منابع اسلامی احادیثی وجود دارد که توصیه به خواب هنگام ظهر دارند:امام صادق (علیه السلام) از پدرانش از پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) نقل می کنند: «روزه گرفتن در طول روز را با خوردن سحری کمک کنید، و با خواب قیلوله، بیدار شدن برای عبادت شبانه و شب زنده داری را یاری رسانید». امام صادق (علیه السلام) از پدرانش نقل می کند: «مردی بادیه نشین نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) آمد و گفت: ای رسول خدا! من حافظه خوبی داشتم ولی اکنون فراموش کار و کم حافظه شده ام، چه کنم؟ آن حضرت فرمود: شاید تو به خواب قیلوله عادت داشتی؟ گفت: آری. فرمود: و حال آن را ترک کرده ای؟ گفت: آری، پیامبر فرمود: دوباره همان کار (خواب قیلوله) را از سر بگیر تا انشاء الله حافظه ات باز گردد». امام باقر (علیه السلام) فرموده اند: «خواب، اگر در اول روز باشد، فرسودگی است، هنگام ظهر نعمت، بعد از عصر حماقت و بین مغرب و عشاء، روزی را بر انسان حرام می کند». امام کاظم (علیه السلام) فرمودند: «هنگام ظهر بخوابید؛ زیرا همانا خداوند انسان روزه دار را در حالی که آرمیده است، غذایش می دهد و سیرابش می کند».
زمان خواب قیلوله
همان گونه که در معنای لغوی قیلوله گذشت، خواب قیلوله، تنها زمانی رخ می دهد که نزدیک ظهر باشد؛ اما نکته مورد نظر این جا است که برخلاف آنچه متبادر به ذهن است، این خواب لزوماً قبل از اذان ظهر نیست؛ بلکه تا ساعاتی بعد از اذان ظهر نیز خواب قیلوله صدق می کند.بر این معنا روایتی از امام رضا (علیه السلام) دلالت دارد: «... پس از آن، زمانی که نیمه روز شود و مردم شغل های خود را ترک می کنند و جامه های خود را درمی آورند، استراحت می کنند و به طعام و قیلوله مشغول می شوند. لذا خدا ایشان را امر کرد که قبل از انجام این امور، ابتدا به ذکر و عبادت و نماز ظهر بپردازند و سپس به آن چه بخواهند از استراحت و طعام و قیلوله بپردازند». حدیثی از اهل سنت نیز بر همین معنای قیلوله دلالت دارد: انس بن مالک نقل می کند: «به همراه پیامبر اسلام نماز جمعه را خواندیم و سپس برگشته و خواب قیلوله کردیم».
استحباب خواب قیلوله
...