[ویکی فقه] در فضلیت شهر قم و اهل آن، روایات بی شماری وجود دارد.علامه بزرگوار شهید قاضی نورالله شوشتری می گوید:«اخباری که درفضلیت قم و اهل قم از رسول خدا (ص) و ائمه اطهار (علیهم السلام) روایت شده، فراوان است.» از این رو به ذکر گزیده ای از آن ها می پردازیم.
روی علی بن محمد العسکری عن ابیه عن جده عن امیرالمومنین (ع) قال: قال رسول الله (ص) : ((لما اسری بی الی السماء الرابعه، نظرت الی قبه من لولولها اربعه ارکان و اربعه ابواب کاءنها من استبرق اءخضر.قلت: یا جبرئیل، ما هذه القبه التی لم ارفی السماء الرابعه احسن منها؟ فقال: یا حبیبی محمد، هذه صوره مدینه یقال لها قم، یجتمع فیها عبادالله المومنون.ینتظرون محمدا و شفاعته للقیامه و الحساب.یجری علیهم الغم و الهم و الاحزان و المکاره...)) پیامبر (ص) فرمود: هنگامی که به آسمان چهارمطبق تصریح قرآن مجید در عالـم, هفت آسمان وجـود دارد. در یکی از آیات شـریف قـرآنـی در ایـن باره آمـده است: ((الذی خلق سبع سماوات طباقا ماتری فـی خلق الرحمن مـن تفاوت...)) یعنی همان کسی که هفت آسمان را بر فراز یکدیگر آفرید.در آفرینش خداوند هیچ تضاد و عیبی نمی بینی...و طبق برخی از آیات قرآنی چون آیه پنجم سوره ملک (ولقد زیناالسماء الدنیا بمصابیح...) آنچه از عالم بالا می بینیم، و تمامی ستارگان و کهکشان ها همه جزو آسمان دنیا و آسمان اولند.بنابراین آسمان های ششگانه دیگر، عالم هایی در ورای آن هستند. ) برده شدم، به گنبدی از لولو که چهار رکن و چهار در داشت و گویا از حریر سبز بود، نگریستم.گفتم: جبرئیل ، این گنبدی که بهتر از آن را در آسمان چهارم ندیده ام، چیست؟ جبرئیل گفت: محبوبم محمد، این صورت شهری است که بدان قم گویند.در آن بندگان مومن خدا جمع می شوند و منتظر محمد و شفاعت ش در روز قیامت و حسابرسی هستند.بر آنان غم و اندوه و ناراحتی ها و ناخشنودی ها وارد نمی شود...
سرزمین نجیبان
عن حماد الناب قال: کنا عند ابی عبدالله (ع) و نحن جماعه اذ دخل علیه عمران بن عبدالله القمی فساءله و بره و بشه فلما اءن قام، قلت لابی عبدالله (ع) من هذاالذی بررت به هذا البر؟ فقال: (من اهل البیت النجباء یعنی اهل قم ما ارادهم جبار من الجبابره الا قصمه الله). شخصی به نام حماد ناب گفت: به همراه جماعتی در حضور امام صادق (ع) بودیم که عمران بن عبدالله قمی وارد شد.امام از او احوالپرسی کرد و خوشحالش نمود.وقتی او برخاست و رفت به ابی عبدالله (ع) (ابو عبدالله کنیه شریف امام صادق (ع) است.) عرض کردم:این چه کسی بود که با او این گونه خوشرفتاری کردید؟ امام فرمود: او از جمله خاندان نجیبان یعنی اهل قم است.هیچگاه هیچ گردنکشی از طاغیان نسبت به آنان سوء قصد نمی کند مگر این که خداوند او را در هم می شکند.به فرض آن که روایت فوق از امام صادق (ع) صادر شده باشد، مسلما منظور ایشان این نبوده که هیچ حاکم و ظالم و گردنکشی گرچه برای مدتی کوتاه بر قم مسلط نشده و حکمرانی نکرده است. (برای نمونه در زمان حمله افغانیان به ایران به سال ۱۱۳۶ هجری، مدتی شهر قم محل تاخت و تاز آنان بود.)شاید مقصود امام این بوده که به اصطلاح مقتضی برای نابودی جبارانی که نسبت به قم سوء قصد داشته ولی موانعی چون گناه که از سوی عده ای از اهالی قم صادر شده، باعث گردیده که حکام ظالم بر آن جا تسلط پیدا کنند.و اصولا با توجه به آن که خداوند سرنوشت هیچ ملتی را تغییر نمی دهد مگر این که خود آنان بخواهند. (در این باره در آیه ۵۳ سوره انفال می خوانیم: (ذلک باءن الله لم یک مغیرا نعمه انعمها علی قوم حتی یغیروا ما بانفسهم...)) می توان استنباط کرد که علت اصلی سلطه بیگانگان و ستمگران بر مردم قم و نیز بر ایران و دیگر کشورهای اسلامی، چیزی جز کردار ناشایست آن یاجمعی از آنان و به فراموشی سپردن دستورات الهی نبوده است.خداوند در این باره فرموده است:«...ان الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم...)) یعنی خداوند سرنوشت هیچ ملتی را دگرگون نمی کند مگر این که آنان آنچه را که در خودشان هست، تغییر دهند.
حجت بلاد
عن ابی عبدالله (ع) قال: ((ان الله احتج بالکوفه علی سائر البلاد و بالمومنین من اهلها علی غیرهم من اهل البلاد و احتج ببلده قم علی سائر البلاد و باءهلها علی جمیع اهل المشرق و المغرب من الجن و الانس و لم یدع الله قم و اهله مستضعفا بل وفقهم و ایدهم...و سیاءتی زمان تکون بلده قم واهلها و حجه علی الخلائق و ذلک فی زمان غیبه قائمنا (ع) الی ظهوره و لولا ذلک لساخت الارض باهلها.و ان الملائکه لتدفع البلایا عن قم و اهله، و ما قصده جبار بسوء الا قصمه قاصم الجبارین عنهم بداهیه او مصیبه او عدو.و ینسی الله الجبارین فی دولتهم ذکر قم و اهله کما نسوا ذکرالله.)) امام صادق (ع) فرمود: خداوند به شهر کوفه بر دیگر شهرها احتجاج کرده و به مومنان آن منطقه برغیر آنان از ساکنان شهرها.و خداوند به شهر قم بر سایر شهرها به واسطه اهالی آن بر تمامی ساکنان مشرق و مغرب از جن و انس احتجاج کرده است.خداوند اهل آن را مستضعف (در دین ) نمی گذارد بلکه توفیقشان می دهد و تاءییدشان می کند...زمانی می آید که شهر و اهل قم بر دیگر مردم حجت اند و آن در زمان غیبت قائم ماست تا ظهور او.اگر چنین نباشد، زمین ساکنان خود را فرو می برد.مسلما ملائکه دشواری ها را از قم و ساکنانش دفع می کنند.هیچگاه گردنکشی نسبت به قمیان سوء قصد نمی کند مگر آن که درهم شکننده جباران او را نابود و به مصیبت یا درد سر یا دشمنی مشغولش می نماید.خداوند قم را از یاد سرکشان در زمان حکومتشان می برد همانگونه که آنان یاد خدا را به فراموشی سپردند.
معدن علم و فضل، قائم مقام حجت
...
روی علی بن محمد العسکری عن ابیه عن جده عن امیرالمومنین (ع) قال: قال رسول الله (ص) : ((لما اسری بی الی السماء الرابعه، نظرت الی قبه من لولولها اربعه ارکان و اربعه ابواب کاءنها من استبرق اءخضر.قلت: یا جبرئیل، ما هذه القبه التی لم ارفی السماء الرابعه احسن منها؟ فقال: یا حبیبی محمد، هذه صوره مدینه یقال لها قم، یجتمع فیها عبادالله المومنون.ینتظرون محمدا و شفاعته للقیامه و الحساب.یجری علیهم الغم و الهم و الاحزان و المکاره...)) پیامبر (ص) فرمود: هنگامی که به آسمان چهارمطبق تصریح قرآن مجید در عالـم, هفت آسمان وجـود دارد. در یکی از آیات شـریف قـرآنـی در ایـن باره آمـده است: ((الذی خلق سبع سماوات طباقا ماتری فـی خلق الرحمن مـن تفاوت...)) یعنی همان کسی که هفت آسمان را بر فراز یکدیگر آفرید.در آفرینش خداوند هیچ تضاد و عیبی نمی بینی...و طبق برخی از آیات قرآنی چون آیه پنجم سوره ملک (ولقد زیناالسماء الدنیا بمصابیح...) آنچه از عالم بالا می بینیم، و تمامی ستارگان و کهکشان ها همه جزو آسمان دنیا و آسمان اولند.بنابراین آسمان های ششگانه دیگر، عالم هایی در ورای آن هستند. ) برده شدم، به گنبدی از لولو که چهار رکن و چهار در داشت و گویا از حریر سبز بود، نگریستم.گفتم: جبرئیل ، این گنبدی که بهتر از آن را در آسمان چهارم ندیده ام، چیست؟ جبرئیل گفت: محبوبم محمد، این صورت شهری است که بدان قم گویند.در آن بندگان مومن خدا جمع می شوند و منتظر محمد و شفاعت ش در روز قیامت و حسابرسی هستند.بر آنان غم و اندوه و ناراحتی ها و ناخشنودی ها وارد نمی شود...
سرزمین نجیبان
عن حماد الناب قال: کنا عند ابی عبدالله (ع) و نحن جماعه اذ دخل علیه عمران بن عبدالله القمی فساءله و بره و بشه فلما اءن قام، قلت لابی عبدالله (ع) من هذاالذی بررت به هذا البر؟ فقال: (من اهل البیت النجباء یعنی اهل قم ما ارادهم جبار من الجبابره الا قصمه الله). شخصی به نام حماد ناب گفت: به همراه جماعتی در حضور امام صادق (ع) بودیم که عمران بن عبدالله قمی وارد شد.امام از او احوالپرسی کرد و خوشحالش نمود.وقتی او برخاست و رفت به ابی عبدالله (ع) (ابو عبدالله کنیه شریف امام صادق (ع) است.) عرض کردم:این چه کسی بود که با او این گونه خوشرفتاری کردید؟ امام فرمود: او از جمله خاندان نجیبان یعنی اهل قم است.هیچگاه هیچ گردنکشی از طاغیان نسبت به آنان سوء قصد نمی کند مگر این که خداوند او را در هم می شکند.به فرض آن که روایت فوق از امام صادق (ع) صادر شده باشد، مسلما منظور ایشان این نبوده که هیچ حاکم و ظالم و گردنکشی گرچه برای مدتی کوتاه بر قم مسلط نشده و حکمرانی نکرده است. (برای نمونه در زمان حمله افغانیان به ایران به سال ۱۱۳۶ هجری، مدتی شهر قم محل تاخت و تاز آنان بود.)شاید مقصود امام این بوده که به اصطلاح مقتضی برای نابودی جبارانی که نسبت به قم سوء قصد داشته ولی موانعی چون گناه که از سوی عده ای از اهالی قم صادر شده، باعث گردیده که حکام ظالم بر آن جا تسلط پیدا کنند.و اصولا با توجه به آن که خداوند سرنوشت هیچ ملتی را تغییر نمی دهد مگر این که خود آنان بخواهند. (در این باره در آیه ۵۳ سوره انفال می خوانیم: (ذلک باءن الله لم یک مغیرا نعمه انعمها علی قوم حتی یغیروا ما بانفسهم...)) می توان استنباط کرد که علت اصلی سلطه بیگانگان و ستمگران بر مردم قم و نیز بر ایران و دیگر کشورهای اسلامی، چیزی جز کردار ناشایست آن یاجمعی از آنان و به فراموشی سپردن دستورات الهی نبوده است.خداوند در این باره فرموده است:«...ان الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم...)) یعنی خداوند سرنوشت هیچ ملتی را دگرگون نمی کند مگر این که آنان آنچه را که در خودشان هست، تغییر دهند.
حجت بلاد
عن ابی عبدالله (ع) قال: ((ان الله احتج بالکوفه علی سائر البلاد و بالمومنین من اهلها علی غیرهم من اهل البلاد و احتج ببلده قم علی سائر البلاد و باءهلها علی جمیع اهل المشرق و المغرب من الجن و الانس و لم یدع الله قم و اهله مستضعفا بل وفقهم و ایدهم...و سیاءتی زمان تکون بلده قم واهلها و حجه علی الخلائق و ذلک فی زمان غیبه قائمنا (ع) الی ظهوره و لولا ذلک لساخت الارض باهلها.و ان الملائکه لتدفع البلایا عن قم و اهله، و ما قصده جبار بسوء الا قصمه قاصم الجبارین عنهم بداهیه او مصیبه او عدو.و ینسی الله الجبارین فی دولتهم ذکر قم و اهله کما نسوا ذکرالله.)) امام صادق (ع) فرمود: خداوند به شهر کوفه بر دیگر شهرها احتجاج کرده و به مومنان آن منطقه برغیر آنان از ساکنان شهرها.و خداوند به شهر قم بر سایر شهرها به واسطه اهالی آن بر تمامی ساکنان مشرق و مغرب از جن و انس احتجاج کرده است.خداوند اهل آن را مستضعف (در دین ) نمی گذارد بلکه توفیقشان می دهد و تاءییدشان می کند...زمانی می آید که شهر و اهل قم بر دیگر مردم حجت اند و آن در زمان غیبت قائم ماست تا ظهور او.اگر چنین نباشد، زمین ساکنان خود را فرو می برد.مسلما ملائکه دشواری ها را از قم و ساکنانش دفع می کنند.هیچگاه گردنکشی نسبت به قمیان سوء قصد نمی کند مگر آن که درهم شکننده جباران او را نابود و به مصیبت یا درد سر یا دشمنی مشغولش می نماید.خداوند قم را از یاد سرکشان در زمان حکومتشان می برد همانگونه که آنان یاد خدا را به فراموشی سپردند.
معدن علم و فضل، قائم مقام حجت
...
wikifeqh: قم_در_روایات