قلعه بست

قلعهٔ بُست یک قلعهٔ باستانی در منطقهٔ بُست در استان هلمندِ افغانستان است. در محل تلاقی دو رود معروف افغانستان هیرمند و ارغنداب قلعهٔ بسیار بزرگی ساخته شده که از بالای آن تمام شهر لشکرگاه دیده می شود و شهرت بسیاری دارد. [ ۱]
مقامات اطلاعاتی و فرهنگی استان هلمند می گویند که این قلعه قبل از ظهور اسلام ساخته شده است. آن ها می گویند مورخان در مورد آن نظرات متفاوتی دارند و برخی گفته اند این قلعه قبل از ظهور مسیحیت ساخته شده است. [ ۲] وقتی به قلعه برگردیم متوجه می شویم که در این قلعه ساخت و سازهای ماهرانه زیادی وجود دارد و مردم آن زمان در ساختن آجر و فرآیندهای تولید مهارت داشتند. با مطالعهٔ صفحات تاریخ هلمند باستان معلوم می شود که بست ( لشکرگاه ) در آن زمان یک مکان مشهور و استراتژیک بوده است که مناطقی از ایران، هند، چین و برخی کشورهای عربی تجارت خود را از این مسیر انجام می دادند. در آن زمان باغ های تجاری، کاروانسراها و بازارهای بزرگ زیادی در بُست ساخته شد و مردم از سایر نقاط اطراف برای کار و زندگی به این منطقه می آمدند. اما به دلیل جنگ هایی که در بین پادشاهان رایج شده بود، قلعه مورد حمله غارتگران قرار گرفت. بعدها بار دیگر در زمان انوشیروان دادگر[ ۳] و سپس در زمان سلطان محمود غزنوی و پسرش به آن توجه بیشتری شد. محمود غزنوی بست را به عنوان یکی از شهرهای مهم خود دوست داشت و برای بازسازی بست تلاش زیادی کرد. [ ۴] مسئولان اطلاعات و فرهنگ استان هلمند می گویند که ادارهٔ مذکور و مسئولان دولتی این ولایت شبانه روز تلاش می کنند تا به اماکن تاریخی این ولایت که از آثار گذشتگان و زمان های گذشته می باشد آسیبی وارد نشود. [ ۳] [ ۵]
محمدشریف می گوید از تاریخچهٔ بست مشخص می شود که بست در طول تاریخ خود تغییرات زیادی را به خود دیده است، پس از اسکندر مقدونی، پس از چنگیزخان، روزهای بسیار بدی را هم به دست تیمور و علاءالدین جهان سوز به خود دیده است، اما همچنان پایدار است. [ ۳] [ ۶]