قضیه مطلقه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] قضیه مطلقه، به معنای قضیه فاقد "جهت" است.
قضیه مطلقه، از اقسام قضایا و در مقابل قضیه موجهه است و آن قضیه ای است که ذکر جهت در آن نشده باشد یعنی ضرورت یا امکان و یا امتناع محمول برای موضوع ذکر نشده باشد. به عبارت دیگر: هر قضیه ای که مفاد آن تحقق نسبت باشد بدون تعیین جهتی از جهات (مثل ضرورت و امتناع و دوام)، به نام مطلقه خوانده می شود.
اقسام قضیه مطلقه
قضیه مطلقه به لحاظ کیفیت، به موجبه و سالبه، و به لحاظ کمیت، به کلیه و جزئیه تقسیم می شود:۱. قضیه مطلقه موجبه کلیه، مانند: "هر انسانی حیوان است".۲. قضیه مطلقه موجبه جزئیه، مانند: "بعضی حیوان ها انسان هستند".۳. قضیه مطلقه سالبه کلیه، مانند: "هیچ درختی حیوان نیست".۴. قضیه مطلقه سالبه جزئیه، مانند: "بعضی انسان ها دانا نیستند".
قضایای مطلقه و موجهه
اطلاق و توجیه (قضایای مطلقه و موجهه) عیناً مشابه اهمال و حصر قضیه (در قضیه مهمله و قضیه محصوره) است؛ زیرا هم چنان که در قضیه مهمله بیان کمیت افراد موضوع نشده، در قضیه مطلقه نیز کیفیت و جهت حکم بیان نشده است.قضیه مطلقه جزو موجهات نیست بلکه در مقابل موجهات می باشد زیرا چنان که معلوم شد مفاد اطلاق قضیه، عدم ذکر جهت است؛ ولی در عین حال به طور تشبیه و مجاز آن را یکی از موجهات دانسته اند. هم چنان که سالبه را از اقسام حملیه شمرده اند در صورتی که سلب، رفع حمل است امّا به اعتبار ایجاب که طرف مقابل آن است، به آن حملیه گفته اند.
مستندات مقاله
...

پیشنهاد کاربران

بپرس