قزاقستان

[ویکی شیعه] قزاقستان کشوری در آسیای میانه است. آشنایی قزاق ها در گذشته با اسلام اندک بوده، و در دوره کمونیستی نیز به شدت از آن دور شده اند. پس از استقلال، اسلام خواهی مردم قزاق رو به فزونی نهاد و تعداد زیادی مسجد (بیش از ۴۰۰) ساخته شده و تشکل های دینی فراوانی در این کشور شکل گرفت.
اکثر شیعیان قزاقستان اهل کشور آذربایجان و مابقی اهل آذربایجان ایران و ایرانی الاصل هستند که به دنبال سیاست های استالینی در زمان شوروی، به اجبار به این کشور کوچانده شدند. شیعیان در مناطق شیعه نشین قزاقستان، مساجد و حسینیه هایی دارند.
قزاقستان از شمال با روسیه، از شرق با چین، در جنوب شرقی با قرقیزستان، در جنوب با ازبکستان و همچنین در جنوب غربی با ترکمنستان همسایه است. سواحل شمال شرقی دریای خزر در خاک این کشور قرار دارد.

[ویکی اهل البیت] قزاقستان (به قزاقی: Қазақстан ، به روسی: Казахстан ) کشوری است در آسیای میانه. پایتخت آن آستانه است. وسعت قزاقستان ۲٬۷۱۷٬۳۰۰ کیلومتر مربع است و جمعیت آن در سال ۲۰۰۵ میلادی ۱۵٬۱۰۰٬۵۰۰ نفر تخمین زده شده است.
اولین ساکنان منطقه قزاقستان، اقوام ترک در اوایل قرن هشتم قبل از میلاد بودند. در قرن سیزدهم، این منطقه توسط امپراتوری چنگیزخان مغول تصرف شد. پس از مرگ او، این امپراتوری بین فرزندان او قسمت شد و قزاقستان کنونی به چاگادای، پسر چنگیزخان رسید. ولی قسمت غربی و بیشتر قسمت های شمالی به گنقیز، نوه چنگیزخان رسید. شکل سیاست در قزاقستان از نوع ریاست جمهوری است و رییس جمهور در راس کشور و دولت قرار دارد. قدرت اجرایی دست دولت بوده و قدرت قانونی دست دولت و پارلمان می باشد. در حال حاضر، رییس جمهور این کشور نورسلطان نظربایف است که در ۴ دسامبر۲۰۰۵ میلادی انتخاب شد.
جمهوری قزاقستان کشوری است که بخش بزرگی از آسیای میانه و شمالی را به خود اختصاص داده است. این کشور با مساحت ۲٬۷۱۷٬۳۰۰ کیلومتر مربع نهمین کشور بزرگ جهان به شما می آید، و از اروپای غربی بزرگتر است. قزاقستان هم مرز کشورهای روسیه، قزقیزستان، ترکمنستان، ازبکستان، چین و دریای خزر است. با وجود وسعت این کشور، بیشتر آن از نوع کویری و استپ است و چگالی جمعیت آن تنها ۶ نفر در هر کیلومتر مربع است. میزان جمعیت که در در سال ۱۹۸۹ بیش از ۱۶ میلیون نفر بود، پس از استقلال قزاقستان و مهاجرت های زیاد به کشورهای دیگر به ۱۵ میلیون در سال ۲۰۰۶ تقلیل یافت. این کشور در زمان شوروی یکی از جمهوری های اتحاد شوروی بود، و هم اکنون یکی از اعضای کشورهای مستقل همسود است.
زبان قزاقی زبانی است از زبان های ترکی تبار که خود زیر شاخه از زبانهای اورال-آلتای هستند. قبلاَ این سرزمین همراه با مناطقی از قرقیزستان، ترکمنستان و ازبکستان به ترکستان معروف بود.
شهرهای بزرگ آن به ترتیب آلماآتا (آلماتی) با حدود ۱٫۵ میلیون نفر ، آستانه (آستانا) و کاراگاندا با حدود ۷۰۰ هزار نفر هستند. از شهرهای دیگر قزاقستان می توان آترائو، آکتائو، چیمکند (شیمکنت)، پاولودار، پتروپاولسک و اوست کامنگورسک را نام برد.
کشف و استخراج نفت در مناطق غربی در کنار دریای خزر، این کشور را جزو کشورهایی با درصد رشد بالا در میان جمهوری های اتحاد شوروی سابق قرار داده است.
پایگاه فضایی بایکونور در کشور قزاقستان قرار دارد و قدیمی ترین پایگاه فضایی جهان است. یوری گاگارین نخستین انسان فضانورد از این پایگاه به فضا سفر کرد. این پایگاه در دوران شوروی سابق و به خاطر موقعیت جغرافیایی مناسب در جمهوری قزاقستان ساخته شد. پس از فروپاشی شوروی، کشور روسیه این پایگاه را تا سال ۲۰۵۰ از قزاقستان اجاره کرده است.
سایت رحماء بازیابی:ششم مرداد 1394

قَزّاقِسْتان (Kazakhstan)
نمایی از شهر آستانه، نمایی از شهر آستانه، نمایی از شهر آستانه، موقعیت. جمهوری قزاقستان در آسیای مرکزی بین چین در شرق و دریای خزر در غرب جا دارد. این کشور از شمال به روسیه، از شرق به چین، از جنوب به قرقیزستان، ازبکستان و ترکمنستان، و از غرب به دریای خزر محدود می شود. مساحت قزاقستان ۲,۷۱۷,۳۰۰ کیلومتر مربع و شهر آستانه پایتخت آن است.سیمای طبیعی. قزاقستان، سومین کشور وسیع آسیا، سرزمینی عمدتاً هموار است که جز در شرق و جنوب شرقی، در دیگر نواحی آن ارتفاعات مهمی دیده نمی شود. کوه های تین شان و آلتای شان در مرزهای شرقی و جنوب شرقی آن جا دارند و رشته کوه های چِنگیز تائو و چوئیلی بخش هایی از نواحی شرقی این کشور را فراگرفته اند و بلندترین نقطۀ کشور با نام خان تِنگری با بلندی ۶,۹۹۵ متر، در مرز چین و قزاقستان قرار دارد. دشت مرتفع ساری اَرقَه (قزاق) و نیز دشت های بِتپاق دالا و مویون قوم، که از شرق به غرب از ارتفاعشان کاسته می شود، نواحی مرکزی این کشور را تشکیل داده اند. تپه ماهورهای قرا تائو و اولو تائو دشت مرکزی را از دشت توران و نواحی شمالی دریاچۀ آرال جدا می کنند و بالاخره فروبومان دریای خزر، که ارتفاعش در نوار ساحلی حدود ۲۵ متر پایین تر از سطح دریاست، بخش غربی این کشور را تشکیل می دهد. قزاقستان شرقی در حقیقت تختال فرسایش یافته ای است که فرورفتگی های آن را دریاچه هایی مانند بالخاش، زایسان، و آلاکول فراگرفته و نیمۀ شمالی دریاچۀ آرال و نیز دریاچۀ تنگیز و سِلِتی تِنگیز و بسیاری دریاچه های فصلی دیگر در نواحی مرکزی و شمالی آن دیده می شود. شبکۀ رودهای قزاقستان نسبت به وسعت آن اندک و ناچیز است و بیشتر آن ها از یخچال های متعدد کوه های تین شان و آلتای شان سرچشمه می گیرند. به جز رودهای ایرتیش، ایشیم، و توبول که به سوی شمال روان اند و به سیبری وارد می شوند، دیگر رودها به حوضه های داخلی می ریزند. رودخانۀ مهم آسیای مرکزی یا سیردریا (سیحون)، که به دریاچۀ آرال می ریزد، و رودخانۀ اورال که در دریای خزر تخلیه می شود و نیز رودخانۀ ایلی که به دریاچۀ بالخاش می ریزد از مهم ترین رودهای این گروه محسوب می شوند. قزاقستان به چهارده استان تقسیم می شود و افزون بر شهر آستانه (پایتخت) آلماآتا، آق توبه، قراغاندی، پاولودار، اوسکِمِن، جامبول، چیمکنت، و سِمِی از شهرهای مهم آن به شمار می روند. اقلیم قزاقستان برّی و خشک است و بارندگی اندکی دارد. زمستان های آن بسیار سرد و نسبتاً مرطوب و تابستان های آن بسیار گرم و خشک است و بهار در نواحی جنوبی زودتر از نواحی شمالی فرامی رسد. بیش از نیمی از قزاقستان را مناطق بیابانی و نیمه بیابانی تشکیل داده و دریاچه های مرکزی و غربی آن در تابستان به شوره زارهای خشک تبدیل می شوند. میانگین دمای شهر آلماآتا، پایتخت قدیم قزاقستان، در دی ماه ۴- درجۀ سانتی گراد و در تیرماه ۲۴ درجۀ سانتی گراد است و میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۵۹۸ میلی متر می رسد. چهار درصد از مساحت این کشور پوشیده از جنگل است و استپ های نواحی شمالی، حاصل خیزترین بخش این کشور را تشکیل می دهند. حیات وحش قزاقستان شامل گرگ، خرس، موش صحرایی، موش کور و انواع خزنده و پرنده است.
اقتصاد. قزاقستان از نظر زغال سنگ و نفت بسیار غنی است و منابع آهن، بوکسیت، مس و نیکل آن نیز فراوان است. این کشور از نظر صنعتی به پیشرفت های بسیاری دست یافته و ذوب فلزات، تولید ماشین آلات سبک و سنگین، فرآورده های شیمیایی، الکترونیک، داروسازی، و فرآوری مواد غذایی از فعالیت های صنعتی آن به شمار می آیند. کشاورزی نیز همچون گذشته اهمیت دارد و نیمی از نیروی کار قزاقستان در این بخش به کار مشغول اند. بیشتر زمین های بایر آن به کشت غلات اختصاص یافته و پرورش دام نیز جایگاه مهمی دارد. غلات مهم ترین محصول نواحی شمالی است و میوه و سبزیجات و برنج در دره های نسبتاً گرم جنوب شرقی کشت می شود. موجودی ذخایر زیرزمینی نفت قزاقستان حدود ۸میلیارد بشکه و موجودی گاز آن حدود ۶۰۰هزار میلیون متر مکعب است. مساحت جنگل های قزاقستان به۱۰.۵ میلیون هکتار بالغ می شود و تولید چوب و الوار آن ۳۱,۵۰۰ متر مکعب است.
حکومت و سیاست. قزاقستان دارای نظام جمهوری با دو نهاد قانون گذاری است. دورۀ ریاست جمهوری در این کشور هفت سال است، ولی استثنائاً نور سلطان نظربایف تا زمان حیات خویش ریاست جمهوری کشور را برعهده خواهد داشت. مجلس ملی قزاقستان ۷۷ عضو و مجلس سنای آن ۴۷ عضو دارد و نمایندگان آن ها برای دوره های چهارساله برگزیده می شوند.مردم و تاریخ. جمعیت قزاقستان حدود ۱۶,۵۱۸,۰۰۰ نفر است (۲۰۱۱) و تراکم نسبی آن به۶ نفر در کیلومتر مربع می رسد. رشد سالانۀ جمعیت این کشور۰.۳ درصد است و قزاق ها ۴۲ درصد و روس ها ۳۸ درصد از جمعیت این کشور را تشکیل می دهند. ۴۷ درصد از مردم آن مسلمان اند و ۵۶ درصدشان در شهرها زندگی می کنند و زبان رسمی آنان قزاقی است. میانگین امید به زندگی در قزاقستان ۶۸ سال است و ۹۹ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. قزاقستان سرزمین قزاق هایی است که تیره ای از قبایل ترک و مغول اند. آنان در قرن ۴م خانات ترک آسیای میانه را تأسیس کردند و در قرن ۸م به آیین اسلام گرویدند، و در قرن ۱۳م به زیرسلطه سلجوقیان درآمدند. مردم قزاقستان از ۱۲۱۹م تا ۱۴۲۷م بر سلطۀ مغولان گردن نهادند و در اوایل قرن ۱۶ قبایل مختلف قزاق با هم متحد شدند و شخصی با نام قاسم خان را به رهبری برگزیدند. نواحی مرکزی و غربی قزاقستان در سال های ۱۷۳۱ تا ۱۷۴۲ به تصرف روس ها درآمد و منچوها نیز در ۱۷۵۸ نواحی شرقی آن را به تصرف خود درآوردند که آن هم تا اوایل قرن ۱۹ به تصرف روس ها درآمد. نظامیان روس در ۱۸۵۴ پادگانی نظامی در محل کنونی شهر آلماآتا تأسیس کردند و روس ها و اوکراینی ها را به مهاجرت و اقامت در آن سرزمین تشویق کردند. با وقوع انقلاب اکتبر و روی کار آمدن بلشویک ها در روسیه، حکومت شوراها در ۱۹۲۰ در قزاقستان تأسیس شد و درپی آن جمهوری خودمختار قزاق به وجود آمد. با روی کار آمدن میخائیل گورباچف و مطرح شدن سیاست فضای باز سیاسی، قزاقستان همراه دیگر جمهوری های آسیای مرکزی زمزمه های استقلال خواهی آغاز کرد. و در ۱۶ دسامبر ۱۹۹۱ به استقلال کامل دست یافت و نور سلطان نظربایف در مقام رئیس جمهور، زمام امور کشور را دردست گرفت.