قراقویونلوها

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] قراقویونلوها، طایفه ای چادرنشین، دارای مذهب تشیع، از حکمرانان ترکمن بودند که برای مدت نزدیک به یک سده بر مناطقی از غرب و شمال غربی ایران فرمانروایی کردند.
در هنگام لشگرکشی مغول به آسیای میانه در اوایل قرن هفتم عده ای از ترکمنان صحرا نورد آسیای میانه ساکن شرق دریای خزر به آسیای غربی کوچ کردند و در نواحی شمال بین النهرین حوالی دریاچه وان و حدود آناطولی شرقی به دامداری پرداختند.آنها در اواخر دوره سلطنت ایلخانان و با فترت قدرت ابوسعید بهادرخان از فرصت استفاده کرده و به سرزمین های اطراف یورش برده و به تصرف آن سرزمین ها پرداختند.
مشهورترین طوایف
مشهورترین این طوایف چادرنشین، دو طایفه "قراقویونلو" و "آق قویونلو" بودند که به معنی گوسفندان سیاه و گوسفندان سفید می باشند، در منشا این نامگذار ی ها چند نظر وجود دارد؛ بعضی محققان گفته اند شاید به نوعی "توتم" دلالت دارد و برخی هم گفته اند بدلیل تصویر پرچم های آنها که نقش گوسفند سیاه یا سفید داشت.
مذهب طوایف
قراقویونلوها تقریباً نیم قرن زودتر از آق قویونلوها روی کار آمدند و پیرو مذهب شیعه و آق قویونلوها سنی مذهب بودند. قراقویونلوها به یکی از بیست و چهار تیره از ترکان غز (اوغوز) منسوبند و یکی از مورخان عثمانی به نام مولانا شکرالله، آنها را اولاد شخصی به نام "دنیز خان" می داند، او اشاره می کند که این را از زبان "جهانشاه" یکی از مشهورترین پادشاهان قراقویونلوها شنیدم.
اولین فرد سیاسی
...

[ویکی شیعه] قراقویونلوها از قبایل ترکمانی بودند که در فاصله سال های ۷۷۷ تا ۸۷۳ در آناتولی شرقی حکومت داشتند. قراقویونلوها در اوج قدرتشان در فاصله سالهای ۸۰۹ تا ۸۷۲ بر سرزمین های داخلی ایران سلطه یافتند و قلمروشان از شرق تا مرزهای هرات گسترش یافت. درباب مذهب قراقویونلوها اختلاف نظر وجود دارد، برخی پژوهشگران با استناد به روایات تاریخی و آثار معماری باقی مانده از آنان، امرای قراقویونلو را شیعه دانسته اند.
قراقویونلو ها اتحادیه ای از ایلات ترکمان بودند که در آسیای صغیر می زیستند. درباره ترکیب قبایل این اتحادیه و منشاء آن ها اطلاعات دقیقی در دست نیست. قراقویونلوها یکی از بیست و چهار تیره ترکان غز (اوغوز) و به تعبیر منابع اسلامی ترکمان بودند. بخشی از قبایل ترکمان در زمان کوچ در عهد سلجوقیان به آسیای صغیر مهاجرت کردند و برخی دیگر از قبایل همزمان با یورش مغول به این دیار کوچ کردند.
قراقویونلو به معنای صاحبان گوسفندان سیاه است. درباره علت نامگذاری این قبیله به نام قراقویونلو اختلاف نظر وجود دارد. بنابر نظر برخی این نامگذاری اشاره به عقاید توتمی دارد. برخی دیگر بر آنند که این نام از نشان پرچم قبیله گرفته شده که تصویر گوسفندی سیاه بوده است. نظری که بیشتر مورد قبول پژوهشگران است علت نامگذاری را با نژاد گوسفندان این قبیله مرتبط می داند که به رنگ سیاه بوده اند.

[ویکی اهل البیت] کلید واژه: شیعه در ایران، تاریخ تشیع، قراقویونلوها، قرایوسف
پس از تیمور دو دسته از طوایف ترکمان در ایران حکومت کردند که هر دو آن طایفه، شکل گوسفندی را روی پرچم خود رسم می نمودند. طایفه اول را قراقویونلوها یا گوسفند سیاهان گویند.
این طوایف به تدریج در ایران اقتدار به هم رسانیدند و در زمان تیمور در آذربایجان اقامت نمودند. مؤسس سلسله قراقویونلو شخصی به نام قرایوسف بن محمد است که از امرای سلطان احمد جلایر و پدرزن او بود. در هنگام حمله امیر تیمور، سلطان احمد با قرایوسف به مصر گریخت.
پس از رسیدن خبر مرگ تیمور، قرایوسف به آذربایجان آمد و در جمادی الاول سال 809 هـ.ق میرزا ابوبکر نوه تیمور را در حوالی نخجوان شکست داد و تبریز را از او بگرفت و پس از کشتن میرانشاه در 810 بر آذربایجان مستولی گشت و پسر خود پیربداق را اسما به سلطنت برداشته به نام او کشورگشایی می کرد.
تا این که در نزدیکی تبریز سلطان احمد جلایر را شکست داده و او را به قتل رساند و تمام مغرب ایران را از اران تا عراق به تصرف درآورد و از طرف مغرب تا حدود حلب پیش راند. اما در هنگامی که شاهرخ پسر تیمور در 823 به جنگ او می رفت در اوجان آذربایجان به مرگ ناگهانی درگذشت.
امرای این سلسله عبارتند از:
نقش دولت قراقویونلوها در تاریخ تشیع ایران:
قراقویونلوها با داشتن تمایلات، باورها و اعتقادات شیعی زمینه باروری و ظهور مذهب تشیع را به منزله مذهب رسمی حکومت صفویه فراهم ساختند. تبریز که در زمان «اولجایتو» مرکز حکومت ایلخانی محسوب می شد، با تصمیم وی به رسمی کردن مذهب تشیع، آمادگی یافت تا در زمان های بعد نیز مهد تشیع ایران باشد. حضور قراقویونلوها در آذربایجان و تبریز، محیط مناسبی برای پذیرش شیعه فراهم ساخت.

پیشنهاد کاربران

[قره قویونلو] که واژه ای ترکی ( مرکب از: قره قویون لو ) و به معنی صاحبان گوسفندهای سیاه است. این واژه بسته به لهجهٔ محلی گوینده، قره قویونلو یا قارا قویونلو هم تلفظ و نوشته می شود. نام صحیح این طایفه قره
...
[مشاهده متن کامل]
قویان لو ( مرکب از:قره قویان لو ) به معنی کسانی که کلاه سیاه بر سر می گذارند است. تاریخ دانان و مترجمان ناآشنا به زبان ترکی اشتباهاً قره قویونلو ترجمه کرده اند. در مقابل طایفهٔ سنی مذهب رقیب کلاه سفید بر سر می گذاشته اند که به [آق قویانلو] شناخته می شدند و این ترجمه اشتباه دربارهٔ آن ها هم صورت گرفته است. کلاه یا دستار سیاه در مذهب تشیع معنی و مفهوم خاصی دارد و در حال حاضر هم در ایران هنوز روحانیون سید دستار سیاه بر سر می گذارند و در محرم در مناطق شمال غرب ایران مخصوصا اردبیل شیعیان کلاه سیاه بر سر می گزارند. قزلباش ها هم به خاطر کلاه سرخی که بر سر می گذاشتند نامگذاری شده اند. در میان ترکمانان هم آق پاپاق به معنی کلاه سفید معروف است.

بپرس