قرائت و تجوید از منظر فقها

[ویکی فقه] آن چه که در قرائت نماز و قرآن و ادعیه لازم است، قرائت به زبان عربی است نه چیز دیگر. اگر برای قرائت متون دینی عربی قواعد تجویدی را مطرح کردند، به خاطر این است که بتوانیم مثل عرب ها بخوانیم و گرنه این ها موضوعیت ندارند؛ ازاین رو مثلا اگر کسی بدون این که زبانش را به طرف دندان های آسیاب ببرد، بتواند ضاد را مثل عرب ها ادا کند، کفایت می کند؛ اما اگر کسی زبانش را به طرف دندان های آسیاب ببرد، ولی نتواند ضاد را مثل عرب ها ادا کند، این صحیح نیست.قبل از ارائه دیدگاه فقهای شیعه در باب رعایت قواعد علم تجوید در نماز لازم است راجع به معنای واژه ترتیل که در ارتباط تنگاتنگ با این مبحث است، به اختصار سخن بگوییم.
خداوند در قرآن کریم، به رسول گرامی خود می فرماید: «وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلاً»، لغت شناسان، مفسران و فقهای بزرگوار در معنای این آیه و کلمه ترتیل، مباحث گسترده ای را مطرح کرده اند که ما به مقدار ضرورت، مسئله را تبیین می کنیم.
معنای ترتیل
جوهری در صحاح خود می نویسد: «ترتیل در قرائات به معنای آهسته و آشکار قرائت کردن و تبیین حروف و کلمات بدون تجاوز از حد آن است».
← دیدگاه مجاهد
با توجه به مضمون این حدیث و احادیث دیگر که در معنای ترتیل آمده است، از مجموع نظرات مفسران قرآن و فقهای شیعه برمی آید که ترتیل عبارت است از: آهسته و آشکار خواندن قرآن، بیان واضح و صحیح حروف و اظهار آن، ترک مبالغه در مخارج حروف، بیان حرکات و نظم حروف و حفظ محل وقف های قرآن در حین قرائت آن. به این ترتیب می توان گفت: تجوید و ترتیل مترادف یک دیگرند.
تجوید در نماز
...