فیلیپ زیمباردو

فیلیپ زیمباردو در سال 2017
پوستر فیلم «آزمایش» (the experiment) که در سال 2010 درباره ی آزمایش روان شناختی فاجعه بار زیمباردو ساخته شد.
فیلیپ زیمباردو (1933-) (Philip Zimbardo)
(نام کامل: فیلیپ جورج زیمباردو)روان شناس امریکایی و استاد بازنشستۀ دانشگاه استنفورد. برای طراحی یکی از بحث برانگیزترین و خطرناک ترین آزمایش های روان شناختی، یعنیآزمایش زندان استنفورد(1971)شناخته شده است که سرپرستآن نیز بود. او همچنین بنیان گذار و رئیس پروژۀ تخیل قهرمانانه است.
زیمباردو در 23 مارس 1933 در نیویورک متولد شد. پدر و مادرش اهل سیسیل ایتالیا بودند و پیش از تولد او، از یک روستای کوچک نزدیک سیسیل به امریکا مهاجرت کردند. پدرش تکنسین برق بود و مادرش خانه دار. فیلیپ، دو برادر و یک خواهر داشت. در اوایل زندگی، در فقر و تبعیضرشد کرد. اغلب با برخی نژادها و قومیت های دیگر، مانند یهودیان، یااهالی پوئرتوریکو، اشتباه گرفته می شد. زیمباردو گفته است که این تجربیات منفی در اوایل زندگی اش، کنجکاوی او را در مورد رفتار مردم برانگیختو بعدها بر تحقیقات اوتأثیر گذاشت. او دهه ها در مورد رفتارهای فرقه ای و کنترل ذهنی تحقیقکرد. همچنین، بعدها وجود فشار موقعیتی و دیگر وقایع اسف بار در زندان ابوغریب را تصدیق کرد.
زیمباردو بیشتر دوره ی حرفه ایخود را مشغول پژوهش روی این موضوع بود که چگونه مردم در موقعیت های مشخص (نظیر موقعیتِ قرار گرفتن در زندان)، تغییر رفتار می دهند و به صورتی غیرمنتظرهرفتار می کنند. او در همان مدرسه ای تحصیل کرد که استنلیمیلگرامنیز آ ن جا درس می خواند. او ومیلگرامزمانی با هم همکلاسی بودند و هر دو، در موضوع سنجش میزان فرمانبرداری افراد از اقتدار یا اتوریته، تحقیقات بسیار مهم و مناقشه برانگیزی انجام دادند.
او در کالج بروکلین دوره کارشناسی خود را گذراند و در سال ۱۹۵۴ در رشته های روان شناسی، جامعه شناسی و انسان شناسی فارغ التحصیل شد. مدرک کارشناسی ارشد خود را در 1955 و مدرک دکترا را در 1959 در رشتۀ روان شناسی از دانشگاه ییل دریافت کرد و نیلمیلراستاد مشاورش بود. پیش از ورود به دانشگاه استنفورد، در دانشگاه های متعددی به عنوان استاد و پژوهشگر به فعالیت مشغول بود.
در نهایت، او در ۱۹۶۸ وارد دانشگاه استنفورد شد و در ۱۹۷۱ در همیندانشگاه، آزمایشی را به انجام رساند که تا به امروز به عنوان «خطرناک ترین آزمایش روان شناسی» شناخته می شود. زیمباردو آزمایش زندان استنفورد را بااین انگیزه طراحی کرد که اثر قدرت دادن به یک گروه در مقابل گروهی دیگر را بررسی کند. برای این منظور، او زیرزمین دانشگاه استنفورد را به شکل زندان طراحی کرد و دو گروه از افراد معمولی را، در دو دسته ی «زندانی» و «زندان بان»، از یکدیگر تفکیککرد. آزمایش برای دو هفته طراحی شده بود اما بعد از 6 روز، به علت بروز خشونت های بسیار از سوی گروه «زندان بان ها» به ناچار متوقف شد. همچنین، رفتارهای خاصی نظیر شورش، خشم و افسردگی در گروه «زندانی ها» پدیدار شد که بسیار شبیه به زندانی های واقعی بود. عجیب این که، کسانی که در نقش «زندان بان» بودند، با این که دستورالعمل ها و محدودیت های مشخصی برای برخورد با «زندانی ها» داشتند، اما پس از گذشت تنها چند روز،محدودیت ها را نادیده گرفتندو مجازات هایی برخلاف قرار قبلی را برای زندانیان اِعمال کردند.
زیمباردومی خواست بداند که آیا ارتکاب به این خشونت ها، به علت شخصیت های ذاتی افراد رخ می دهدیا این که بیشتر به محیط و شرایط زندان مربوط می شود. او این طور نتیجه گرفت که طی یک زمان بسیار کوتاه، هم «زندان بان ها» و هم «زندانی ها» در نقش های جدید خود فرو می روند و البته «زندان بان ها» بسیار سریع تر خود را با نقش جدیدشان سازگار می کنندو حتی از قدرت شان سوءاستفاده می کنند. او دریافت که مردم به راحتی خود را با نقش های اجتماعی که از آن ها انتظار می رودبازی کنند، مطابقت می دهند؛به ویژه اگر این نقش ها، کلیشه ای باشند. در سال 2010، فیلم the experiment درباره یهمین آزمایش روان شناختی و ابعاد وحشتناک و تراژیک آن، به کارگردانی پُل شرینگو با بازیآدرین برودیو فارِست ویتیکر ساخته شد.
در سال 2008 زیمباردو کار بر روی یک نظریۀ جدید با عنوان "سندرم شدت اجتماعی" را،با همکاری سارا برونسکیل و آنتونی فرراس، آغاز کرد. «سندرم شدت اجتماعی» یک اصطلاح جدید برای توصیف و قاعده مند کردن تأثیرات فرهنگ نظامی بر سربازان است. زیمباردو و همکارانش قصد داشته اند تا نشان دهند که محیط خشک و خشن و تحمیل کننده ی ارتش، باعث بروز رفتارهای به شدت (به اصطلاح) «مردانه» می شود.
دکتر فیلیپ زیمباردو در سال ۱۳۹۵ ش. مهمانسومین «کنگرۀ روان شناسی اجتماعی ایران» درتهرانبود و برای ارائه ی سخنرانی در مورد مفهوم روان شناختی زمانبه شیراز نیز سفر کرد.
از جمله کتاب های او:اثرات شیطانی: درک چگونگی تبدیل شدن افراد خوب به شیطان؛پارادوکس زمان(که در آناین عقیده را مطرح می کند کهزندگی ما بر طبق دیدگاه مان از زمان شکل می گیرد).
منابع:
https://zimbardo.socialpsychology.org/
https://en.wikipedia.org/wiki/Philip_Zimbardo