فکه

منطقهٔ فکه، سرزمین شن های روان است که در بخش جنوبی آن، شن های روان بیشتر است به گونه ای که حرکت کردن بر روی آن بسیار سخت و طاقت فرساست. خاک فکه شمالی سخت تر است و در بخش هایی از آن خاک های رس و خاک های قابل کشت وجود دارد. بارندگی در فکه بسیار کم است، به گونه ای که اکثر مناطق آن خشک و بی آب و علف است، در منطقهٔ فکه جنوبی، تعداد روستاها به تعداد انگشتان دست هم نمی رسد و تنها عده ای از عشایر در آن زندگی می کنند. در منطقهٔ فکه شمالی به علت وجود رودخانه دویرج و باران های فصلی؛ روستاهای معدودی وجود دارد و منطقه قابل تحمل تری است.
فکه یکی از محورهای اصلی حملهٔ ارتش بعثی عراق به محور شمال خوزستان بود. لشکر ۱ مکانیزه عراق از این محور به سمت شوش وارد عمل شد. اما مقاومت تیپ ۳۷ زرهی شیراز و همین طور سپاه پاسداران موجب شد عراقی ها به سختی و با تأخیر از فکه عبور کنند. ارتش عراق با عبور از محور فکه توانست خود را تا کنار رودخانهٔ کرخه نزدیک جادهٔ اهواز - اندیمشک برساند. پس از عملیات فتح المبین ـکه به آزادسازی بخش اعظمی از منطقهٔ غرب شوش انجامیدـ منطقهٔ فکه هم چنان در اشغال نیروهای عراقی باقی ماند. در ۱۷/۱۱/۶۱ عملیات والفجر مقدماتی در جنوب فکه انجام شد و رزمندگان ایرانی توانستند با شکستن خطوط پی درپی ارتش عراق به عمق مواضع آن نفوذ کنند، اما بر اثر مقاومت شدید عراقی ها، رزمندگان ایرانی به مواضع قبلی بازگشتند. در ۱۰/۲/۶۵ ارتش عراق به فکه حمله کرد و بیش از ۷ کیلومتر پیش روی نمود. تعداد زیادی از نیروهای ایرانی به علت لو رفتن عملیات و تجهیزات فراوان دشمن و میدان ها مین بسیار در منطقه شهید و مجروح شدند، عده ای عقب نشینی کردند، اما عدهٔ زیادی در این سرزمین جاماندند. برخی بر اثر تشنگی در بیابان سوزان فکه شهید شدند و عده ای هم به طرزی فجیع توسط نیروهای بعثی به شهادت رسیدند حتی عراقی ها برخی از مجروحین را زنده به گور کردند. این سرزمین علاوه بر آن که محل شهید شدن تعداد قابل توجهی از رزمندگان ایرانی است، شاهد شهید شدن سه فرماندهٔ بزرگ جنگ «حسن باقری، مجید بقایی و ابراهیم هادی» نیز بود. فکه تا آخر جنگ در دست نیروهای عراقی باقی ماند و برخی پیکرها هم چنان در میدان های مین باقی ماندند. سید مرتضی آوینی کارگردان و مستند ساز حوزه دفاع مقدس نیز حین ساخت مستند شهری در آسمان در اثر برخورد مین در این منطقه شهید شد.