فقه صنعت جهانگردی

[ویکی فقه] جهانگردی و مسافرت به سرزمینها و مکانهای تاریخی و دیدن جلوه ها و جاذبه های طبیعی، به هر منظور، پیشینه ای بسیار طولانی دارد و نمی توان برای آن سر آغازی تاریخی در نظر گرفت. ولی پیدایش جهانگردی و توریسم، به عنوان صنعتی درآمد زا و اشتغال آفرین، را باید در چند سده اخیر جست.
در منابع استنباط و متون فقهی پیشینیان نیز، نص و عبارتی ناظر به جهانگردی به عنوان یک صنعت و به گونه ای که امروزه مطرح است، یافت نمی شود.آنچه در کتاب و سنت در پیوند با این موضوع دیده می شود، تنها ناظر به اصل جهانگردی و آثار و فایده های معنوی و گاهی فواید مادی آن است; از این روی باید (صنعت جهانگردی از منظر فقه ) را از مباحث نو و مسائل مستحدثه فقه دانست و احکام و فروع آن را به کمک منابع و مصادر فقهی مورد بررسی قرار داد.در این زمینه اموری بایسته تحقیق است که می توان آنچه، در زیر می آید را از مهم ترین آنها دانست:۱. جهانگردی در کتاب و سنت.۲. مشروع بودن صنعت جهانگردی.۳. شرایط درستی قراردادهایی که با جهانگردان و گردشگران بسته می شود.۴. واجب بودن فراهم کردن امنیت جانی و مالی برای جهانگردان.۵. بایستگی مراعات ارزشهای اسلامی از سوی جهانگردان در انظار عمومی.۶. نبایدهای جهانگردان غیر مسلمان در دارالاسلام.۷. تعهدات شرعی و اخلاقی شهروندان مسلمان نسبت به جهانگردان.این نوشتار در حد یک مقاله، به بررسی امور یاد شده می پردازد.
ضرورت و اهمیت بحث
آنچه بیش از هر چیز، ضرورت و اهمیت پرداختن به این موضوع را می نمایاند، یکی بعد فرهنگی و دیگری جهت اقتصادی آن است.جنبه فرهنگی آن این است که از باب مثال، مشاهده بی واسطه حقایق کشوری مانند ایران که در دو دهه اخیر مورد هجوم گسترده و بمباران بی امان تبلیغات استکبار و جبهه کفر بوده، سهم بسزایی در خنثی سازی این تبلیغات و زدودن آثار سوء آن دارد و این امر سبب ارائه چهره حقیقی جمهوری اسلامی به دیگر ملل می شود. سخنان برخی از خارجیان که دست اندرکار امر جهانگردی هستند، گویای این واقعیت است. یکی از مدیران شرکتهای جهانگردی بلژیک، پس از دیداری از ایران، گفته است:(متأسفانه به دلیل تبلیغات مغرضانه رسانه های غربی، مردم جهان، بویژه مردم بلژیک، تصویر مبهمی از ایران در ذهن دارند. آنان هرگاه نام ایران را می شنوند ناخودآگاه (خشونت)، ( جنگ) و حتی (عملیات تروریستی) برایشان تداعی می شود. درصورتی که ما در این سفر متوجه شدیم، امنیت ایران از همه کشورها بیش تر است، و مردم ایران از مهربان ترین مردم جهان هستند.) مسؤول شرکت (نول فانتیه) در فرانسه در ملاقاتی با رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، در این باره، گفته است:(متأسفانه در مطبوعات فرانسوی، تصویر نادرستی از ایران، ارایه می شود، آنها چهره حقیقی ایران را به مردم نشان نمی دهند و این امر روی مسأله جهانگردی، تأثیر زیادی می گذارد. من می دانم ایران کشور خوبی است و مکانهای دیدنی بسیاری دارد. اما متأسفانه این نوع تبلیغات نیز وجود دارد و مشکل آفرین نیز هست، همان طور که دوستان می گفتند، مسأله تبلیغات، بسیار مهم است، پس با تبلیغ زیاد، باید چهره خوب ایران را مطرح کرد.) از بعد اقتصادی نیز، توجه به این امر لازم است که امروزه، جهانگردی در دنیا، به عنوان صنعتی بسیار درآمدزا و اشتغال آفرین، مطرح است، به گونه ای که برخی آنرا هم پایه صنعت نفت، بلکه از برخی جهات آن را مهم تر از این صنعت می دانند. صدور نفت و گاز، بویژه با وضعیت کنونی بازار آن، به معنای از دست دادن سرمایه های طبیعی است، بی آن که چیزی جایگزین آن شود، ولی صنعت جهانگردی نه تنها این نتیجه را در پی ندارد، بلکه موجب شناساندن اسلام و تشیع، به مللی می شود که درکی صحیح و درست از مکتب و ارزشهای اصیل دینی و ملّی ما ندارند.
جهانگردی در کتاب و سنت
← جهانگردی در بررسی قرآنی
...