فسفرو اسید

فسفرو اسید ( به انگلیسی: Phosphorous acid ) با فرمول شیمیایی H3PO3 یک ترکیب شیمیایی است که جرم مولی آن 82. 00 g/mol می باشد. شکل ظاهری این ترکیب، جامد سفید آب شونده است.
فسفرو اسید یک ترکیب مولکولی است، یعنی بین اتمهای سازندهٔ آن پیوند کووالانسی برقرار است. در این ساختار، فسفر اتم مرکزی است و دو گروه OH و یک اتم O و یک اتم H به آن متصل هستند. اتم فسفر از اوربیتال های هیبریدی sp3 استفاده کرده و به مولکول، ساختاری چهاروجهی می دهد[ ۱] . با توجه به اختلاف الکترونگاتیوی بین اکسیژن و فسفر و همین طور اکسیژن و هیدروژن، اکثر پیوندهای این مولکول قطبی هستند که منجر می شود فسفرو اسید نیز یک مولکول قطبی محسوب بشود.
این مولکول قطبی است و در حلالهایی همانند آب به خوبی حل می شود. جاذبه بین مولکول های فسفرو اسید از نوع نیروهای دوقطبی - دوقطبی است و هم چنین پیوند هیدروژنی نیز بین این مولکول ها شکل می گیرد ( بین هیدروژن متصل به اکسیژن از یک مولکول و اکسیژن مولکول دیگر ) [ ۲] .
روش اصلی تهیهٔ فسفرو اسید، حل کردن P4O6 یا همان تترافسفر هگزااکسید ( دی فسفر تری اکسید ) درون آب است[ ۳] : P4O6+H2O→4H3PO3
مهم ترین خاصیت شیمیایی فسفرو اسید، خصلت اسیدی آن است. در این مولکول دو اتم هیدروژن وجود دارد که به اتم اکسیژن متصل هستند و هیدروژن اسیدی محسوب می شوند. پس فسفرو اسید در محیط آبی به عنوان اسید دو پروتونی عمل می کند. لازم به ذکر است که در محیط های غیرآبی می توان از هیدروژن متصل به فسفر هم خصلت اسیدی گرفت.
+ H3PO3+H2O→H2PO3 - +H3O
H2PO3 - +H2O→HPO3 - +H3O+