فراموشی برخی ایات توسط پیامبر

[ویکی فقه] فراموشی برخی آیات توسط پیامبر (شبهه). روایتی در صحیح بخاری نقل شده که روزی رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) وارد مسجد شدند و شنیدند که شخصی آیاتی از قرآن را می خواند، آن حضرت فرمود: خدا او را رحمت کند، آیاتی را خواند که من آن ها را فراموش کرده بودم. در حالیکه روایات فراوانی در مذمت فراموش کردن قرآن و استحقاق عذاب های سخت در منابع اهل سنت نقل شده؛ تا جائی که برخی آن را بزرگترین گناهی که ممکن انسان در قیامت با آن محشور و با خداوند روبرو شود، ذکر کرده اند. و از سوئی با عصمت پیامبر هم منافات پیدا می کند.در این مقاله به این موضوع پرداخته می شود که آیا اینگونه روایات معتبر هستند یا خیر؟
اصل روایت در بخاری و مسلم:یکی از اشکال هایی که اعتبار کتاب بخاری و مسلم را زیر سؤال می برد، اهانت هایی است که در این کتاب به پیامبران خدا شده است.یکی از این اهانت ها، تهمت فراموش کردن آیات قرآن است.بخاری و مسلم در صحیح شان نقل کرده اند که:حدثنا رَبِیعُ بن یحیی حدثنا زَائِدَةُ حدثنا هِشَامٌ عن عُرْوَةَ عن عَائِشَةَ رضی الله عنها قالت سمع النبی صلی الله علیه وسلم رَجُلًا یَقْرَاُ فی الْمَسْجِدِ فقال یَرْحَمُهُ الله لقد اَذْکَرَنِی کَذَا وَکَذَا آیَةً من سُورَةِ کَذَا حدثنا محمد بن عُبَیْدِ بن مَیْمُونٍحدثنا عِیسَی عن هِشَامٍ وقال اَسْقَطْتُهُنَّ من سُورَةِکَذَا تَابَعَهُ عَلِیُّ بن مُسْهِرٍ وَعَبْدَةُ عن هِشَامٍحدثنا اَحْمَدُ بن ابی رَجَاءٍ هو ابو الولید الهروی حدثنا ابو اُسَامَةَ عن هِشَامِ بن عُرْوَةَ عن ابیه عن عَائِشَةَ قالت سمع رسول اللَّهِ صلی الله علیه وسلم رَجُلًا یَقْرَاُ فی سُورَةٍ بِاللَّیْلِ فقال یَرْحَمُهُ الله لقد اَذْکَرَنِی کَذَا وَکَذَا آیَةً کنت اُنْسِیتُهَا من سُورَةِ کَذَا وَکَذَارسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) روزی وارد مسجد شد و شنید که مردی آیاتی از قرآن کریم را می خواند؛ پس گفت: خداوند او را رحمت کند، به درستی که او فلان و فلان آیه را از فلان سوره به یادم آورد.عیسی از هشام نقل کرده است که رسول خدا فرمود: (او آیاتی را به یاد من آورد که) من آن ها را از (فلان) سوره حذف کرده بودم.علی بن مسهر و عبده نیز روایت را به همین صورت از هشام نقل کرده اند.عائشه نقل کرده است که رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) شبی شنید که مردی آیاتی از یک سوره را می خواند، پس فرمود: خدا او را رحمت کند، به درستی که فلان آیات از فلان سوره را به یاد من آورد که من از ذهن برده بودم.
البخاری الجعفی، ابوعبدالله محمد بن اسماعیل (متوفای۲۵۶ه)، صحیح البخاری، ج۴، ص۱۹۲۲، ح۴۷۵۰-۴۷۵۱، کِتَاب فَضَائِلِ الْقُرْآنِ، بَاب نِسْیَانِ الْقُرْآنِ، تحقیق د. مصطفی دیب البغا، ناشر:دار ابن کثیر، الیمامة - بیروت، الطبعة:الثالثة، ۱۴۰۷ - ۱۹۸۷.
تردیدی نیست که هدف از انتشار این مطالب، زیر سؤال بردن حافظه خاتم پیامبران و اثبات این مطلب است که آن حضرت حتی در امور مربوط به تبلیغ دین و حفظ قرآن کریم نیز دچار خطا و لغزش می شده و حتی از معجزه جاویدان خود نیز نمی توانسته حفاظت نماید.این هدف از سوی دشمنان اسلام و به ویژه یهودیان تازه مسلمان به منظور زیر سؤال بردن مشروعیت دین مبین اسلام و حجیت قرآن، دنبال می شده و انتشار یافته است؛ اما متاسفانه همین مطالب در صحیح ترین کتاب های اهل سنت به صورت گسترده نقل شده است.هدف دیگر طراحان و ناشران این مطالب، پایین آوردن مقام و منزلت رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) است؛ چرا که پیروان سقیفه باید از رسول خدا شخصیتی بسازند که عمر و ابوبکر بتواند جانشینی او را به عهده بگیرد. و از طرف دیگر دیده اند که نمی توانند مقام ابوبکر و عمر را به مقام پیامبر برسانند، تلاش کرده اند که مقام آن حضرت را پایین بیاورند تا بین پیامبر و جانشینان او تناسب اندکی حاصل شود و آن ها بتوانند جانشین رسول خدا لقب بگیرند.بسیاری از بزرگان اهل سنت از پسر عمر نقل کرده اند که دوازده سال طول کشید تا عمر بن الخطاب سوره بقره را یاد بگیرد:«عن بن عمر قال: تعلم عمر بن الخطاب رضی الله عنه البقرة فی اثنی عشرة سنة فلما اتمها نحر جزورا؛
البیهقی، احمد بن الحسین بن علی بن موسی ابوبکر (متوفای۴۵۸ه) شعب الایمان، ج۲، ص۳۴۶، تحقیق:محمد السعید بسیونی زغلول، ناشر:دار الکتب العلمیة - بیروت، الطبعة:الاولی، ۱۴۱۰ه.
از جمله، فتوای اشتباه عمر درباره مهریه زنان بسیار مشهور است.
← فتوای مهریه زنان
...